Skip to content

Author: Alemayehu G. Mariam

Ethiopia: Where Do We Go (or not go) From Here?

On the road to democracy and unity?

For some time now, I have been heralding Ethiopia’s irreversible march from dictatorship to democracy. In April 2011, I wrote a commentary entitled, “The Bridge on the Road(map) to Democracy”. I suggested,

We can conceive of the transition from dictatorship to democracy as a metaphorical journey on the road to progress, freedom and human enlightenment (democracy) or a regression to tyranny, subjugation and bondage (dictatorship). Societies and nations move along this road in either direction. Dictatorships can be transformed into democracies and vice versa. But the transition takes place on a bridge that connects the road from dictatorship to democracy. It is on this bridge that the destinies of nations and societies, great and small, are made and unmade. If the transition on the bridge is orderly, purposeful and skillfully managed, then democracy could become a reality. If it is chaotic, contentious and combative, there will be no crossing the bridge, only pedaling backwards to dictatorship. My concern is what could happen on the bridge linking dictatorship to democracy in Ethiopia when that time comes to pass.

In June 2012, I wrote a commentary entitled, “Ethiopia: On the Road to Constitutional Democracy”.  I argued with supporting historical evidence that “Most societies that have sought to make a transition from tyranny and dictatorship to democracy have faced challenging and complex roadblocks.” Focusing on the practical lessons of the “Arab Spring”, I proposed a constitutional pre-dialogue and offered some suggestions:

The search for a democratic constitution and the goal of a constitutional democracy in Ethiopia will be a circuitous, arduous and challenging task. But it can be done… To overcome conflict and effect a peaceful transition, competing factions must work together, which requires the development of consensus on core values. Public civic education on a new constitution must be provided in the transitional period.  Ethiopian political parties, organizations, leaders, scholars, human rights advocates and others should undertake a systematic program of public education and mobilization for democratization and transition to a genuine constitutional democracy. To have a successful transition from dictatorship to constitutional democracy, Ethiopians need to practice the arts of civil discourse and negotiations….”

They are pedaling backwards on the low road of dictatorship, but are we marching forward on the highway to democracy?

It is easy for some people to speak truth to power, or the powers that be. Without great difficulty, they can preach to abusers of power why they are wrong, what they are doing wrong, why they should right their wrong and do right by those they have wronged. But it is not so easy to speak truth to  powers that could be, particularly when one does not know who “they” are. Instead of speaking truth to the powers that could be, I will simply ask: They are pedaling backwards on the low road of dictatorship, but are we marching forward on the highway to democracy?  Where do we go (or not go) from here?

Ordinarily, this question would be put to Ethiopia’s “opposition leaders”. For some time now, I have been wondering who those leaders are and are not. In my commentary last September entitled, “Ethiopia’s Opposition at the Dawn of Democracy?”, I asked out loud (but never got answer), “Who is the Ethiopian ‘opposition’?”  I confessed my bewilderment then as I do now:  “There is certainly not a monolithic opposition in the form of a well-organized party. There is no strong and functional coalition of political parties that could effectively challenge both the power and ideology of the ruling party. There is not an opposition in the form of an organized vanguard of intellectuals.  There is not an opposition composed of an aggregation of civil society institutions including unions and religious institutions, rights advocates and dissident groups. There is not an opposition in the form of popular mass based political or social movements. There is not…”

Stated differently, is the “opposition that amorphous aggregation of weak, divided, squabbling, factionalized and fragmented parties and groups that are constantly at each other’s throats? The grumbling aggregation of human rights advocates, civic society organizers, journalists and other media professionals and academics? The groups committed to armed struggle and toppling the dictatorship by force the opposition? Anyone who thinks or self-proclaims s/he is the opposition?” All or none of the above?

I am willing to bet my bottom dollar that the disciples of the late Meles Zenawi would have no problems explaining where they are going from here. They would state with certainty, “Come hell or high water, we’ll pedal backwards lockstep in Meles’ ‘eternally glorious’ footsteps to the end of the rainbow singing Kumbaya to grab the pot of gold he has left for us under the Grand Renaissance Dam. We will fly high in the sky on the wings of a 10, 12, 15 percent annual economic growth and keep flying higher and higher…”  I say it is still better to have a road map to La-La Land than sitting idly by twiddling one’s thumbs about the motherland.

Is the question to be or not be in the opposition? What does it mean to be in the “opposition”? What must one do to be in the “opposition”? Is heaping insults, bellyaching, gnashing teeth and criticizing those abusing power the distinctive mark of being in the opposition? Is frothing at the mouth with words of anger and frustration proof of being the opposition? How about opposing the abusers of power for the sake of opposing them and proclaiming moral victory?  Is opposing the abusers of power without a vision plan, a plan of action or a strategic plan really opposition?

I have often said that Meles believed he “knew the opposition better than the opposition knew itself.”  Meles literally laughed at his opposition.  He considered the leaders of his opposition to be his intellectual inferiors. He believed he could outwit, outthink, outsmart, outplay, outfox and outmaneuver them all, save none, any day of the week. He believed them to be dysfunctional, shiftless and inconsequential; he never believed they could pose a challenge to his power. In his speeches and public comments, he ridiculed, scorned and sneered at them. He treated his opposition like wayward children who needed constant supervision, discipline and well-timed spanking to keep them in line. Truth be told, during his two decades in power, Meles was able to outwit, outthink, outsmart, outplay, outfox and outmaneuver, and neutralize his opposition at will. Meles’ disciples today trumpet their determination to walk in his footsteps and do exactly the same thing.

Where is the “opposition” now?

Perhaps it is premature to pose the question, “Where do we go from here?” to Ethiopia’s “opposition”.  It may be more appropriate to ask where the “opposition” is (is not) now. From my vantage point, the “opposition” is in a state of resignation, stagnation, negation, frustration and alienation. I see the “opposition” watching with hypnotic fascination the abusers of power chasing after their tails. The “opposition” seems anchorless, agenda less, aimless, directionless, dreamless and feckless. The “opposition”, it seems to me, is in a state of slumber, in crises and in a state of paralysis.

Time was when the “opposition” got together, stood together, put heads together, worked together, campaigned together, negotiated together, compromised together, met the enemy together and even went to jail together. Flashback 2005! The “opposition” set aside ethnic, religious, linguistic, ideological and other differences and came together to pursue a dream of freedom and democracy. That dream bound the opposition and strengthened the bonds of their brotherhood and sisterhood. The “opposition” mobilized together against factionalism and internal conflicts and closed ranks against those who sought to divide and split it. By doing so, the opposition thumped the ruling party in the polls.

In the past seven years, the dream of democracy and freedom among the “opposition” seems to have slowly faded away and the strength of its champions sapped away in mutual distrust and recrimination. Dialogue in the “opposition” has been replaced with monologue and deafening silence; action with inaction; cooperation with obstruction; coalition with partisanship; unity with division; amity with enmity and civility with intolerance.

The “opposition” wants change and rid Ethiopia of tyranny and dictatorship.  But as Dr. Martin Luther King, Jr. said, “Change does not roll in on the wheels of inevitability, but comes through continuous struggle. And so we must straighten our backs and work for our freedom. A man can’t ride you unless your back is bent. … We know through painful experience that freedom is never voluntarily given by the oppressor; it must be demanded by the oppressed.”  The Ethiopian “opposition” needs to stand up erect and make demands with steely  backbone and stiff upper lip.

There are many ways to stand up and show some backbone. To speak up for human rights and against government wrongs is to stand up. To demand that wrongs be righted is to stand up. To open up one’s eyes and unplug one’s ears in the face of evil is standing up. To simply say “No!” even under one’s breath is standing up. Speaking truth to power is standing up.  Dr. King said, “A just law is a manmade code that squares with the moral law or the law of God. An unjust law is a code that is out of harmony with the moral law.” Standing up against an unjust law is standing up for justice.

In January 2011, I wrote a weekly column entitled, “After the Fall of African Dictatorships” and posed three questions: “What happens to Africa after the mud walls of dictatorship come tumbling down and the palaces of illusion behind those walls vanish? Will Africa be like Humpty Dumpty (a proverbial egg) who “had a great fall” and could not be put back together by “all the king’s horses and all the king’s men”? What happens to the dictators?”

The mud walls of dictatorship in Ethiopia have been exhibiting ever expanding cracks since the death of the arch architect of dictatorship Meles Zenawi sometime last summer. The irony of history is that the question is no longer whether Ethiopia will be like Humpty Dumpty as the “king” and “king’s men” have toiled to make her for two decades. The tables are turned. Despite a wall of impregnable secrecy, the “king’s men and their horses” are in a state of disarray and dissolution. They lost their vision when they lost their visionary. The old saying goes, “in the land of the blind, the one-eyed man is king.” Well, the king is no more; and the “king’s men and horses” are lost in the wilderness of their own wickedness, intrigue and deception.

The “fierce urgency of now” is upon Ethiopia’s opposition leaders to roll out their plans and visions of democracy. Now is the time for Ethiopia’s human rights advocates to bring forth their vision of a society governed by the rule of law. Now is the time for Ethiopia’s civil society leaders to build networks to connect individuals and communities across ethnic, religious, linguistic, gender and regional lines. Now is the time for Ethiopia’s intellectuals to put forth practical solutions to facilitate the transition from dictatorship to democracy.  Now is the time for all freedom loving Ethiopians to come forward and declare and pledge their allegiance to a democracy, human rights and the rule of law. Now is the time to unchain ourselves from the burdens of the past. Now is the time to abandon the politics of identity and ethnicity and come together in unity for the sake of all of Ethiopia’s children. Now is the time to organize and mobilize for national unity. Now is the time for truth and reconciliation. Now is the time to assert our human dignity against tyrannical barbarity.

Now is not the time to for division, accusation and recrimination. Now is not the time for finger pointing, bellyaching and teeth gnashing. Now is not the time to remain silent. Now is not the time to turn a blind eye. Now is not the time to turn a deaf ear.

Where should we go from here?  

I will try to answer my own question in brief form for now. The opposition should get on the highway that leads to democratic governance. The opposition should roll out its action plan for a democratic, post-dictatorship Ethiopia. The principal lesson to be learned from the experiences of the past seven years is that the opposition’s role is not simply to “oppose, oppose and oppose” for the sake of opposing. The opposition’s role and duty goes well beyond simply proclaiming opposition to the abusers of power. The opposition’s role goes to the heart of the future democratic evolution and governance of the country. In that role, the opposition must  relentlessly demand accountability and transparency of those absuing power. The fact that the abusers of power will pretend to ignore demands of accountability and transparency is of no consequence. The question is not if they will be held to account but when. The opposition should always question and challenge the actions and omissions of those abusing their powers in a principled and honest manner. The opposition must analyze, criticize, dice and slice the policies, ideas and programs of those in power and offer better, different and stronger alternatives. It is not sufficient for the opposition to publicize the failures and  of the ruling party and make broad claims that they can do better.

For starters, the opposition should make crystal clear its position on accountability and transparency  to the people. For instance, what concrete ideas does the opposition have about ending, or at least effectively controlling, endemic corruption in Ethiopia.  In an exhaustive 448-page report, the World Bank recently concluded that the Ethiopian state is among the handful of the most corrupt in the world. I cannot say for sure how many opposition leaders or anyone in the opposition has taken the time to study this exquisitely detailed study of corruption in Ethiopia; but anyone who has read the report will have no illusions about the metastasizing terminal cancer of corruption in the Ethiopia body politics. The opposition should issue a white paper on what it would do to deal with the problem of corruption in Ethiopia.

 Speaking truth to the powers that could be

I know that what I have written here will offend some and anger others. Still many could find it refreshing and provocatively audacious. Some critics will wag their tongues and froth at the mouth claiming that I am attacking the “opposition” sitting atop my usual high horse. They will claim that I am weakening and undermining the “opposition” preaching from my soapbox. Others will say I am overdramatizing the situation in the “opposition”.  Still others will claim I am not giving enough credit or am discrediting those in the “opposition” who have been in the trenches far longer than I have been involved in human rights advocacy. They will say I am doing to the opposition what the power abusers have done to them. They will say I don’t understand because I have been sitting comfortably in my academic armchair and have not been on the front lines suffering the slings and arrows of an outrageous dictatorship.  Be that as it may!

Though I acknowledge such claims could be convenient diversions, there are two essetnial questions all of us who consider ourselves to be  in the “opposition” can no longer ignore and must be held to answer: They are pedaling backwards on the low road of dictatorship, are we marching forward on the highway to democracy? Is the “opposition” better off today than it was in 2005?

Professor Alemayehu G. Mariam teaches political science at California State University, San Bernardino and is a practicing defense lawyer.

Previous commentaries by the author are available at:

http://open.salon.com/blog/almariam/

www.huffingtonpost.com/alemayehu-g-mariam/

Amharic translations of recent commentaries by the author may be found at:

http://www.ecadforum.com/Amharic/archives/category/al-mariam-amharic

http://ethioforum.org/?cat=24

 

 

የኢትዮጵያ አምባገነኖች ጉም ይጨብጣሉ አውሎ ነፋስን ይዎርሳሉ!

ፕሮፌሰር ዓለማየሁ ገብረማርያም

ትርጉም ከነጻነት ለሃገሬ

የአፍሪካ አምባገነኖች የዉሃ ላይ ቤተመንግስተና የዉሃ ገደብ: ለዘላለም  ለስማቸው መጠሪያ ይሆናል ብለው ሲገነቡና ሲያስገነቡ ኖረዋል:: ትተው ያለፉት በሕያውነት ጀግነውና ሲወደሱ መኖርን ነበር፡፡ ውጤቱ ግን ጉምን መጨበጥ ነፋስን መውረስ ሆኗል፡፡

የጋናው  ክዋሚ ንክሩማ በ1957 ዓም የመጀመሪያዋን የጥቁር  አፍሪካ ሃገር ከቅኝ ገዢዎች በማላቀቅ፤ወደ ነጻነት መራት፡፡ በመንግስት በሚመራ ንኩርማኒዝም በተባለ ፀንሰ ሃሳብ  ኢንዱስትሪ በማዳበር ዘመናዊ ሶሻሊስት ሃገር ለመገንባት አሰበ፡፡ በቮልታ ወንዝም ላይ አኮሶምቦ ግድብን ገነባ:: ያም በወቅቱ ‹‹ታላቁ የጋና የኤኮኖሚ ግንባታ›› ተብሎ ተወደሰ፡፡ የግልን ዝናም በማሰራጨት በሃገሩ ‹‹መሲህ››፤ ‹‹የጋናና የፓን አፍሪካኒዝም አባት›› “የአፍሪካ ብሔርተኝነት አባት›› አያስባለ አራሱን ሰየመ ፡፡ ነጻ ማሕበራትንና የተቃዋሚዎችን ጎራ አፈራረሰ፤ ዳኞችን ለወህኒ ዳረገ፤ የአንድ ሰው አንድ ፓርቲ ስርአትን በመፍጠር እራሱን ‹‹የዕድሜ ልክ ፕሬዜዳንት›› አደረገ፡፡ በ1966 የወታደራዊውን ሃይል እርግጫ ቀመሰ፡፡ እስካሁን ድረስም በሥራ ላይ ያለውን የአፍሪካን አምባገነኖች መመርያ የሆነውን የአንድ ሰው አንድ ፓርቲ ስርአት አዋቅሮላቸው አለፈ፡፡ በዚህም ንከሩማ ባዶ አየር ወርሶ፤ ጉም ዘግኖ በግዞት ዓለም ሞተ፡፡

የግብፅ ጋማል አብድል ናስርም ራሱ ያተረፈው የአረብ ሶሻሊዝምና ብሔርተኝነትን የተቀደሰ “የፓን አረብ” (መላው አረብ) ፍልስፍና በማለት እያስተጋባ አስተዋወቀ፡፡ በርካታ የደህንነት መረቦችና  የፕሮፓጋንዳ ጦር አሰማርቶ እራሱን የ‹‹ሕዝብ ሰው›› በሚል እራሰ አምልኮ ገንባ፡፡ በሶቭየቶች እርዳታም የአሰዋንን ግድብ ገደበ፡፡ በሃገሪቱ ላይ የአንድ ሰው አንድ ፖርቲ ስርአትን ለማቅቆቃም የስለላ መረቡን ዘርግቶ፤ ከሱ ፓርቲ ጋር ስምምነት የሌላቸውን በተለይም የሙስሊም ብራዘር ሁድ አባላትን አጠፋ፡፡ አሁን ባለንበት ዘመንም እንደምናየው የሙስሊም ብራዘርሁድ (የስላም ወንደማማቾች ፓርቲ)  በሥላጥኑ ወንበር ላይ ሲፈናጠጥ “ናሲሪዝም” የቆሻሻ መጣያ  ዉስጥ ወድቁአል፡፡ ናስር ለግብጽ ወታደራዊ አምባገነንትን ትቶ ሲያልፍ፤እራሱም ባዶ አየር ወርሶ፤ ጉም ዘግኖ አልፏል፡፡

ሞአመር ጋዳፊ ‹‹የሊቢያ ሶሻሊስት አረብ ጃምሂሪያ››ን በማወጅ፤የብዙሃን መንግሥት ዘመን (ጃምሂሪያ) ደረሰ አለ፡፡ የሊቢያን ሕብረተሰብ  ‹‹ሕዝባዊ ኮሚቴ›› በሚባል ስብስብ አቀናጅቶ ለጭቆናው አደራጀ፡፡ ከመሰረተው እርባና ቢስ አደረጃጀት ጋር ያልተስማሙትን ሁሉ በግፍ ጭቆና ውስጥ ከትቶ፤ የሃገሪቱን ብሔራዊ ሃብት እንዳሻው አዘዘበት በከንቱ አባከነው፡፡ ታላቁን ሰውሰራሽ ወንዝ በመቀየስ፤በዓለም ታላቁ የመስኖ ፕሮጄክት ‹‹የዓለም ስምንተኛው አስደናቂ ነገር›› በማለት ሰየመው፡፡ ከኣራት አሰርት ዓመታት አገዛዝ በኋላ ‹‹ወንድም መሪው››  ‹‹የአረንጓዴው መጽሃፍ ደራሲ›› ለፉካ አይጥ ሞት ተዳርጎ አለፈ፡፡ የመከፋፈልና የጥፋት ውርስ ትቶ ሲያልፍ፤ለራሱ ግን ባዶ አየር ወርሶ፤ ጉም ዘገነ፡፡

ኢዲ አሚን ዳዳ ከሁሉም አፍሪካውያን ግፈኛ ገዢዎች የከፋው ‹‹የኡጋንዳው ሰው በላ››  በኡኡጋንዳ ሕዝብ ላይ የሽብር ዘመን በመጫን፤ በጭካኔያዊ ስሜት ለዓለም መገናኛ ብዙሃን አምባገነናዊ ስልጣኑን በይፋ አሳየ፡፡ ጉራ በተመላበት ድንፋታም እራሱን ‹‹የተከበሩ የዘልዓለም ፕሬዜዳንት፤ ፊልድ ማርሻል፤አል ሃጂ ዶክተር  ኢዲ አሚን ዳዳ  VC, DSO, MC,  የምድር አራዊትና የባህር አሳዎች ጌታ ፤ በአጠቃላይ የአፍሪካ የብሪቲሽ (አንግሊዝ )ግዛት ድል አድራጊ፤ በተለይም የኡጋንዳ ነኝ አለ::‹‹ ግድብ አልገነባም ግን የኡጋንዳን ሕዝብ ለ8 ዓመታት ለኩነኔ በመዳረግ በመጨረሻው ተባሮ ለስደት ተዳርጓል፡፡ የሞት ውርስ ካወረሰ በኋላ ለራሱ ግን፤ ባዶ አየር ወርሶ፤ ጉም ዘገነ፡፡

ያ ‹‹ታላቁ መሪ››?

እንደማንኛቸውም የአፍሪካ ግፈኛ ገዢዎች በቅርቡ ያለፈው መለስ ዜናዊም፤ እራሱን ከሕይወት ባሻገር አድርጎ በማግዘፍ አስቀምጦ ነበር፡፡ የኢትዮጵያ መዳኛ  (መድሃኔ ዓለም) ብቻ ሳይሆን የአፍሪካም ጭምር ነኝ እያለ ያስፎከር ነበር፡፡ እራሱን ‹‹ሕልመኛ መሪ፤ የአፍሪካ መኩሪያ አፈ ጉባኤ፤ እና የአብዮታዊ ዴሞክራሲ ከፍተኛው ተግባሪ›› አድርጎ አስቀምጦም ነበር፡፡ ባለፈው  በጋ ወቅት ህልፈቱን ተከትሎ መነዛት የጀመረው ቅጥፈተ ፕሮፓጋንዳ፤ ጥንታዊነትን፤ ውዳሴን፤ አይረሳነትን፤ ተመላኪነት፤ የዘበት ተውኔት (የቀልድ ትያትር) ሆኖ አየታየ ነው፡፡ በመለስ ዜናዊ ፍቃድና ምርጫ የተሰየመው፤ የይስሙላው ጠቅላይ ሚኒስቴር ሃይለማርያም ደሳለኝ፤ ታማኞች በተሰገሰጉበት ፓርላማ ባደረገው ንግግር መለስን ከክርስቶስ በታች ብቸኛ በማድረግ ምርቃቱንና የራሱንም ታማኝነት መግለጫ መካቢያ ንግግሩን ሲያደርግ: ‹‹ዘልዓለማዊ ክብር ለታላቁ መሪያችን›› በማለት ነበር፡፡ ዋነኛው ታላቁ መሪ የሚባለው የሰሜን ኮርያው ኪም ኢልሱንግ እንኳ፤ ‹‹የሕዝብ ልጅ›› ከመባል ያለፈ ከበሬታ አልተቸረውም ነበር፡፡ ሃይለማርያም የተጣለበትን የፍጥምጥሞሽ መለኮታዊ ውክልና ተልእኮ እንደሃይማኖት ሰባኪ ለመወጣት ከፍተኛ ጉጉት እንዳለው በንግግሩ ቃለ መሃላ ሰጥቷል፡፡ ‹‹ አሁን ያለብኝ ሃላፊነት፤ ……. የማይረሳውን ታላቁን መሪያችንን ዓላማ፤ ምኞት፤ በተሳካ ሁኔታ መፈጸም ነው፡፡……….የታላቁ መሪያችን የእግር ኮቴ በመከተል፤ በአህጉር፤በዓለም አቀፍ ደረጃ ያን ተደማጭነት ያለውን ድምጽ ቀጣይ ማድረግ ነው፡፡ ታላቁ መሪያችን ተደናቂ የሃሳብ አፍላቂያችን ሞተር ብቻ ሳይሆን  እራሱን በመሰዋት አርአያነትን ያስተማረም መሪ ነበር…….››

ታዲያ ሃይለማርያም ደሳለኝ ይሀን ሲናገር የተናገረው ስለመለስ ነበር ወይስ ስለ ገሊላው ሰው?

‹‹የሕልመኛው ታላቅ መሪ›› ሕልምና ውርስ

ከሱ በፊት እንደነበሩት የአፍሪካ አምባገነን ጨቋኝ ገዢዎች መለስም ቅዠት ነበረው፡፡ ከንቱ ስሜት፤ምስጠትም ነበረው፡፡ ታላቅ ሕልም ግን አልነበረውም:: የነበረው፤እራስን የማግዘፍ ራዕይ ነበር፡፡ ከሱ ቀደም ብሎ እንደነበረው ሞቡቱ ሴ ሴ ሴኮ በአፍሪካ ትልቁን ግድብ የመገንባት ሕልም ነበረው፡፡ ታላቁ የተሃድሶ ግድብ የሚባለው፤በአባይ ላይ በቀዳሚ ባጀት ሂሳብ (ላልተጠበቁ አጋጣሚዎች በጀት ሳይቀመጥለት) በ 5 ቢሊዮን የአሜሪካ ዶላር የመገንባት (ላም አለኝ  በሰማይ) ሕልም ነበረው፡፡ ባለሙያዎች እንዳስቀመጡት፤ይህን መሰሉ ግድብ ከተገነባ፤ ‹‹በሰሜናዊ ምአራብ ኢትዮጵያ ላይ ያለውን  1680 ካሬ ኪሎሜትር ደን፤ በሱዳን ድንበር የሚገኘውን ቦታ ከአባይ ሁለት ጊዜ በሚበልጥ መጠን ሰው ሰራሽ ሀይቅ ይፈጥራል፡፡ ከዚህ ባሸገርም ‹‹ግድቡ፤ወደ ግብጽ የሚፈሰውን የውሃ መጠን በግድቡ ሙሌት ጊዜ በ25 በመቶ በመቀነስ የአስዋን ግድብን የውሃ ማከማቸት አቅም ያዳክመዋል፡፡ ሱዳኑ መሪ ኦማር አል በሺር ለግብጽ የዓየር ማረፊያ ጣቢያ በሃገራቸው ደቡብ ግዛት ለመገንባት  ተስማምተዋል፡፡የግድቡ ሁኔታ በዲፕሎማቲክ ንግግሩ ደረጃ የማይፈታ ሆኖ ከተገኘ ግድቡን ባየር ጦር ሃይል ላማጥቃት የሚያስችል ጣቢያ ይሆናል::››  የመለስ ችሮታ ከጎረቤት አገር ሁከትና ጦርነት?

መለስ የዕድገት ትራንስፎረሜሽን እቅድ አልነበረውም:: ይልቅስ ከንቱና ስሜታዊ የሆነ የማይጨበጥ የኤኮኖሚ እድገትና ትራንስፎርሜሽን ቅዠት ነበረው፡፡ ቀደም ሲል፤ ‹‹የመለስ ዜናዊ የጥንቆላ ኤኮኖሚ›› በሚል ጦማሬ ላይ እንዳስገነዘብኩት፡ መለስ በኢትዮጵያ ስላለው የኤኮኖሚ እድገት ሆን ብሎ በተጋነነ መልኩ በተፈጠረና፤ በታገመ እምነት ያወራ ነበር፡፡ በሃገሪቱ ያለውን የኑሮ ውድነት ለማጥፋትና በመካከለኛ ኤኮኖሚ ውስጥ ያሉትን ሃገራት በመቅደም ሕዝቡም ኑሮውን በማሻሻል ደረጃ ሃገሪቱ ከችግር ለመላቀቅ ክፍተኛ ጉዞ ላይ ነች በማለት ያውጅ ነበር፡፡ (የመለስ ሙት ዓመት ገና ሳይከበር የመለስ ስሪት የሆነው አዲሱ ሰም ብቻ ጠቅላይ ሚኒስትር ሃይለማርያም እድገቱን ወደ ታች አዘቅዝቆ መግለጫ መስጠት ጀምሯል:: አይገርምም!) የአሜሪካን መንግስት አማካይ የዋጋ ግሽበትን አስመልክቶ 36 በመቶ ሆነ ሲል፤ መለስ በ2009/10 በጥንቆላው የኤኮኖሚ ስሌቱ 3.9 በመቶ ብቻ ነው ብሏል፡፡ የዕድገትና ትራንስፎረሜሽን እቅዱ (እኔ ዜናዊኖሚክስ የምለው) በ ጁን 2011 አስተያቴ እንደገለጽኩት ‹‹የመለስ ዜናዊ ቅጥፈኮኖሚክስ›› የይሁንልኝ ምኞት ዝባዝንኬ ነው፡፡  ‹‹በረጂም ወቅት ማይጨበጥ ተስፋ ላይ የተገነባ ኢትዮጵያን የዴሞክራሲ፤ የመልካም አስተዳደር፤ የህግ የበላይነት የተከበረባት ሃገር የማድረግ የማስመሰያና የማወናበጅያ ሃሳብ ነው፡፡ የመለስ የኤኮኖሚ ተረት: ‹‹ዘመናዊና ውጤታማ ኤኮኖሚ በመገንባት የእርሻውን የኤኮኖሚ ዘርፍ፤በአዲስ ቴክኖሎጂ በማገዝ ልማቱን አፋጥኖ የሕዝቡን የኑሮ ደራጃ ከፍተኛ ቦታ ላይ ለማድረስ የሚል የማይጨበጥ ሕልም››  ‹‹የእርሻውን ክፍለ ኤኮኖሚ መሰረት ያደረገ›› የኢንዱስትሪውን ክፍል ለማጎልበት አመቺ ሁኔታ በመፍጠር፤በኢኮኖሚው ላይ ወሳኝ ሚና እንዲኖረው ማድረግ: የአቅም ግንባታን በማሳደግ፤ ወጣቱን፤ ሴቶችን፤ በማሳተፍና ተጠቃሚ በማድረግ መልካም አስተዳደርን መገንባት ነው፡፡ የትራንስፎርሜሽን እቅዱ ‹‹ማስመሰያ ኤኮኖሚክስ›› (sham-o-nomics) ብቻ ነው፡፡  የመለስ ችሮታው የዋጋ ግሽበት፤የኤኮኖሚ ብልሹ አስተዳደር፤የውጭ እዳን መከመርና አካባባዊ ጥፋት?

መለስ ብሔራዊ ራዕይ ጨርሶ አልነበረውም፡፡ ሕልሙና ቅዠቱ የጎሳ መከፋፈልና ማበጣበጥ ነበር፡፡‹‹የብሔር ፌዴራሊዝም›› በሚል የመርዝ መጠቅለያ የተዋጠው ሃሳቡ የሞተውን የአፓርታይድ ስርአት አለሳልሶ በኢትዮጵያ ትንሳኤውን ለማምጣት የታቀደ ቅዠቱ ነበር፡፡ ላለፉት ዓመታት የመለስ ጭንቀትና ጥበት፤ እንቅልፍ አልባው ጥረቱ ወጥ የሆነውን የኢትዮጵያን የአንድነት አቋም አፈራርሶ፤በብሔር፤ዘር፤ ጎሳ የመከፋፈያ ቅርጽ መሰረት ለማደራጀት ነበር፡፡ በሕገ መንግስቱ አንቀጽ 46 (2) ላይ ‹‹ክልሎች የሚገነቡት እንደአቀማመጣቸው ሁኔታ በቋንቋቸው፤ በማንነታቸው፤ በተመሳሳይነታቸው፤ እና በሕዝቡ ፈቃደኛነት ላይ በመመስረት›› ይላል፡፡ ማለትም ‹‹ክልሎች›› (በውስጡ የሚኖሩት ሕዝቦች) ልክ በደቡብ አፍሪካ በአፓርታይድ ዘመን እንደነበረው ስርአት በባንቱስታን ላይ ያደርግ እንነበረው፤ ከከብት ባልተለየ ሁኔታ በአይነታቸው ለይቶ በጋጣ ውስጥ እንደማጎር ያለ ስርአት መፍጠር ነው፡፡ እነዚህ የጎሳዎች መኖርያዎች በአፓርታይድ አጠራር ባንቱስታን ወይም በኢትዮጵያ ደግሞ ክልል  (ክልእስታን) ይባላሉ፡፡ በአጠቃላይ የመለስ ምኞት አንድ የነበረውን ሕዝብ በዘር፤ በብሔር፤ በጎሳ፤ በቋንቋ በማለይየት በባብሎንያውያን በቋንቋ ባለመግባባት እንደፈራረሱት አይነት ለመበታተንና ሰላምና አንድነት በማጥፋት እርስ በእርስ በማቆራቆስ ኢትዮጵያ የምትባለውን መሰረቷ የጸናውን ሃገር እንዳልነበረች ለማድረግና ታሪኳን ሕዝቧን የመከራ ገፊት ቀማሾች አድርጎ ማጠፋፋት ነበር፡፡ የመለስ ችሮታ በፖለቲካ፤በተጻራሪ ቡድን፤በጭካኔና  በወገንተኝነት በመበታተን የሁከት አምባ መፍጠር?

በመለስ ሥር ኢትዮጵያ የዓለም አቀፍ ምጽዋትና ችሮታ ጠባቂ የለማኝ ለማኝ ሃገር ሆነች፡፡ በሁለቱ አሰርት ዓመታት ኢትዮጵያዊያኖች ቁጥር አንድ የዓለም አቀፍ የኤኮኖሚ እርደታ፤ የልማት እርዳታ፤ የወታደራዊ እርዳታ፤ ኤድስ መከላከያ እርዳታ፤በዓለም ቀዳሚ ተመጽዋች ሆነች፡፡ ‹‹ የኢትዮጵያ ቦንድአይድ›› በሚለው ጦማሬ ላይ እንዳስቀመጥኩት: መለስ በተሳካለት መልኩ የዓለም አቀፉን ችሮታና ምጽዋት፤ብድር በተለይም የአሜሪካንን መንግስት እርዳታ፤የራሱን የጭቆናና  የግፍ አገዛዝ መረብ ለማጠናከሪያነት በተሳካ ስልት አውሎታል፡፡ የዓለም አቀፍ እርዳታ ሱሰኝነት እና የልመና ባህል የመለስ ችሮታ?

በመለስ ዜናዊ አገዛዝ ዘመን ሙስና ኢትዮጵያን በሞት አፋፍ ላይ ጥሏታል፡፡ በቅርቡ የዓለም ባንክ 448 ገጽ ያለው የኢትዮጵያን የሙስና ሁኔታ  መመርመር (“የኢትዮጵያን የሙሴና ህመም  ምርመራ”) በሚል ርእስ ዘገባ አውጥቷል፡፡ የዓለም ባንክ አንደሚለው: ሙስና የኢትዮጵያ የቴሌኮሙኒኬሽን አገልገሎት ቦርቡሮ በልቶታል:: “በቅርቡ በሰፊው ከተደረገው የቴሌኮሙኒኬሽን ማጠናከሪያ ወጪ ፍሰት አኳያ ሲታይም በአፍሪካ በጣም ዝቀተኛ የቴሌፎን አገልግሎት ፍሰት ያለባት ሀገር ነች፡፡ አንድ ወቅት ላይ ዘመነኛውን የፋይበር ኦብቲክ ገመዶች በማስገባቱ ረገድ ቀደምት ለመሆን በቅታ የነበረች ቢሆንም በአነስተኛና ደካማ ባንድ ዊድዝ፤ አስተማማኝነት ማጣት ችግር ውስጥ ኢትዮጵያ ተዘፍቃለች፡፡ ተጠያቂነት የሌለበት ሁኔታ በመደርጀቱና መንግስትም ጥቅሙን እንጂ ግልጋሎቱ ላይ እጅግም አይኑን ስለጋረደ፤ በሃገርም ውስጥ ሆነ በዓለም አቀፍ ደረጃ በሙስና የተዘፈቀ ድርጅት ሆኗል፡፡”

በግንባታውም (ኮንስትረክሽን) ዘርፍ፤ ያለው ሙስና ‹‹ኢትዮጵያ በሙስና ችግር፤ ደረጃው ዝቅ ባለ ግንባታ፤የተጋነነ የግንባታ ዋጋ ተመን፤ ተግባራዊ ማድረጊያው ዘመን የተጓተተ›› ነው ብሏል ያለም ባንክ፡፡

በፍርድ ስርአቱም ዘርፍ ሙስና “(ሀ) በፍርዱ ሂደትና በተጓዳኝ ዘርፎቹ የፖለቲካው ጣልቃ ገብነት (ለ) ውሳኔዎችን ለማስገልበጥ የጉቦ መቀባበል አጠያየቁ መናር›› ከሁለቱ በአንደኛው ሳቢያ ይመራል፡፡ በማንኛውም ዘረፍ ቢሆን ስለ እድገት፤ ስለልማት፤ ስለ ጤና ስለትምህርት ለፖለቲካ መጠቀሚያ ሲባል ይታወጃል ይለፈፋል እንጂ ማናኛቸውም ተግባር ለሃገርና ለሕዝብ ሊያገኝ ከሚችለው ጠቀሜታ ይልቅ ለስልጣን፤ ለግል መጠቀሚያነት፤ አገልጋዮች ለመግዣ እንዲሆን ተብሎ የሚተገበር ብቻ ነው፡፡  መቋጫ የሌለው የመለስ የሙስና በሽታ ችሮታና ልግስና ?

የመለስ ‹‹አብዮታዊ ዴሞክራሲ›› ከመፈክርነትና ከቃላት ማጭበርበሪያነት ያለፈ አይደለም፡፡ ምንግዜም የአብዮተኛነት ዛሩ ሲነሳበት የሚያውጠነጥነውና የሚደሰኩረው ብቻ ነው፡፡ በቦርዶ ፈረንሳይ ነዋሪ የሆነው ምሁር ጃን-ኒኮላስ ባህ ሲጥፍ: ‹‹አብዮታዊ ዴሞክራሲ አብዮታዊም ያልሆነ አለያም ዴሞክራሲያዊም ለመሆን የማይችል የሌኒኒስት፤ የማርክሲስት፤ ማኦኢስት፤ እና የሊብራሊዝም ቅንጭብጫቢ በመለስ ዙርያ በሚገኙ የፓርቲ ፖለቲካ ዘይቤኞች እና በጥቂት ኤጀንሲዎች የተፈጠረ ‹‹ዝባዝንኬና ትርኪምርኪ›› ብሎታል፡፡ አብዮታዊ ዴሞክራሲ እንደ የፖለቲካ ዘይቤ አገልጋይነቱ በኢህአዴግ በሚመራው የአገዛዝ ስርአት ውስጥ የሚከናወነውን ሕገ ወጥነት፤ ስርአት አልበኝነት፤የኤኮኖሚ ሃይlን ማጠናከሪያነትን ሕጋዊ ለማድረጊያነት መገልገያ ብቻ ነው፡፡ የተለያዩ ፓርቲዎች ልሳኖችና በራሪ ወረቀቶች አብዮታዊ ዴሞክራሲን የሊበራሊዝም  አሻሚ ሕግ በመሆኑ የውስጥንም የውጭንም ተቃዋሚዎች ከጨዋታው ውጪ ለማድረጊያ በመሳሪያነት የሚያገለግል ነው፡፡” በአንድ ወቅት  አንድ አስተያየት ሰጪ አብዮታዊ ዴሞክራሲን ከኮሚኒዝምና ፋሺዝም ጋር የተቆራኝ ብሎታል::

አብዮታዊ ዴሞክራሲ በ2010 በተካሄደው ምርጫ ወቅት 99.6 በመቶ ድል ለመለስ ለማስረከብ ያገለገለ ነው፡፡ ለተጭበረበረና፤ ለተሰረቀ ሕገወጥ ምርጫና መጥፎ አስተዳደር የመለስ  ልግስና?

መለሲዝሞ (መለሳዊነት) ፡ የመለስ ታላቁ ውርስ

የመለስ ዋናው ውርስ ቅርስ መለሳዊነት ብቻ ነው፡፡ ጥሬው የጉልበት ትምክህተኝነት በሚለው በዲሴምበር 2009 ባቀረብኩት ጽሁፌ ላይ እንዳስቀመጥኩት ነው፡፡ መለስ መለሳዊነትን በሚገባ ተክኖታል አስልቶ ተግብሮታል፡፡ የሱም የፖለቲካ ቅያሱና አካሄዱ፤ ‹‹የኔ መንገድ፤ የአውራ ጎዳና፤ መንገድ አልባ……አለያም ወህኒ!” ነው::

መለስ የሚያረጋግጠው ጀብደኝነት ትክክለኛ ያደርጋል የሚለውን አካሄዱን ነው፡፡ ልክ የገሊላው ሰው ደቀ መዝሙሮች እንደሚሉት ሁሉ የመለስም ተከታይ አገልጋዮች አምላኪዎቹ፤ በመለስ የእግር ኮቴ  ላይ እንደሚረማመዱና ያን ብቻ እንደሚከተሉ ይደሰኩራሉ፡፡  የመለስን መለኮታዊ ሃይል ጉልበታቸውን ለማጠናከር ያልማሉ ይሰግዳሉ፡፡ ከነገሥታት መለኮታዊ ሃይል ልግስና ወደ አነስተኛ አምላክነት መለኮታዊ አመራር! ሆኗል የኢትዮጵያ ዕድል (አያሳዝንም!)::

የመለስ አምላኪዎች ማምለኪያ ጣኦት ሙት ማወደሻነት፤ ፈጣሪነት ሊያሳድጉትና ሊያሳልሙን ይዳዳቸዋል፡፡ የሆነው ቢሆን ያሻቸውን ያህል ቢደነባበሩና ቢፍጨረጨሩ መለስን መመለስ አይቻልም፡፡ እንኳን መለስ ታላቁ ኔልሰን ማንዴላም ለእርገትና ሞቶ ለመነሳት ምኞትም ሃሳብም የላቸው፡፡ ማንዴላ ስለራሳቸው ሲናገሩ ‹‹እኔ እናንተ ደጋግሞ ሃጢአተኛዉን  መልአክ ማደረግ ካልፈለጋችሁ በስተቀር እኔ መልአክ አይደለሁም››  ነው ያሉት፡፡ ጻድቃንም ሆኑ  ዲያቢሎሶች ‹‹ዘልአለማዊ ሕይወት›› አይገባቸውም፡፡  መለስም በስተመጨረሻው እንደማንኛውም የአፍሪካ ከንቱ  አምባገነን መቀመጫው የቆሻሻ መጣያ ነው የሚሆነው፡፡   የመለስ ታላቁ ልግስናው ሊሆን ይችል የነበረው፤ ልግስናዬ ብሎ የሚመኘው ነበር፡፡ በ2007 መለስ ሲናገር ‹‹ተስፋዬና ፍላጎቴ፤ የኔ ችሮታ የተስተካከለና የተረጋጋ የልማት አድገት ኢትዮጵያን ከድህነት የሚያላቅቅና ኢትዮጵያውያንን ከተዘፈቁበት የችጋር አረንቋ ማውጣት ብቻ ሳይሆን፤ በሃገሪቱ ላይ አፋጣኝ መልካም አስተዳደርና ዴሞክራሲን በአውን ማስፈን ነው›› ብሎ ነበር፡፡ በመለስ አምላኪዎች አፋጣኝ የዴሞክራሲ ግንባታ ካልተጣለ በስተቀር መለስ ለወደፊቱ በታሪክ የሚታወሰው እንደ መላ ቢስ የአፍሪካ ግፈኛ የለውጥና የእድገት ተቃዋሚ ሰው ብቻ ነው፡፡ ከመለስስ በኋላ መለሳዊያኖች መቆሚያቸው መሰረት ያለው ይሆናል? መለሳውያንስ መለስን ሊተኩት ይችላሉ?

ዛሬ በኢትዮጵያ ያለው የፕሬስ ነጻነት መመልከቻ ተምሳሌት የሆነውና  በመለስ ለወህኒ የተዳረገው ወዳጄ እስክንድር ነጋ የኢህአዴግን ክስረት ሲተነብይ አንደዚህ ብሎ ነበር:: ‹‹ ከሚታየው በስተጀርባ ያለውን ፋቅ ፋቅ አድርገን መመልከት ብንችል ኢህአዴግ እንደሚተረክለትና የማይለወጥ ሃሳብ ያለውና ትልቁ “ዳይናሶርም” (ከድንጋይ ጊዜ በፊት የኖረ አራዊት) አይደለም:: ተዋቅረዋል ከሚባሉት አራቱ አንጃዎች ጋርም ቢሆን የሕወሃት የበላይ ገዢነት ግራ መጋባትና መደነባበር ቅሬታ እንዳቋጠረ ነው፡፡ የአማራ ብሔራዊ ዴሞክራሲያዊ ንቅናቄ አስቸጋሪና ስር የሰደደ ጥርጣሬ፤ የኦሮሞ ሕዝቦች ዴሞክራሲያዊ ንቅናቄ አፍራሽ ባህሪ፤  ያዘለ ስብስብ ነው::››

መለስ ራዕይን ከተልእኮ ጋር ግራ ያጋባ ተልእኮ ነበረው፡፡ ያን ተልእኮውንም ጨርሷል፡፡ ታሪክም ልግስናውን ከሰብአዊ መብት ገፈፋ ጋር፤ የፕሬስ ነጻነትን ከማፈን ጋር፤ የዘር መከፋፈልን፤ የማይድን የሙስና በሽታን፤ ከማሰራጭት ጋር አዛምዶ፤ በደሙ ውስጥ በተሰራጨው የተጠያቂነት ሽሽት፤ግልጽነትን በመፍራቱ ያስታውሳዋል፡፡ ሼክስፒር እንዳለው ‹‹ሰዎች የሚፈጽሙት ጥፋት ተንኮላቸው  ከመቃብር  በላይ ይኖራል: መልካሙስራቸው ከአጥንታቸው ጋር ይቀበራል::››  ጸሃፍት እንደሚያስተምሩትም ‹‹የራሱን ቤት ሰላም የነሳ፤ በምልሰቱ ነፋስን ከመጨበጥ አያልፍም፡ ሞኝ ለልበ ብልሁ አገልጋይ ይሆናል::›› መለስና አምላኪዎቹ የኢትዮጵያን ቤቶች ሁላ በጥብጠዋልና ጉም ይጨብጣሉ አውሎ ነፋስን ይዎርሳሉ!

*የተቶረገመው ጽሁፍ (translated from):

http://open.salon.com/blog/almariam/2013/02/03/ethiopia_they_shall_inherit_the_wind

(ይህን ጦማር ለሌሎችም ያካፍሉ::) ካሁን በፊት የቀረቡ የጸሃፊው ጦማሮችን  ለማግኘት እዚህ ይጫኑ::

http://www.ecadforum.com/Amharic/archives/category/al-mariam-amharic

http://ethioforum.org/?cat=24

Ethiopia: They Shall Inherit the Wind

windThe Sandcastles and Dams of African Dictators

All dictators on the African continent have sought immortality by leaving a legacy that will outlive them and endure for the ages. But all have inherited the wind.

Kwame Nkrumah led the first sub-Saharan African country to gain independence from colonialism in  1957. Nkrumaism sought to transform Ghana into a modern socialist state through state-driven industrialization. He built the Akosombo Dam on the Volta River, at the time considered the “largest single investment in the economic development plans of Ghana”. He promoted the cult of personality and was hailed as the “Messiah”, “Father of Ghana and Pan Africanism” and “Father of African nationalism”.  He crushed the unions and the opposition, jailed the judges, created a one-man, one-party state and tried to make himself “President for life”. He got the military boot in 1966. He left a bitter legacy of one-man, one-party rule which to this day serves as a model of dictatorship for all of Africa. Nkrumah died in exile and inherited the wind.

Gamal Abdel Nasser sought to create his own brand of Arab socialism and nationalism and propagated it as a secular Pan-Arab ideology. Using an extensive intelligence apparatus and an elaborate propaganda machine, he promoted a cult of personality projecting himself as the “Man of the People.”  He built the Aswan High Dam with Soviet aid. He ruled Egypt in a one-man, one-party dictatorship and crushed all dissent, particularly the Muslim Brotherhood. Today the Muslim Brotherhood is in power and Nasserism is in the dustbin of history.  Nasser left a legacy of military dictatorship in Egypt and inherited the wind.

Mobutu Sese Seko proclaimed himself “Father of the Nation” of Zaire (The Democratic Republic of the Congo), and became dictator for life. He declared, “In our African tradition there are never two chiefs….That is why we Congolese, in the desire to conform to the traditions of our continent, have resolved to group all the energies of the citizens of our country under the banner of a single national party.” Mobutuism consisted of the delusional thoughts of Mobutu and his program of “Zairianization”. He promoted a cult of personality describing himself as the “the all-powerful warrior who, because of his endurance and inflexible will to win, will go from conquest to conquest leaving fire in his wake”. Mobutu built the Inga Dams over the Congo River hoping to create the largest hydroelectric facility in the world. He left a legacy of kleptocracy and inherited the wind.

Moamar Gadhafi proclaimed the “Socialist People’s Libyan Arab Jamahiriya” and ushered the era of the state of the masses (Jamahiriya). He sought to elevate Libyan society by reducing it to a massive collection of “people’s committees”. He brutally suppressed dissent and squandered the national resources of that country. He launched the Great Man-Made River, the world’s largest irrigation project and proclaimed it the “Eighth Wonder of the World.” After four decades in power, the “Brother Leader” and author of the Green Book literally suffered the death of a sewer rat. He left a legacy of division and destruction in Libya and inherited the wind.

Idi Amin Dada, the “Butcher of Uganda” and the most notorious of all African dictators, imposed a reign of terror on the Ugandan people and sadistically displayed his tyrannical power to the international press. He pompously described himself as “His Excellency President for Life, Field Marshal Al Hadji Doctor Idi Amin, VC, DSO, MC, Lord of All the Beasts of the Earth and Fishes of the Sea, and Conqueror of the British Empire in Africa in General and Uganda in Particular.” He built no dams by damned the Ugandan people for 8 years until he was forced into exile. He left a legacy of death, destruction and ethnic division in Uganda and inherited the wind.

The “Great Leader”?

The late Meles Zenawi, like all African dictators, sought to make himself larger than life. He was not only Ethiopia’s savior but Africa’s as well. He sought to project himself as a “visionary leader”, “inspirational spokesman for Africa” and supreme practitioner of “revolutionary democracy.” Following his death sometime in late Summer 2012, the propaganda to deify, mythologize, exalt, immortalize and idolize him became a theatre of the absurd. Hailemariam Desalegn, Meles’ handpicked titular prime minster, in his speech to the party faithful in parliament virtually made Meles a lesser god offering blessings of “Eternal Glory to Our Great Leader.” Even the original “Great Leader” Kim Il-sung of North Korea achieved no more glory than being “The Sun of the Nation”. Desalegn promised to consummate his own divinely delegated mission with missionary zeal: “My responsibility now… is to successfully carry out the aims and ambitions of a great and notable leader… Following in the footsteps of our great leader, we will strive to maintain and develop the influential voice in regional, continental and international forums” and “successfully implement the aims and vision of our great leader. He was not just a brilliant generator of ideas: he was, par excellence, the embodiment of selflessness and self-sacrifice…”

Was Desalegn talking about Meles or the Man of Galilee?

The Vision and Legacy of the “Visionary Great Leader”

Like all African dictators before him, Meles had illusions, delusions and obsessions. He did not have a grand vision; he had illusions of grandeur. Like Mobutu before him, Meles had the illusion of building Africa’s largest dam, the so-called Grand Renaissance Dam, on the Blue Nile at a cost preliminarily estimated (unadjusted for cost overruns) at nearly USD$5 billion. Experts believe such a dam if built will “flood 1,680 square kilometers of forest in northwest Ethiopia, near the Sudan border, and create a reservoir that is nearly twice as large as Lake Tana, Ethiopia’s largest natural lake…. The current cost estimate [for the dam] equals the country’s entire annual budget…” Moreover, the dam “could cut the Nile flow into Egypt by 25% during the reservoir filling period” and substantially reduce the reservoir capacity of the Aswan High Dam. According to a document obtained by Wikileaks from the private intelligence group Stratfor, “Sudan’s president Omer Al-Bashir had agreed to build an Egyptian airbase in his country’s western region of Darfur to be used for assaults on The Grand Ethiopian Renaissance Dam (GERD) should diplomatic efforts fail to resolve the dispute between Egypt and Ethiopia over Nile water-sharing.”  A legacy of regional war and strife?

Meles did not have a growth and transformation plan; he had delusional plans of economic growth and transformation. As I have demonstrated in “The Voodoo Economics  of Meles Zenawi”, Meles “has been making hyperbolic claims of economic growth in Ethiopia based on fabricated and massaged GDP (gross domestic product) numbers, implying that the country is in a state of runaway economic development and the people’s standard of living is fast outstripping those living in the middle income countries.” When the U.S. State Department reported an average inflation rate (FY 2008-2009) of 36 percent, Meles predicted a decline in inflation to 3.9 percent in 2009/10. His Growth and Transformation Plan (or what I called “Zenawinomics”) which I reviewed in  my June  2011 commentary “The Fakeonomics of Meles Zenawi”, “is a make-a-wish list of stuff. It purports to be based on a ‘long-term vision’ of making Ethiopia ‘a country where democratic rule, good-governance and social justice reigns.’ It aims to ‘build an economy which has a modern and productive agricultural sector with enhanced technology and an industrial sector’ and ‘increase per capita income of citizens so that it reaches at the level of those in middle-income countries.’ It boasts of ‘pillar strategies’ to ‘sustain faster and equitable economic growth’, ‘maintain agriculture as a major source of economic growth,’ ‘create favorable conditions for the industry to play key role in the economy,’ ‘expand infrastructure and social development,’ ‘build capacity and deepen good governance’ and ‘promote women and youth empowerment and equitable benefit.’ Stripped of its collection of hollow economic slogans, clichés, buzzwords and catchphrases, Meles’ growth and growth and transformation plan is plain sham-o-nomics.  A legacy of inflation, economic mismanagement, crushing foreign debt and environmental destruction?

Meles had no national vision; he only had a vision of ethnic division. His warped idea of “ethnic federalism” is merely a kinder and gentler reincarnation of Apartheid in Ethiopia. For nearly two decades, Meles toiled ceaselessly to shred the very fabric of Ethiopian society, and sculpt a landscape balkanized into tribal, ethnic, linguistic and regional enclaves. He crafted a constitution based entirely on ethnicity and tribal affiliation as the basis for political organization. He wrote in Article 46 (2) of the constitution: “States shall be structured on the basis of settlement patterns, language, identity and consent of the people.” In other words, “states”, (and the people who live in them) shall be corralled like cattle in tribal homelands in much the same way as the 10 Bantustans (black homelands) of Apartheid South Africa.  These tribal homelands are officially called “kilils” (enclaves or distinct enclosed and effectively isolated geographic areas within a seemingly integrated national territory). Like the Bantustans, the Killilistans ultimately aim to create homogeneous and autonomous ethnic states in Ethiopia, effectively scrubbing out any meaningful notion of Ethiopian national citizenship. Meles’ completely fictitious theory of “ethnic (tribal) federalism)”, unknown in the annals of political science or political theory, has been used to justify and glorify these Kililistans and impose an atrocious policy of divide and rule against 90 million people. A legacy of ethnic balkanization, political  polarization, brutalization, and sectarian strife?

Under Meles, Ethiopia became the poster country for international alms and charity and crushing international debt. During his two decades plus tenure, Ethiopia has been among the largest recipients of  “economic aid”, “development aid”, “military aid”, “technical aid”, “emergency aid”, “relief aid”, “humanitarian aid” and aid against AIDS in the world. As I  argued in my commentary “Ethiopia in BondAid?”, Meles has successfully subverted international aid and loans, particularly U.S. aid, to strengthen his tyrannical rule.  A legacy of international aid addiction and beggary?

Corruption under Meles Zenawi has put Ethiopia on life-support. The World Bank recently issued a 448-page report entitled, “Diagnosing Corruption in Ethiopia” . The cancer of corruption has metastasized in the Ethiopian body politics.  The Telecommunications Sector of Ethiopia is in terminal stage:

Despite the country’s exceptionally heavy recent investment in its telecoms infrastructure, it has the second lowest telephone penetration rate in Africa. It once led the regional field in the laying of fiber-optic cable, yet suffers from severe bandwidth and reliability problems. Amid its low service delivery, an apparent lack of accountability, and multiple court cases, some aspects of the sector are perceived by both domestic and international observers to be deeply affected by corruption.

In the Construction Sector, “Ethiopia exhibits most of the classic warning signs of corruption risk, including instances of poor-quality construction, inflated unit output costs, and delays in implementation.” Corruption in the Justice Sector “takes one of two forms: (a) political interference with the independent actions of courts or other sector agencies, or (b) payment or solicitation of bribes or other considerations to alter a decision or action.” Corruption in the Land Sector is inherent in the law. “The level of corruption is influenced strongly by the way policy and legislation are formulated and enforced. For example, the capture of state assets by the elite can occur through the formulation of policy that favors the elite.” In other words, the laws are written to rig the bidding process to give Meles’ cronies, buddies and supporters a significant advantage so that they can pick up state assets at fire sale prices. A legacy of endemic corruption?

Meles’ “revolutionary democracy” as an ideology or policy guide never quite transcended the sloganeering and phrase-mongering stage, but he indulged in its rhetoric whenever he was overcome by revolutionary fervor.  In a seminal analysis of “revolutionary democracy” and arguably the “first paper to seriously examine the political programme and political philosophy of EPRDF based on a review of its major policy”, Jean-Nicolas Bach of the Institute of Political Studies (Bordeaux, France) in 2011 described “Abyotawi democracy (revolutionary democracy) [as] neither revolutionary nor democratic.” Bach argued that revolutionary democracy is a ‘‘bricolage’’ (hodgepodge) of “Leninism, Marxism, Maoism, and also liberalism” concocted by a “small group of party ideologists around Meles, and a few agencies.” As an ideology, “revolutionary democracy”  “provides justification for fusing political and economic power in the party-state run by EPRDF.” A critical “review of party pamphlets and official party/state discourses reveals the degree to which revolutionary democracy has become an ambiguous doctrine vis-a`-vis ‘liberalism’” and “remains a powerful fighting tool to exclude internal and external ‘enemies’.”  One commentator recently likened revolutionary democracy to communism and fascism.  Revolutionary democracy is responsible for delivering a 99.6 percent parliamentary victory to Meles’ party in 2010. A legacy of rigged and stolen elections and bad governance?

Melesismo: Meles’ Greatest Legacy

Meles’ singular legacy is Melesismo, a political legacy I foretold in my December 2009 commentary entitled “The Raw Machismo of Power”. Meles perfected Melesismo– the political art of  “My way, the highway, no way… or jail!” Melesismo reaffirms the ignoble principle that might makes right.

Meles’ worshippers proclaim they are marching in his footsteps with the same reverence of those who claim to walk in the footsteps of the  Man of Galilee. They ostentatiously display raw machismo invoking the divine power Meles. How little things have changed? From a legacy of the divine right of kings to a legacy of the divine rule of a lesser god!

Meles’ worshippers seek to mythologize, canonize and idolize him. But they cannot reincarnate Meles as the “Messiah”. Even the great Nelson Mandela is undeserving of “eternal glory”. He said so himself, “I am not a saint, unless you think of a saint as a sinner who keeps on trying.” Neither saints nor demons deserve “eternal glory”. Meles will eventually be consigned to the dustbin of history as nothing more than another  petty African tyrant.

Meles’ greatest legacy would have been what he said his legacy would be. In 2007, Meles said his “hope is that [his] legacy” would be not only “sustained and accelerated development that would pull Ethiopia out of the massive deep poverty” but also “radical improvements in terms of good governance and democracy.”  Without radical democratic improvements by Meles’ worshippers, Meles will be remembered in history as a reactionary petty African tyrant.

Is it possible for Meleismo to hold the center after Meles? Will Melesismo survive Meles?

My friend Eskinder Nega, the personification of press freedom in Ethiopia today, who was jailed by Meles, was likely right in foretelling the inevitable implosion of the “EPDRF”. Eskinder wrote, “Scratch beyond the surface and the EPRDF is really not the monolithic dinosaur as it is most commonly stereotyped. [It has become] a coalition of four distinct phenomenon: the increasing confusion of the dominant TPLF [Tigrayan People’s Liberation Front], the acute cynicism of the ANDM [Amhara National Democratic Movement], the desperate nihilism of the OPDO [Oromo People’s Democratic Organization] and the inevitable irrelevance of the incongruent SEPM [South Ethiopian People’s Movement] (a grab bag of some 40 ethnic groups from the southern part of the country).”

Meles was a man with a mission who confused mission with vision. He has completed his mission. History will record his legacy to be human rights violation, press suppression, ethnic division, endemic corruption,  obsessive secrecy and a political culture whose lifeblood is impunity, lack of accountability and transparency. Shakespeare wrote, “The evil that men do lives after them; the good is oft interred with their bones…” Scripture teaches that “He that troubleth his own house shall inherit the wind: and the fool shall be servant to the wise of heart.”  Meles and his worshippers have profoundly troubled the Ethiopian house and they shall inherit the wind!

Professor Alemayehu G. Mariam teaches political science at California State University, San Bernardino and is a practicing defense lawyer.

Previous commentaries by the author are available at:

http://open.salon.com/blog/almariam/

www.huffingtonpost.com/alemayehu-g-mariam/

Amharic translations of recent commentaries by the author may be found at:

http://www.ecadforum.com/Amharic/archives/category/al-mariam-amharic

http://ethioforum.org/?cat=24

የኢትዮጵያ አቦሸማኔዎችና አባ ዝምታዎች ትንሣኤ

ከፕሮፌሰር ዓለማየሁ ገብረማርያም

ትርጉም ከነጻነት ለሃገሬ

በአቦሸማኔዎች ምድር የጉማሬዎች (አባ ዝምታዎች) ዓለም

በአዲስ ዓት መግቢያ ጦማሬ ላይ 2013ን ‹‹የኢትዮጵያ የአቦሸማኔ ዓመት››(የወጣቶቹ)  ብዬው ነበር፡፡ በዚህ ዓመትም የኢትዮጵያን ወጣቶች ለማስተማር፤ባሉበት ለመድረስ፤ለማሳሰብም ቃል ገብቼ ነበር:: የኢትዮጵያም የምሁራን አምባ ይህንኑ ለማድረግ ጥረት እንዲያደርጉ ተማጽኜ ነበር (በተለይም በከፍተኛው ጣርያ ላይ ያለነውን ምሁራን)፡፡ በተመሳሳይ ወጣቱን እንዲደርሱት አሳስቤም ነበር፡፡ ከዚህ ባለፈም ተማጽኖዬ ከሰፊው የጉማሬ ትውልድ ጋር (መንገዱ የጠፋው ትውልድ) እራሱን በማግኘት መስመሩን አስተካክሎ ጉዞውን እንዲያሳምርና ወጣቱን እንዲረዳ  ምኞቴን አስታዉቄ  ነበር ፡፡

በጁን 2010 በግልጽ ባሰማሁት (የኢትዮጵያን ምሁራን ምን በላቸው?) የእንዳዳን ጥሪ (S.O.S)  እና አሁን ደሞ ‹‹የተሳካላቸውን ግድ የለሽ ምሁራን›› ጥሪው ጥሩ አቀባበል አላገኘም:: በተለይም በ‹‹ጉማሬያዊያን›› ላይ ያቀረብኩት ጥያቄ: በጨካኞች ሰው አጥፊዎች ላይ በሰብአዊ መብት ግፍ ፈጻሚዎች ላይ፤የአብረን እንሁን  እንስራ ተማጽኖዬ  በጣሙን የከረረ እምቢታና ጆሮ ዳባ ልበስ መልስ ነው የተሰጠው፡፡ ከአንዳንድ ጉማሬዎች ተረት መሰል አባባል እንደተረዳሁት እራሳቸውን በማመጻደቅ ከጳጳሱ ቄሱ እንዲሉ አይነት፤‹‹እከሳለሁ›› በሚል መልኩ ጣታቸውን ወደ ሌላው መቀሰርንነው፡፡ አንዳንዶች ሲተቹ እንዲያውም እራሴን በከፍተኛው ቦታ ላይ በማስቀመጥ፤ ለታይታ ብቻ በመጻፍ፤ እራሴን ለማስተዋወቅና ተወዳጅነትን ለማግኘት እንደምንቀሳቀስ አይነት ሃሳብ ሰንዘረዋል፡፡ በጉማሬዎች መሃል የተፈጠረው ድንጋጤና ስጋት፤እኔ ጉዳዩን ማንሳት እንዳልነበረብኝና ያደረግሁትም ሕዝባዊ ጥረቱን ክህደት፤ ስም ማጥፋትና የሚያሳፍር በመሆኑ፤ በራሳቸው የፈጠሩትን ሽባነትና ፍርሃት ጨርሶ ማንሳት እንዳልነበረብኝ አትተዋል፡፡ አንዳንዶችም ይህን አቦሸማኔና ጉማሬ የሚለውን  ዘይቤያዊ አነጋገር በመጠቀም፤ በወጣቱን በባለዕድሜው መሃል ልዩነትን ፈጠርክ ብለው ይኮንኑኛል፡፡ በኔ እምነት ግን ከሼክስፒር አባባል ልዋስና ‹‹ሁለቱም ወገኖች የምሬታቸው ሚዛን እኩልነው››::

የኔ እምነትና ፍላጎት ያንን ጥንታዊ የዝምታ ባህል ሽፋን ለመግለጥና አውነትን ብቻ ለገዢዎች ተብሎ ሳይወሰን፤እራሳቸውንም ለዝምታ መዳረግን ለመረጡትም ጭምር ነው፡፡ በዝምታ፤ ትክክለኛውን በስህተቱ መተካትም ትክክል አይደለም ብዬ አበክሬ አምናለሁ፡፡ በጸጥታ እኩይ ደባን እንደ ድል ማመንም፤በራሱ እኩይ ደባ መፈጸም ነው፡፡ ግፍን በዝምታ መመልከትም የለየለት የሞራል ሕገወጥነት ነው፡፡ ጥላቻን ተግባራቸው ካደረጉም ጋር መወገን በራሱ የጥላቻውአካል መሆን ነው፡፡ የሕግ ምሳሌያዊ አባባልም ‹‹ዝምታ ፈቃድ አለያም መስማማት ነው››፡፡ በይሉኝታ ብቻ በዝምተኞች የሚረጨው ውሃ በተጨቋኞች ልብና ሕሊና ውስጥ የሚፈላውን መከራና ቁጣ የሚያቀዘቅዝ አይሆንም፡፡ ሊዮናርዶ ዳ ቪንቺ እንዳለው፤ ‹‹እንደ ዝምታ የባለስልጣናትን ጉልበት የሚያጠናክር ምንም የለም››፡፡ እኔ ደግሞ‹‹አምባገነናዊ አስተዳደርን እንደ ዝምታ የሚያጠናክረው የለም እላለሁ፡፡ ማንም ቢሆን ጨቋኞችን በዝምታ ቋንቋ ሊያነጋግራቸው አይሆንለትምና፤  እውነት በሆነ የእምቢተኛነት ቋንቋ ሊያነጋግራቸው ይገባል፡፡ ዝምታ በምንም መልኩ የግብዞችና የአጭበርባሪዎች የመጨረሻው መሸሸጊያ ሊሆን አይገባም፡፡

አንዳንድ አበረታች የእድገት አዝማሚያዎች ይታያሉ፡፡ ባለፉት ሳምንታት በርካታ የነጻነት ብርሃን የፈነጠቁ አስተዋጽኦዎች በኢትዮጵያ ውስጥ ባለው ጨቋኝ ሥርአት ላይ እየታዩ ናቸው፡፡ ሙክታር ኦማር ‹‹አብዮታዊ ዴሞክራሲ›› በሚለው የሃሰት ጽነሰ ሃሳብ ላይ፤ አውዳሚ ወይም አጥፊ የሆነ ግን እውነት ሂስ አስነብቦን ነበር፡፡ ‹‹በወቅቱ በኢትዮጵያ ውስጥ አለ የሚባለው እድገት በተገቢው አስተሳሰብ ሲመዘን ከውጭ መንግሥታት በሚቸር ዳረጎት እንጂ በአብዮታዊ ዴሞክራሲ በሚጮኸው የመፈክር ጋጋት አይደለም::በትክክለኛው አስተሳሰብ የማርክሲዝም ኮሚኒዝምን ግንኙነት እና የአብዮታዊ ዴሞክራሲን ትስስር በሚገባ ያሳየናል፡፡” ሙክታር ሲያጠቃልል፤ “ከመለስ ዜናዊ  አስተሳሰብ ጋር ፍቅር ያላቸው ምሁራን ምክንያታዊ በማድረግ አስደንጋጫ የሆነውን የሰብአዊ መብት ሬኮርዱን ለመዘንጋት ካሰቡ እነሱም በፈቃደኝነት አለማወቅ ወንጀለኞች ናቸው፤ አለያም ከፕሮፌሰር ጆን ግሬይ ‹‹መሰራታዊ እኩይነት ከእድገት ክትትል ይወለዳል›› ከሚለው ምሁራዊ ማሳሰቢያ ጋር አይስማሙም፡፡

የኢትዮ ፎረም ድሕረ ገፅ  ዋና አዘጋጅ ‹‹ልማታዊው ኪስ አውላቂ ›› በሚል የአማርኛ ፅሁፍ፤ የአባይን ግድብ ለመጨረሻ ተብሎ በቢሊዮን ዶላር የሚሰበሰብለት፤በከንቱነት የሚነገርለት የሬኔሳንስ ቦንድ ግልባጭ መሆኑን በማስረጃ ያቀርብልናል፡፡ ሕዝቡ በችጋር እየተቆላና በጨቋኞች አለ አግባብ  እየተኮነነ የልማት ግድብ አለ ማለት ከንቱ ነው፡፡

ከእኔ በበለጠ ብልሆች የሆኑት የምከተለው ፍሬ ቢስ አቅጣጫ እንደሆነ ይነግሩኛል፡፡ ፊትህ ደም እስኪመስል መጮህ፤ማሳሰብ ትችላለህ፤ያም ሆኖም ግን ከኢትዮጵያ ጉማሬዎች ሰፋ ያለ ፖለቲካዊ ተሳትፎ ፤ ጥብቅና፤ እንቅስቃሴ ያደርጋሉ ብለህ ማመን ግን፤ ከቀይ ስር ደም አንደመጭመቅ የሚቆጠር ነው፡፡ ብልሆቹ እንደሚሉኝም፤ እነ አባ ዝምታን የዝምታ ዓለም ዝም ብሎ በአቦሸማኔዎች መሬት መጻፍ ይሻላል ነው::  እነሱን ከመጨቅጨቅ ዝም ብሎ ፤ እኩይነትን ላለመስማት ክፋትን ላለማየት፤ክፉ ላለመናገር በፈጠሩት የማስመሰያ አስደሳች መኖሪያቸው ዓለም እንዲኖሩ መተው ይሻላል ይሉኛል፡፡

እና እንደዚያ ላድርግ?

ከአቦሸማኔዎች ጋር ዕምንትን መልሶ መገንባት

ትልቅ ችግር አለን! በጣም ትልቅ፡፡ ‹‹እኛ›› ሁላችንም አቦሸማኔዎችና ጉማሬዎች ነን፡፡ እውነት እውነቱን እንነጋገር፡፡ ጉማሬዎች ከአቦ ሸማኔዎች ጋር የነበራቸውን እምነት አፍርሰዋል፡፡ አቦሸማኔዎች በጉማሬዎች ክህደትተፈጽሞብናል ይላሉ፡፡ አቦሸማኔዎች ተገፍተናል ጫና ተደርጎብናል ይላሉ፡፡ አቦሸማኔዎች ታማኝነታቸውና መስዋእትነታቸውበጉማሬዎች ተንኮል ተተክቶብናል ይላሉ፡፡ የአክብሮታችንና የታዛዥነታችን መልሱ ማንቋሸሽና ድፍረት ሆኗል ይላሉ፡፡ አቦሸማኔዎች፤ ጉማሬዎች ትህትናቸውን በአድርባይነት፤ ሃሳብ ተቀባይነታቸውን በግትርነት፤ ሰብአዊነታቸውን በክብረነክነት መልሰውልናል ይላሉ፡፡ አቦሸማኔዎች፤ ክህደት፤ ለእስራት ፤ተንኮል፤ውሸት፤መደናገር በጉማሬዎችተፈጸመብን ይላሉ፡፡ አቦሸማኔዎች የጉማሬዎችን ተጠያቂነት በማንሳታችን ተኮንነናል ይላሉ፡፡ እራሳቸውን በነጻ በመግለጻቸው ሰበብ በጉማሬዎች ዝምታ ለግፍ ስራ ተዳርገናል ይላሉ፡፡ አቦሸማኔዎች በጉማሬዎች ላይ እምነታቸውን አጥተዋል፡፡ ከበርካታ ኢትዮጵያዊያን አቦሸማኔዎች የምሰማው የስሞታ መግለጫ ይህን የመሰለ ነው፡፡ አቦሸማኔዎችይህን ማንሳታቸው፤ ቅሬታቸው፤ ስሜታቸው ትክክል ነው? ጉማሬዎችስ ይህን ያህል ደባ ፈጽመዋል?

ስለ መተማመን መልሶ ግንባታ ከመነጋገራችን በፊት በቅድሚያ ወጣቱ ከባለእድሜዎቹ ጋር ስላለው አለመግባባት ትንሽ እናንሳ፡፡ የኢትዮጵያ ወጣቶች በየቀኑ በግዴታ የንስሃ ጸሎት በሚሰሙበትና የሚመዘኑትም በተፈጥሮ ስብእናቸው ሳይሆን በዘራቸው እንዲሆን በሚገደዱበት ቦታ ነው፡፡ ግላዊነት፤ዜግነት፤ሰብአዊነት የሌላቸው ዘረኝነት ብቻ የነገሰበትነው፡፡ ለዚህም ነው ‹‹የዘር ፌዴራሊዝም›› የሚባል መኖርያ የፈጠሩላቸው፡፡ ወጣቶቹ በሕይወት የመኖርያቸው ጣቢያ የተወሰነው በአእምሮ ብስለታቸው ችሎታ ሳይሆን፤ በነዚያ ማሰብ በተሳናቸው የግፍ አምባ ገዢዎች ፈቃድ መሆኑን በሚገባ ተረድተዋል፡፡ከአጋሮቻቸው ጋር በእኩል ከሚያስተሳስራቸው ሁኔታ ጋር ሳይሆን በሚያለያያቸው ላይ በይበልጥ እንዲያተኩሩ ተገድደዋል፡፡በዚህ እጅጉን እኩይ በሆነ ሰይጣናዊ አስተሳሰብና አካሄድ የሚያዳምጡት ነገር ቢኖር በዝምታ ከታገዱት የሚወጣውን የዝምታ ዱለታ ብቻ ነው፡፡ ከኢትዮጵያዊያን ወጣቶች ጋር አመኔታን መልሶ ለመገንባት በቅድሚያ ዝምታችንን በአምቢተኛነት በመለወጥ፤ እራሳችንን ከተለጎመበት በማላቀቅ፤ በማያወላውል ቆራጥ አቋም ላይ ማሰለፍ አለብን፡፡

ከወጣቶቹ ጋር እምንት ከመገንባታችን በፊት ከራሳችን ጋር መተማመን መቻል ይኖርብናል፡፡ ማለትም ወጣቱን ወገናችንን ከማዳናችን አስቀድሞ እራሳችንን ማዳን መቻል፡፡ ከራሳችን ጋር መተማመን ከመገንባታችን በፊት፤ ስለፈፀምነው ስህተትና ቸል ስላልነው ጉዳይ እራሳችንን ይቅር ማለት መቻል፡፡ በራሳችንና ትክክለኛነት በመተማመን፤ የነጻነትንና የሰብአዊ መብትን አስፈላጊነት አምነን መቀበል፡፡ ወጣቱ ወኔውን እንዲያጠናክር ከመንገራችን በፊት እኛ እራሳችንከፍርሃታችን መላቀቅ፡፡ ወጣቶቻችን እንደ አንድ እናት ኢትዮጵያ ልጆች መዋደድ እንዳለባቸው ከመንገራችን በፊትከውስጣችን ጥላቻን ማጥፋት፡፡ ከራሳችን ጋር መተማመን ለመፍጠር መቻል እንድንበቃ አስቀድመን ከምቾት ከልላችን፤ከምቾት ስብስባችን፤ ከምቾት አምባችንና ጎሳችን መላቀቅ፤ ቀደም ሲል ልናደርገው ሲገባን በችልታ ሳናደርገውየቀረውን ተግባር ለመፈጸም ዝግጁ መሆን አለብን፡፡  ማንኛቸውንም ጉዳይ ማድረግና መፈጸም የሚኖርብን እውነትና ትክክል ስለሆነ ብቻ እንጂ ከሌሎች ስለተፈቀደልን ወይም ስለተከለከልን ሊሆን ጨርሶ አይገባም፡፡ ጆርጅ ኦረዌል እንዳለው ‹‹በዓለም አቀፍ ማታለል ወቅት፤ እውነትን ገልጦ መናገር የእምቢታ ተግባር ተደርጎ ይታያል›› እንዲያ ከሆነም፤ ሁላችንም እምቢተኞች ሆነን ስልጣን ላይ ለተኮፈሱት፤ አቅመቢስ ለሆኑት፤ጉልበታቸውንና ሃይላቸውን ለተነጠቁት፤ ለየእራሳችንም እውነቱን ልንናገር ይገባል፡፡

ለአቻ ጉማሬ ወገኖቼ ሚዛናዊ ለመሆን፤ ለግፈኞች እውነቱን መናገር አንዳችም ለውጥ አያስገኝም በሚል እምነት ዝምለማለት መምረጣቸውን ይናገራሉ፡፡ ለግፈኞች እውነትን መናገር ጊዜ ማጥፋት ነው ይላሉ፡፡ ግፈኞች የሚያዳምጡትምሆነ ለመስማት ፈቃደኛ የሚሆኑት የመሳርያ ጩኸትን ብቻ በመሆኑ፤ ከነሱ ጋር ስለእውነት መናገር መመከሩ ከንቱድካም ነው ይላሉ፡፡

በዚህ ጉዳይ ላይ እኔ ልዩነት አለኝ፡፡ ለነጻነት፤ ለዴሞክራሲ፤ለሰብአዊ መብት በሚደረግ ትግል፤ መናገር የሰዎችን ሕሊናና ልብ ከጠመንጃ፤ ከመድፍ፤ ከጦር አውሮፕላን በበለጠ ያሸንፋል፡፡ ለዚህም ታሪክ እራሱ ምስክር ነው፡፡አሜሪካ በቪየትናም ለሽንፈት የተዳረገው የጦር አውሮፕላን፤የጦር መሳርያ፤ ቴክኒካዊ ብቃት፤ ወይም የገንዘብ አቅም በማጣቱ አልነበረም፡፡ አሜሪካ በጦርነቱ ለሽንፈት የተዳረገው የቪየትናማዊያንን ልብን ሕሊና ለማሸነፍ ባለመብቃቱ ነው፡፡

ሕሊናንና ልብን ለማሸነፍ በሚካሄድ ጦርነት ቃላት በጣሙን የጠነከሩ መሳርያዎች ናቸው፡፡ቃላት እንደምንፈጥራቸውና ገጣጥመን እንደምንጠቀምባቸው ቀላል አይደሉም፡፡ቃላት እጅጉን ሃያል ናቸው፡፡ቃላት ጨለማውን ያበራሉ፤የተጨፈነን አይን፤ የታሸጉ ዓይኖችን፤የተደፈኑ ጆሮዎችን፤ የተለጎሙ አፎችን ይከፍታሉ፡፡ ቃላትያነሳሳሉ፤ያሳውቃሉ፤ ሕይወት ይዘራሉ፡፡ በታሪክ ከፍተኛ ቦታዎች ከተሰጡት አንዱ የሆነው የጦር መሪ ናፖሊዮን ቦናፓርቴ፤ከጠብመንጃ ይልቅ ቃላቶችን አምርሮ ይፈራ ነበር፡፡ ለዚህ ነው ‹‹ከአንድሺህ ጦር መሳርያዎች፤አራት የጠላት ጋዜጦች ሊፈሩ ይገባል›› (ወይም ከሺ ጦረኛ አንድ ጋዜጠኛ ይፈራል) ያለው፡፡ ለዚህ ነው እኔም፤ ውድ የተሳካላችሁ ምሁራን ወዳጆቼም ሆኑ ሌሎችምበምር የዴሞክራሲ፤ የነጻነት፤ የሰብአዊ መብት፤ የሕግ የበላይነት መከበር፤ ደጋፊዎች ነን የሚሉት ሁሉ መነጋር፤ደግሞም መናገር፤ መናገር አሁንም መናገር ያለባቸውና ከዝምታ መጋረጃ ጀርባ ተጠቅልለው መሸሸግ የለባቸውም የምለው፡፡ እኔ የምለው፤ ዕውነትን ለግፈኞች ተናገሩ ነው::   እምነትን በሰብአዊ  መብት መለኮትነት፤ በዘር አክራሪነት ክፉነት ላይ አሳምኑ፤በግፊት፤በወንጀል ድርጊት ፊት፤ስልጣናቸውን አላግባብ በሚጠቀሙና ሕዝባዊ መብቶችን በመግፈፍ ለእኩይ ምግባር በተሰለፉ ፊት ጨርሶ ለዝምታ ቦታ አትስጡ፡፡

ከአቦሸማኔዎች ጋር መተማመንን መገንባት በጣሙን አስፈላጊ ነው፡፡ በጉማሬዎችና በአቦሸማኔዎች መሃል ያለው የትውልድ ክፍተት ጉዳይ አይደለም፡፡ያለው የመተማመን ክፍተት ነው፡፡የግምት ክፍተት፤የመግባባት ክፍተት፤ ከፍ ያለ የርህራሄ ክፍተት አለ፡፡ አቦሸማኔዎችንና ጉማሬዎችን የሚከፋፍላቸውን ክፍተት ለመዝጋት በርካታ ድልድዮች መሰራትአለባቸው፡፡

የ ”አቦጉማሬ” ትውልድ ትንሳኤ

‹‹አዲስ›› የ “አቦጉማሬ” ትውልድ አየመጣ ነው:: “አቦጉማሬ” አስተሳሰቡን፤ድርጊቱን፤ ጸባዩን ሁሉ እንደ አቦሸማኔ ለማድረግ የሚጥር  ማናቸዉም ሰው ነው፡፡ የጉማሬዎችን ገደብ እያወቀ ግን ለአንድ ግብ በአንድ ዓላማ አብሮ ለመስራት ፈቃደኛ የሆነ አቦሸማኔም: አቦጉማሬ ነው፡፡ “አቦጉማሬዎች” ድልድይ ሰሪዎች ናቸው፡፡ትውልድን ለማቀላቀል ወጣቱን ከባለእድሜው ጋር ለማድረግ ድልድይ ይሰራሉ፡፡ዴሞክራሲን፤ነጻነትን፤ ሰብአዊ መብትን ለማስከበር የሚጥሩ ሰዎችን ለማገናኘት ድልድይ ይሰራሉ፡፡ በዘር ገደል  የተከፋፈሉትን ለማገናኘት አግድመት ድልድይ በመስራት ከታሰሩበት የዘር ወህኒ ቤት ደሴት ያሸጋገራሉ ያገናኛሉ፡፡ የቋንቋ ሰርጥን  ሃይማኖትን እና ክልልንን ያቀራርባሉ፡፡ ድሃውን ከሃብታሙ ለማቀራረብ ጥራሉ፡፡ የብሔራዊ አንድነትን ድልድይ በመገንባት ሁሉንም ያስማማሉ፡፡ በሃገር ውስጥ ያለውን ወጣት በዲያስፖራ ካለው ወጣት ጋር ለማስተሳሰር ድልድይ ይሰራሉ፡፡ “አቦጉማሬዎች” ማህበራዊና ፖለቲካዊ  አውታር በመፍጠር ለወጣቱ የፈረጠመ ጉልበት ይሰጡታል፡፡

አንተስ አቦጉማሬ ነህ ወይስ ጉማሬ?

አቦጉማሬ የምትሆነው እምንትህ፡-

ወጣቱ ትውልድ የሃገሪቱ የወደፊት ተስፋ መሆኑንና ባለእድሜዎች ደግሞ የሃገሪቱ ያለፈ ጊዜ መሆናቸውን ካመንክ፤

መጪው ትውልድም ጊዜም በጣም የተሻለና እጅጉንም አስፈላጊነቱን ካመንክ፤

የሰው ዋጋው የሚወሰነው ከስሙ/ስሟ ጋር በሚለጠፈው ተቀጥላ ሳይሆን ወገኑ ለሆነው ሰብአዊ ፍጡር ስለ ሰብአዊ

መብቱ መከበር ለመቆም ባለው ቆራጥ ወገናዊነት ፤ጥሩ ባህሪ፤ትህትና፤ ህዝባዊ ተግባር፤ ትብብር፤ የሰው ችግር

የሚገባው፤ይቅር ባይ፤ ታማኝነት፤ክብር፤ ሃሳባዊነት፤ተጣማሪነት፤ እና ግልጽነት ያለው በመሆኑ ሊሆን ይገባል የሚል

ከሆነ ነው::

አቦጉማሬ የምትሆነው ሁኔታህ

ግልጽ አእምሮ፤ተለዋጭ፤እና ትሁት ስትሆን፤

ከተለያዩ እድሜ ካላቸው፤ ከተለያዩ ዘር፤ ሃይማኖት፤ ጾታ፤ እና ቋንቋ ተናጋሪዎች ጋር አዲስ ሃሳቦችን

የምትቀበልና ለመግባባት የምትችል ከሆነ፤

ከምቾት አምባህ ወጥተህ አስቸጋሪ ምርጫ ውስጥ ለመቀላቀል ፈቃደኛ ከሆንክ፤

ያልከውን የምትሆንና የምትለውን ለመሆን በቆራጥነት የምትቆም እንጂ በመዘላበድና በአሉባልታ፤ በአገም ጠቀም ጊዜ የማታጠፋ ከሆንክ፤

ከነገ ይልቅ በዛሬው ለመጠቀም ፈቃደኛና ዝግጁ ከሆንክ፤

ወጣቱንም ሆነ ሌሎችን በጥፋታቸው ከመውቀስህ በፊት በፈጸምከው ድክመት እራስህን ለመውቀስ ዝግጁ ከሆንክ፤

ያለፈውን አጉል ትምህርት በመርሳት አዲስ ትምህርት ለመማር ጉጉ ከሆንክ፤

ምቹ ጊዜ በማጣት ከማማረር ምቹውን ጊዜ ለማግኘት የምትጥር ከሆንክ፤

ሁኔታዎችንና እምንት ለማዳበር የሚችለውን ለማንጸበራቅ እንጂ የማይቻለወን የማታማርር ከሆንክ፤

ዓለም በማያቋርጥና በፈጣን ለውጥ ላይ መሆኗን በመገንዘብ ለመለወጥ ባለመቻልህ ተወቃሹ አንተው ብቻ እንጂ ሌላ

አለመኖሩን ከተገነዘብክ ነው፡፡

*የተቶረገመው ጽሁፍ (translated from):

http://open.salon.com/blog/almariam/2013/01/27/ethiopia_rise_of_the_chee-hippo_generation

(ይህን ጦማር ለሌሎችም ያካፍሉ::) ካሁን በፊት የቀረቡ የጸሃፊው ጦማሮችን  ለማግኘት እዚህ ይጫኑ::

http://www.ecadforum.com/Amharic/archives/category/al-mariam-amharic

http://ethioforum.org/?cat=24

Ethiopia: Rise of the Chee-Hippo Generation

The Silent World of Hippos on Planet Cheetah

In my first weekly commentary of the new year, I “proclaimed” 2013 “Year of Ethiopia’s Cheetah Generation” (young people). I also promised to reach, teach and preach to Ethiopia’s youth this year and exhorted members of the Ethiopian intellectual class (particularly the privileged “professorati”) to do the same. I have also been pleading with (some say badgering) the wider Ethiopian Hippo Generation (the lost generation) to find itself, get in gear and help the youth.

The SOS I put out in June 2012 (Where have Ethiopia’s Intellectuals Gone?) and now (The Irresponsibility of the Privileged) has been unwelcomed by tone deaf and deaf mute “Hippogenarians”. My plea for standing up and with the victims of tyranny and human rights abuses has been received with stony and deafening silence. I have gathered anecdotally that some Hippos are offended by what they perceive to be my self-righteous and holier-than-thou finger wagging and audacious, “J’accuse!”.  Some have claimed that I am sitting atop my high horse crusading, pontificating, showboating, grandstanding and self-promoting.

There seems to be palpable consternation and anxiety among some (perhaps many) Hippos over the fact that I dared to betray them in a public campaign of name and shame and called unwelcome attention to their self-inflicted paralysis and faintheartedness. Some have even suggested that by using the seductively oversimplified metaphor of cheetahs and hippos, I have invented a new and dangerous division in society between the young and old in a land already fractured and fragmented by ethnic, religious and regional divisions. “Methinks they doth protest too much”, to invoke Shakespeare.

My concern and mission is to lift the veil that shrouds a pernicious culture and conspiracy of silence in the face of evil. My sole objective is to speak truth not only to power but also to those who have calculatedly chosen to disempower themselves by self-imposed silence. I unapologetically insist that silently tolerating wrong over right is dead wrong. Silently conceding the triumph of evil over good is itself evil. Silently watching atrocity is unmitigated moral depravity. Complicity with the champions of hate is partnership with haters.

The maxim of the law is “Silence gives consent” (qui tacet consentiret). Silence is complicity.  Silence for the sake of insincere and hollow social harmony (yilugnta) is tantamount to dousing water on the quiet riot that rages in the hearts and minds of the oppressed. Leonardo da Vinci said, “Nothing strengthens authority so much as silence.” I say nothing strengthens tyranny as much as silence —  the silence of the privileged, the silence of those who could speak up but choose to take a vow of silence.  One cannot speak to tyrants in the language of silence; one must speak to tyrants in the language of defiant truth. Silence must never be allowed to become the last refuge of the hypocritical scoundrel.

There have been encouraging developments over the past week in the crescendo of voices speaking truth to power. Several enlightening contributions that shed light on the life and times of tyranny in Ethiopia have been made in “Ethiopian cyber hager”, to borrow Prof. Donald Levine’s metaphor. A couple of insightful analysis readily come to mind. Muktar Omer offered a devastating critique of the bogus theory of “revolutionary democracy.” He argued convincingly  “that recent economic development in Ethiopia has more to do with the injection of foreign aid into the economy and less with revolutionary democracy sloganeering.” He demonstrated the core ideological nexus between fascism, communism and revolutionary democracy. Muktar concluded, “Intellectuals who are enamored with the ‘good intellect and intentions’ of Meles Zenawi and rationalize his appalling human rights records are guilty of either willful ignorance or disagree with Professor John Gray’s dauntingly erudite reminder: ‘radical evil can come from the pursuit of progress’”. My view is that revolutionary democracy is to democracy as ethic federalism is to federalism. Both are figments of a warped and twisted imagination.

An Amharic piece by Kinfu Asefa (managing editor of ethioforum.org) entitled “Development Thieves” made a compelling case demonstrating the futility and duplicity of the so-called “Renaissance Bond” calculated to raise billions of dollars to dam the Blue Nile. Kinfu argued persuasively that there could be no development dam when the people themselves are damned by the damned dam developers.

I am told by those much wiser than myself that I am pursuing a futile course trying to coax Hippos to renounce their vows of silence and speak up. I am told it would be easier for me to squeeze blood out of turnip than to expect broad-gauged political activism and engaged advocacy from the members of Ethiopia’s inert Hippo Generation. The wise ones tell me I should write off (and not write about) the Hippos living on Planet Cheetah. I should stop pestering them and leave them alone in their blissful world where they see no evil, hear no evil and speak no evil!

Should I?

Restoring Faith With the Cheetahs

We have a problem! A big one. “We” are both Cheetahs and Hippos. Truth must be told: Hippos have broken faith with Cheetahs. Cheetahs feel betrayed by Hippos. Cheetahs feel marginalized and sidelined. Cheetahs say their loyalty and dedication has been countered by the treachery and underhandedness of Hippos. The respect and obedience Cheetahs have shown Hippos have been greeted with  disdain and effrontery. Cheetahs say Hippos have misconstrued their humility as servility; their flexibility and adaptability have been countered by rigidity and their humanity abused by cruel indignity.  Cheetahs feel double-crossed, jilted, tricked, lied to, bamboozled, used and abused by Hippos. Cheetahs say they have been demonized for questioning Hippos and for demanding accountability. For expressing themselves freely, Cheetahs have been sentenced to hard labor in silence. Cheetahs have been silenced by silent Hippos! Cheetahs have lost faith in Hippos. Such is the compendium of complaints I hear from many Ethiopian Cheetahs. Are the Cheetahs right in their perceptions and feelings? Are they justified in their accusations? Are Hippos behaving so badly?

A word or two about the youths’ loss of faith in their elders before talking about restoring faith with them.  Ethiopia’s youth live in a world where they are forced to hear every day the litany that their innate value is determined not by the content of their character, individuality or humanity but the random chance of their ethnicity. They have no personality, nationality or humanity, only ethnicity. They are no more than the expression of their ethnic identity.

To enforce this wicked ideology, Apartheid-style homelands have been created in the name of “ethnic federalism”. The youth have come to realize that their station in life is determined not by the power of their intellect but by the power of those who lack intellect. They are shown by example that how high they rise in society depends upon how low they can bring themselves on the yardstick of self-dignity and how deeply they can wallow in the sewage of the politics of identity and ethnicity. They live in a world where they are taught the things that make them different from their compatriots are more than the things they have in common with them. Against this inexorable message of dehumanization, they hear only the sound of silence from those quietly professing allegiance to freedom, democracy and human rights. To restore faith with Ethiopia’s youth, we must trade silence with the joyful noise of protest; we must unmute ourselves and stand resolute against tyranny. We must cast off the silence of quiet desperation.

But before we restore faith with the young people, we must restore faith with ourselves. In other words, we must save ourselves before we save our young people. To restore faith with ourselves, we must learn to forgive ourselves for our sins of commission and omission. We must believe in ourselves and the righteousness of our cause. Before we urge the youth to be courageous, we must first shed our own timidity and fearfulness. Before we teach young people to love each other as children of Mother Ethiopia, we must unlearn to hate each other because we belong to different ethnic groups or worship the same God with different names. To restore faith with ourselves, we must be willing to step out of our comfort zones, comfort groups, comfort communities and comfort ethnicities and muster the courage to say and do things we know are right. We should say and do things because they are right and true, and not because we seek approval or fear disapproval from anyone or group. George Orwell said, “In times of universal deceit, telling the truth will be a revolutionary act.”  We live in times of national deceit and must become revolutionaries by speaking  truth to abusers of power, to the powerless, to the self-disempowered and to each other.

To be fair to my fellow Hippos, they defend their silence on the grounds that speaking up will not make a difference to tyrants. They say speaking truth to tyranny is a waste of time, an exercise in futility.  Some even say that it is impossible to communicate with the tyrants in power with reasoned words because these tyrants only understand the language of crashing guns, rattling musketry and booming artillery.

I take exception to this view. I believe at the heart of the struggle for freedom, democracy and human rights in Ethiopia is an unending battle for the hearts and minds of the people. In the battlefield of hearts and minds, guns, tanks and warplanes are useless. History bears witness. The US lost the war in Vietnam not because it lacked firepower, airpower, nuclear power, financial power, scientific or technical power.  The U.S. lost the war because it lacked the power to win the hearts and minds of the Vietnamese and American peoples.

Words are the most potent weapon in the battle for hearts and minds. Words can enlighten the benighted, open closed eyes, sealed mouths and plugged ears. Words can awaken consciences. Words can inspire, inform, stimulate and animate. Napoleon Bonaparte, one of the greatest military leaders in history, feared words more than arms. That is why he said, “Four hostile newspapers are more to be feared than a thousand bayonets.”  That why I insist my fellow privileged intellectuals and all who claim or aspire to be supporters of democracy, freedom, human rights and the rule of law to speak up and speak out and not hide behind a shield of silence. I say speak truth to tyranny. Preach faith in the divinity of humanity and against the bigotry of the politics of identity and ethnicity; champion loudly the causes of unity in diversity and practice the virtues of civility, accountability, amity and cordiality. Never stand silent in the face of atrocity, criminality, contrived ethnic animosity and the immorality of those who abuse of power.

It is necessary to restore faith with the Cheetahs. The gap between Cheetahs and Hippos is not generational. There is a trust gap, not generational gap. There is a credibility gap. There is an expectation gap, an understanding gap and a compassion gap. Many bridges need to be built to close the gaps that divide the Cheetah and Hippo Generations.

Rise of the Chee-Hippo Generation

There is a need to “invent” a new generation, the Chee-Hippo Generation. A Chee-Hippo is a hippo who thinks, behaves and acts like a Cheetah.  A Chee-Hippo is also a cheetah who understands the limitations of Hippos yet is willing to work with them in common cause for a common purpose.

Chee-Hippos are bridge builders. They build strong intergenerational bridges that connect the young with the old. They build bridges to connect people seeking democracy, freedom and human rights. They build bridges across ethnic canyons and connect people stranded on islands of homelands. They bridge the gulf of language, religion and region. They build bridges to link up the rich with the poor. They build bridges of national unity to harmonize diversity. They build bridges to connect the youth at home with the youth in the Diaspora. Chee-Hippos build social and political networks to empower youth.

Are You a Chee-Hippo or a Hippo?

You are a Chee-Hippo if you believe

young people are the future of the country and the older people are the country’s past.

the future is infinitely more important than the past.

a person’s value is determined not by the collection of degrees listed after his/her name but by the   person’s commitment and stand on the protection of the basic human rights of a fellow human being.

and practice the virtues of tolerance, civility, civic duty, cooperation, empathy, forgiveness, honesty, honor, idealism, inclusivity and openness.

You are a Chee-Hippo if you are

open-minded, flexible, and humble.

open to new ideas and ways of communicating with people across age groups, ethnic, religious, gender and linguistic lines.

unafraid to step out of your comfort zone into the zone of hard moral choices.

courageous enough to mean what you say and say what you mean instead of wasting your time  babbling in ambiguity and double-talk.

prepared to act now instead of tomorrow (eshi nege or yes, tomorrow).

prepared to blame yourself first for your own deficits before blaming the youth or others for theirs.

eager to learn new things today and unlearn the bad lessons of the past.

committed to finding opportunity than complaining about the lack of one.

able to develop attitudes and beliefs that reflect what is possible and not wallow in self-pity about what is impossible.

fully aware that the world is in constant and rapid change and by not changing you have no one to blame for the consequences except yourself.

Any Hippo can be reinvented into a Chee-Hippo. Ultimately, being a Chee-Hippo is a state of mind. One need only think, behave and act like Cheetahs. The credo of a true Chee-Hippo living on Planet Cheetah is, “We must not give only what we have; we must give what we are.”

Damn proud to be a Chee-Hippo!

Professor Alemayehu G. Mariam teaches political science at California State University, San Bernardino and is a practicing defense lawyer.

Previous commentaries by the author are available at:

http://open.salon.com/blog/almariam/

www.huffingtonpost.com/alemayehu-g-mariam/

Amharic translations of recent commentaries by the author may be found at:

http://www.ecadforum.com/Amharic/archives/category/al-mariam-amharic

http://ethioforum.org/?cat=24

 

ኢትዮጵያ፡- ሃለፊነታቸውን የዘነጉት ግድ የለሽ ምሁራን

ከፕሮፌሰር ዓለማየሁ ገብረማርያም

ትርጉም ከነጻነት ለሃገሬ

በቅርቡ ናኦም ቺሞስኪ: የኤም አይ ቲ (M.I.T.) ዩኒቨርሲቲ የስነ ቋንቋ ፕሮፌሰርና የአሜሪካ ቀደምት ምሁር፤ ለአልጀዚራ ስለአሜሪካ የቀለም ሰዎችና ምሁራን በሰጡት ቃለ መጠይቅ ላይ ምሁሮቹ ሃላፊነት ጉድለትና ግድ የለሽነት አንደሚያሳዩ መግለጫ ሰጥተው ነበር፡፡ ላለፉት 4 አሰርት ዓመታት የ84 ዓመቱ ቺሞስኪ ተጋፍጠው ፤ ሃይላነ ጉልበተኞች ነን የሚሉትንም በሃቅ አለንጋ ሲሸነቁጣቸው ነበር፡፡ በቅርቡም የፕሬዜዳንት ኦባማን ደካማ ጎን አስመልክቶ ትችቱን ሲያሰሙ ፤ ፕሬዜዳንቱ ‹‹የዓለም አቀፍ የግድያ ዘመቻ ለመፈጸም›› የድሮን (ሰው አልባ አሮፕላን )ጦርነት አካሂደዋል›› በብለወ ነበር:: በሃቅኝነታቸው  ምክንያት ቺሞስኪ ‹‹ግራ ክንፈኛ›› ‹‹አክራሪ ፖለቲከኛ›› ከዚያም አልፎ ‹‹ኮሚኒስት›› በመባል ተኮንኗል፡፡ በርካታ ዋጋ ቢስ ቅጽል ስሞችም ተለጥፎባቸዋል፡፡ ያሻውን ቢባሉም  ተናጋሪው የዕድሜ ባለጸጋ ከቆሙበት ዓላማ ዝንፍ ሳይሉ፤ ያነሱትን ነጥብ ሳይለቁ ሳይስቱ  ተጠናክሮ እንደቀጠሉ ነው፡፡አሁንም ካታሊዝምን፤ ኒዎ ሊቤራሊዝምን፤ግሎባላይዜሽንን፤ጦር ሰባቂነትን፤ ሙስናን፤ ጭቆናን፤ ስልጣንን አለአግባብ መጠቀምንና በስልጣን መባለግን፤የሰብአዊ መብት መደፈርን፤በአሜሪካና በሌሎችም ሃገሮች ያለውን ሁኔታ ይተቻሉ፡፡ ከዚያ ባሻገር ደሞ የስነ ቋንቋ ምሁራዊ ተግባራቸዉን ከማከናወን ዝንፍ አላሉም ፡፡

‹‹ኖአም ቾምስኪ፡ የተሳካላቸው ሃላፊነት››፤ በሚል ለአልጄዚራ በሰጡትው ቃለ መጠይቅ፤ ቾምስኪ የአሜሪካንን ምሁራን ስልጣናቸውን መከታ በማድረግ  የዜጎችን ስልጣን ለመግፈፍና ግራ በማጋባት ወደ ግዑዝነት በመለወጥ፤ተለማማጭ በማድረግና መከታ በማሳጣት ረገድ ማሕበራዊ ሃላፊነት ማጣት፤ንፉግነት፤ዘራፊነታቸውን አስመልክቶ ተችቷል፡፡

አል ጀዚራ፡-በፖለቲካ ውስጥ መካተት የምሁራንና የሌሎችም አዋቂዎች ሃላፊነት ነው?

ቾምስኪ፡- ሰብአዊ ፍጡሮችን ሁሉ ያካትታል፡፡ ሃላፊነት እኮ በምቹ ጊዜ ላይ ነው የሚለካው፡፡ ድሃ ሰው ከሆንክና በዝቅተኛ ቦታዎች የምትኖር ከሆነ፤ ምግብህን ለማግኘት ብቻ በሳምንት 60 ሰአታት የምትለፋ ቢሆን፤የሃላፊነት ደረጃህ ከምታገኘው ጥቅም አኳያ የሚለካ ይሆናል፡፡

አልጀዚራ፡- የተሻሻለ ጠቀሜታ ካለህ በምላሹ የበለጠ እንድትሰጥ ትገደዳለህ?

ቾምሰኪ፡- ነውና፡፡ የበለጠ ተጠቃሚ ከሆንክ፤ የበለጠ ስለሚመችህ ያንኑ ያህል ማበርከት ይኖርብሃል፡፡ የበለጠ ተጠቃሚ ስትሆን ሃላፊነትህም ያንኑ ያህል ነው፡፡ ይህ እኮ በጣም ተራ ግልፀ ነገር ነው፡፡

አልጀዚራ፡- ይህን ሁኔታ ታዲያ ለምን በአሜሪካ አናየውም? ስለሰዎች በሃብት እየደረጁ መሄድ ብዙ ይሰማል፤ በርካቶችም ወደ ድህነቱ እየወረዱ ነው፤ያም ሆኖ በሃብት የደረጁትና ያካበቱት ጊዜያቸውን፤ከሃብታቸው፤ ከችሎታቸው ከጥቅማቸው አኳያ ሲያውሉ አይታዩም?

ቾምስኪ፡- እንደእውነቱ ከሆነ ሃባታሞች የሆኑት እኮ ለዚህ ነው፡፡ህይወትህን የምትመራው እራስህን ብቻ ለማበልጸግ ከሆነና ጥቅምህና ሃሳብህ ያ ከሆነና የሌሎች ችግር ካልታየህና ግድ የለሽ ከሆንክ፤ ስለሌሎች ማሰቢያ ሕሊናም አይኖርህም፡፡ ይህ ‹‹እራስ ወዳድነት ነው›› እንደሙት አካል መሆን ነው፡፡ ይሄ የአያን ራንድ ፍልስፍና ነው:- ‹‹ስለማንም ግድ የለንም፡፡ እኔ እራሴን ለማደርጀት ብቻ ነው የማስበው፤ያ ደሞ ክቡርና የተቀደሰ ተግባር ነው፡፡”

ዕውቁ ጋናዊ ኢኮኖሚስት እና በአፍሪካ ግንባር ቀደሙ ምሁር፤ ጆርጅ አይቴ በአፍሪካውያን ምሁራንና ዕውቀት የዘለቃቸው ታዋቂዎች ስላጡት የሃላፊነት ብቃት ቅሬታውን ከማሰማት አልቦዘነም፡፡ የአፍሪካ የምሁራን ክፍል ‹‹ከአፍሪካ ደም መጣጭ መሪዎች›› ጋር አንሶላ በመጋፈፍ ከመናጢውና ምስኪኑ ሕዝብ ላይ በመግፈፍ ኪሳቸውን ለመሙላት አሸሼ ገዳሜ ላይ ናቸው፡፡ በ1996 ለአፍሪካ ምሁራን ስለምንነታቸው ከምር የሚያምንበትን ነግሯቸዋል፡፡ “የፖለቲካ ሰዎች፤ የበቁ መምህራን፤ጠበቆች እና ሃኪሞች እራሳቸውን እንደሴተኛ አዳሪ በችሎታ ከነሱ አናሳ የሆኑትን ወታደራዊ ወሮበሎችን ፈላጭ  ቆራቾችን ላመገልገል እራሳቸውን አቅርበዋል፡፡ ደግመው ደጋግመው መልሰው መላልሰው እየተደፈሩ፤ ክብራቸው እየተገፈፈ፤ እየተሰደቡ፤ተሰልፈው ካገለገሉ በኋላ እንደቆሻሻ ጥራጊ ይጣላሉ—የባሰም ሊሆን ይችላል፡፡ እነዚህኞቹ ሲጠረጉና ሲጣሉ፤የበለጠ ክህሎት ያላቸው ምሁራን ሴተኛ አዳሪዎች በቦታቸው ለመተካት አንዱ በአንዱ ላይ በመጨፈላለቅ ይሽቀዳደማሉ›› ነበር ያሉት  አይቴ፡፡

የታደሉትና የተሟላላቸው ኢትዮጵያዊ  ምሁራን ሃላፊነት ማጣት

እና ታዲያ ለምንድንነው የኢትዮጵያን ምሁራን በፖለቲካው መስክ የማናያቸው? ምናልባት በአሜሪካን አቻዎቻቸው እግር በመተካት ላይ ይሆኑ? ወይስ የአያን ራንድ ፍልስፍና ተከታዮች ሆነው ይሆን? ‹‹ስለማንም ደንታ የለኝም፡፡ እኔ ስለራሴ ብቻ ነው ጭንቀቴ፤ያ ደሞ  የተቀደሰና ክቡር ምግባር ነው::›› የአይቴ ነቃፊ ትችት ለኢትዮጵያ ምሁራንም ይሰራ ይሆን?

በጁን 2010 አንድ ጥያቄ አንስቼ ነበር፡- ‹‹የኢትዮጵያን ምሁራን ምን በላቸው የት ገቡ?›› የሚል፡፡ በዚያን ወቅት መልስ አላገኘሁም ነበር::  አሁንም ምላሽ ባላገኝም ቀድሞም ሆነ አሁንም፤  ጉልህ በሆነው ከሕዝባዊ መድረኩ መጥፋታቸው ለረጅም ጊዜ ግራ ተጋብቻለሁ፡፡ ድርጊታቸው የጥንቱን ‹‹የግሪክ ፈላስፋ ዲዎጋንን፤ በጠራራ ጸሃይ ፋኖስ ይዞ ታማኝ ሰው ፍለጋ›› በአቴንስ ጎዳናዎች ላይ  የወጣውን አስታወሰኝ፡፡  ልክ እንደዲዎጋን፤ ዓለም አቀፎቹን የምእራቡን የምሁራን አምባ፤ የስነጥበብን የሳይንስ ሙያ ሰፈሮችን ገዳም መሰል መሸሸጊያዎችን፤ችቦ በመያዝ የኢትዮጵያን ምሁራን በየጉዳንጉዱ ሁሉ መፈለግ ያስፈልግ ይሆናል::›› ሆኖም  የትም ቢዳከር አልተገኙም፡፡ምናልባትም በማያሳይ ልዩ መጠቅለያ ተጀቧቡነው ተሰውረው ይሆን?

እውነቱን ለመናገር እኔም ለረጅም ጊዜ በዚያ የኢትዮጵያዊያን ምሁራን በተሸጎጡበት ያልታወቀ መደበቂያ ውስጥ ምንም ላለመተንፈስ፤ መስማት የተሳነኝ ድምጽ አልባም የሆንኩ ነበርኩ፡፡ ከዚህ የተሸፈንኩበት ዋሻ ለመውጣት ያበቃኝ የመለስ ዜናዊ ጦረኞች 196 ንጹሃን ዜጎችን እያነጣጠሩ ለሞት ሲዳርጓቸውና ከ800 በላይ የሚሆኑትን ሲያቆስሉ ማወቄ ነው፡፡ መቸም በሴቷም ሆነ በወንዱ ሕይወት ውስጥ አንድ ወሰኝ ወቅት አለን::  ከታፈንበት ማነቆና ዝምታን በመስበር በሰው ልጆች ላይ የሚፈጸመውን ኢሰብአዊነት፤ግድያ፤ ለማውገዝና ከተጎጂዎች ጋር ቆመን ለመጮህ የምንቆርጥበት፤ ክፉ ዘመንን አስወግደን ነጻነትን የምናመጣበትን ጊዜ የምናመቻች የምንሆንበት ወቅት ይመጣል፡፡ ላንዳንዶቻች  አንደዝዚህ ይሆናል::

ነገር ግን ትንፍሽ ላለማለት ለእራሳቸው ቃል ገብተው መኖርን፤ ምርጫቸው፤ የነቃ ሕሊናቸው፤ የወሰነላቸው በማድረግ የተሸሸጉ አሉ፡፡ምርጫ በጠራራ ጸሃይ ሲሰረቅ እያዩ በውቅታዊ መታወር መኖርን ምርጫቸው ለምን  አደረጉ? ለምንስ ንጹሃን ዜጎች በዘፈቀድ በደህንነት አባላት ሲያዙ፤ በእርባና ቢሱና ፍትሕ አልባ በሆነው ‹‹ችሎት›› ሲፈረድባቸው፤እየሰሙ ጆሮ ዳባ ልበስ ማለታቸውስ ለምን?  የዕምነት ነጻነት ሲደፈርና ሕብረተሰቡ ነጻነትን ሲማጸን እየመሰከሩ ለምንስ አብረው አልቆሙም አልወገኑም? ሕሊናቸውን በማጽናናትና በዝምታ በማማረር በማላዘን፤ በሰሙኝ አልሰሙኝ መቆጨት ምርጫቸው ለምን አደረጉ? በዝምታ ተሰውረው መኖር ነው ሕይወታቸው፡፡

ይህን መገንዘብ በጣም አስቸጋሪ ነው፡፡ ምናልባት ዝምታ ወርቅ ነው የተባለውን በማመን ይሆን? ወርቅ ከፈለግህ ዝም በል ማለት ነው? ጭቆናን የምያራዘመው ዝምታ አንደሆነ ዘነጉትን? ምናልባት ምናልባት፤ ዝምታቸው መሃይምናን እና ኋላቀር ብለው ለሚገምቷቸው፤ ስለሚያሰሙት ጩኸት ተቃውሟቸው ሆኖ ይሆን? ‹‹አረመኔያዊ የሆነው ውሸት በጸጥታ መገለጹን›› ቸል ብለውት ይሆን?  አረመኔያዊ ድርጊቶች በጸጥታ መታለፋቸውንስ? ይህ ስሜትን የሚነካ ተግባራቸው ‹‹ለማንም ደንታ የለኝም፡፡ እኔ ስለራሴ ብቻ ነው ጭንቀቴ፤ያ ደሞ  የተቀደሰና ክቡር ምግባር ነው›› የሚለውን የአያን ራንድን ፍልስፍና ተቀብለውት ይሆን?

ነገር ግን ዝምታ ወርቅ አይደለም፤ ዝምታ ገዳይ ነው፡፡ የጅርመን ምሁራን ናዚ ወደስልጣን መወጣታቱን በተመለከተ በዝምታ ሲዋጡ የታዘበው ናይሞለር ምሬቱን ሲገልጽ፡-

በቅድሚያ ኮሚኒስቶች ላይ አነጣጠሩ፤

የዚያን ጊዜ ኮሚኒስት ስላልነበርኩ ዝም አልኩ፤

ቀጥለው በሶሻሊስቶች ላይ አነጣጠሩ፤

የዚያን ጊዜ ሶሻሊስት ስላለነበርኩ ዝም አልኩ፤

ለጥቀው ወደ ሠራተኝው ማሕበር አነጣጠሩ፤

የዚያን ጊዜ የሠራተኛው ማሕበር አበል ስላለነበርኩ ዝም አልኩ፤

መጨረሻ ላይ ወደኔ መጡ፤

በዚያን ጊዜ ለኔ የሚጮህልኝ አንድም አልተረፈም ነበር፡፡

ዶክተር ማርቲን ሉተር ኪንግ ጁኒየር እንዳስጠነቀቁት፤ ‹‹በመጨረሻው የምናስታውሰው የጠላቶቻችንን ቃላትና ድርጊት ሳይሆን የወዳጆቻችንን ዝምታ ነው::››

የኢትዮጵያዊያንምሁራንማሕበራዊሃላፊነት?

የሕዝብ ድምጽ የዓምላክ ድምጽ ነው (vox populi, vox dei) ይባላል፡፡ ሆኖም ጸጥታ ከተጨቆኑ ጋር መነጋገርያ  መገናኛ ሊሆን አይችልም፡፡ ምሁሩ ለመናገር፤ለማሰብ፤ ለማወቅ፤ ለመፍጠር፤ በሃሳቡ ለማየት የታደለ ነው፡፡ ጸጥታ ዝምታ የተጨቋኞች፤ የተወነጀሉት፤ የተፈረደባቸው ከታደሉት አነስተኛው ሁኔታ ነው፡፡ ዝምታ የምስኪኖች፤ የአቅመቢሶች፤ መከላከያ አልባ ለሆኑት የመጨረሻው የችግርና የአማራጭ ማጣት የመኖራቸው ምርጫ ነው፡፡

ምሁራን በዝምታ ለታገዱት የመናገር የሞራል ግዴታና ሃላፊነት አለባቸው፡፡ በዝምታ ቆሞ ምንም ሳያደርጉ በችግር ጨኸት ስር ማጉረምረም ጨርሶ ምርጫቸው ሊሆን አይገባም፡፡ ለመማር፤ ለማሰብ፤ ለመጻፍ፤ ለመፍጠር የታደሉት፤ በቁሳቁስ እጦት ለተጎዱት ብቻ ሳይሆን ሰብአዊ ክብራቸው ለተገፈፈባቸውም ሕዝቦችም መልሰው መስጠት፤ መክፈል  መቻል አለባቸው፡፡

በዝምታ የተዋጡት የኢትዮጵያ ምሁራን የሳቱት አንድ ነገር አለ፡፡ ዝቅ ተደርገው ለሚታዩት፤ ለተናቁት፤ ድምጻቸው ለታፈነባቸው መናገር ጫና ሳይሆን መታደል ነው፡፡ ድምጽ አልባ ለሆኑት ድምጽ ለመሆን መብቃት የተለየ ክብርና ሞገስ ነው፡፡ ለገዢዎችና ለጉልበተኞች፤ ኃይል ያጡትን ወክሎ ዕውነትን ማሳወቅ፤ዋጋ የማይተለምለት ታላቅ ስጦታ ነው፡፡

ዝምተኛው ምሁር፡- የሞራል ግዴታውን በመርሳት፤ደስታውን ከማሳደድ ባሻገር፤ ከራስ ለማትረፍ ከመሯሯጥ ባለፈ፤ በፕሮግራም ታስሮና ተለጉሞ ከዚያ ውጪ የማይንቀሳቀስ የከፍተኛ ትምህርት ምሩቅ ግኡዝ ሮቦት ከመባል ውጪ ሊሆን አይችልም፡፡ በአንድ ወቅት ኒትዝኪ እንዳለው፤ ሁሉም ከፍተኛ የትምህርት ተቋማት ‹‹ሰዎችን ወደ ማሺንነት የሚቀይሩ ተቋማት ናቸው›› በሱ ዘመን ሮቦት (በራሱ የሚንቀሳቀስ ተሽከርካሪ)አልተፈጠረም  ነበርና፡፡

በኔ እምነት ምሁራን የሞራል ዝግጁነት ሃላፊነት ሊኖራቸው ብቻ ሳይሆን፤ በተግባርም ሊወጡት ተገቢ ነው፡፡ ማለትም አንድ ሰው ለአንድ ዓላማ ሲቆም፤ ይህ ውሳኔው ከራሱ ጥቅምና ፍላጎት ባለፈ በርካታ መስዋእቶችን እንደሚያስከፍለው መረዳት አለበት፡፡ በርካታ ምሁራን ስለሰብአዊ መብት መደፈር የመቃወም ግዴታ እንዳለባቸው አበክረው ቃል ይገባሉ፤ በዚያ ጉዳይ ላይ ለመናገር ግን ዝግጁ አለያም ፍቃደኝነቱ በተግባር የላቸውም፡፡ በስልጣን የሚካሄድን ብልግና ለማጋለጥ አፋቸው አይደፍርም፡፡ ለመጻፍም ብዕራቸው ይዶለድማል፡፡ እርሳሳቸውም መቅረጫው ተሰብሯል፡፡ አንዳንዶች አይናፋር ናቸው፤ሌሎች ደሞ ድንበር የለሽ ፈሪዎች ናቸው፡፡ስለዚህም የሚናገሩት ድምጻ አልባ በሆነው ዝምታቸው ነው::

በ1967 ቾምስኪ ሲጽፉ  ‹‹የገዢዎችን ቅጥፈት ማጋለጥና እውነቱን ማሳወቅ የምሁራን ግዴታ ነው:: ተግባራቸውን  በመመርመር፤ ዓላማቸውንና ድብቅ እቅዳቸውን ይፋ ማድረግ…ለዕውነት መቆም የምሁራን ድርሻ ነው እንጂ ተከታዩን የነጻነትን ጥያቄ ለማጭበርበሪያነት እንዲጠቀሙበት መፍቀድ አይደለም::›› እንደኔ  እምነት የኢትዮጵያ ምሁራን ሊሸከሙት የሚገባቸውም ይህንኑ ነው፡፡ ሙግት መግጠም ያለባቸው በስልጣን ላይ ያሉት ጨቋኞች ጋር ብቻ ሳይሆን እርስ በርሳቸውም ነው፡፡ የኢትዮጵያን ሕብረተሰብ ስለገጠመው ሁኔታና ችግሮች የተሻለ አማራጭ ብርታትና አለኝታነታቸውን፤ የጠነከረ ተስፋ ማቅረብ ይገባቸዋል፡፡ አምባገነኖችን በአዳዲስና ጠንካራ አስተሳሰቦች  መዋጋት ከፍተኛ ግዴታቸው ነው፡፡ ታሪክ እንደሚያረጋግጠው ጊዜው የደረሰ ጠቃሚ ሃሳብ ጨርሶ ሊሸነፍ አይችልም፤ ሊገታም አይሞከረም፡፡

ኢንተርኔት በጭቆና ተግባሪዎችና በነጻነት ድል አድራጊዎች መሃል ያለውን ትግል አኩል ለማድረግ ችሏል፡፡ኢንተርኔት የቅሬታን ክረምት በመግፈፍ በመካከለኛው ምስራቅ ላሉ በሚሊዮን ለሚቆጥሩ የችግርና የመከራ ሰለባዎች፤ በጋውን የበለጸገ የነጻነት ወቅት በማድረግ እስካሁንም ሳይጠወልግ እንደቀጠለ ነው፡፡ ሙባረክ፤ ቤን አሊ፤ ጋዳፊ፤ ባግቦ፤ እና በርካታ  ሌሎችም በሕዘቦቻቸው ውስጥ ዘልቆ የገባውን የጭቆና ስርአት በነጸነት የመተካቱ ሃሳብ ጨርሶ በህልማቸውም ታይቷቸው አያውቅም፤ የሚታሰብም አልነበረም፡፡ የኢትዮጵያም ዲካታተር ጨቋኝ ማን አለብኝ ገዢዎች፤ ምንም እንኳን ጋዜጦችን፤ ቴሌቪዥንን፤ ኢንተርኔትን እንደገል ንብረታቸው ይዘው፤ በርካታ ለሕዝብና ለሃገር የሚጠቅም ተግባር ሊከናወንበት የሚችለውን ከሕዝቡ በታክስና በተለያየ መነሾ የሚሰበሰበውን ገንዘብ በማውጣት ከውጭ ዕውነት የሚያጋልጡትን መገናኛ ብዙሃን ለማፈን ቢያውሉም፤ዕውነትን ሳንሱር በማድረግ ሕዝቡ መስማት የሚፈልገውን እንዳይሰማ ለማገድ ቢፍጨረጨሩም፤ ሕዝቡ የሚፈልገውን ከማድመጥና ከማወቅ ሊያቆሙት አልሆነላቸውም፡፡ ይህ በገሃድ የሚታይ አዉንታ ነው:: በዚህም ኢትዮጵያዊያን ምርጫቸውን እያዳመጡና እየተገነዘቡ ናቸው፡፡ የኢትዮጵያ ምሁራን በዚህ የትም ባለው መገናኛ ላይ ድርሻቸውን ለመወጣት አልተቻላቸውም፡፡የዚህም ውጤት ወጣቱ ትውልድ ኢንተርኔትን ለርካሽ መዝናኛዎችና ለግሳንግስ ተረብ ሚዲያውን መጠቀሚያ ሊያደርገው ተገዷል፡፡

የኢትዮጵያ ምሁራን የሶሻል፤ፖለቲካዊና የሳይንሳዊ ለውጥ ግንባር ቀደም ሃላፊ መሆን አለባቸው፡፡ ይህን እያቆጠቀጠ ያለውን ሚዲያ፤ ለወጣቱ ትውልድ ትክክለኛውን እውቀት ለማስጨበጥና ሃገራቸው ላይ የተከመረውን መከራ መግፈፊያነት እንዲውል ማድረግ ገዴታቸው ነው፡፡ ወሳኙ ትንቅንቅ የወጣቱን አስተሳሰብና ልብ ለመያዝ መቻሉ ላይ ነው፡፡ ለዚህ ከዲክታተሮችና ከጨቋኞች ጋር ያለውን ግብግብ በድል ለመወጣት አስፈላጊውና ወሳኙ፤ ጠመንጃና ታንክ ሳይሆን አዲስና ሃሳብና ፈጠራ ነው፡፡ ለኢትዮጵያ ከዚህ በማነቆ ከያዛት አስከፊ ስርአትና እርባና ቢሶች የስርአቱ አጎብዳጆችና ባለስልጣናት ማነቆ ለመላቀቅ ያለው ወሳኝ አማራጭ፤ የኢትዮጵያ ፖለቲካ፤ኢኮኖሚ፤ ዕውቀት እስካልሆነና ምሁራኑም የመሪነት ሚናቸውን ለመወጣት እስክልተንቀሳቀሱ ድረስ፤ ከዚህ እራሱን በራሱ በመኮፈስ በዙፋኑ ላይ ከተከመረው ጨቋኝ ገዢ መላቀቂያው አስቸጋሪ ነው፡፡

የኢትዮጵያ ምሁራን መላ ችሎታቸውን ጉልበታቸውን ጊዜያቸውን በኢትዮጵያዊያን ወጣቶች ላይ ነው ማዋል ያለባቸው (በአቦሸማኔው ትውልድ ላይ):: አዳዲስ ጥልቅ ሃሳቦችን ለወጣቱ ትውልድ ነው መወርወር ያለባቸው፡፡ አዳዲስ ሃሳብን እንዲሞክሩትና በውጤቱ ሃይል ላይ እንዲጨምሩት፤ ሂሳዊ አስተሳሰቦችን በመዝራት እንዲያለሙት፤ ነጻ አስተሳሰብንና መጠያየቅን በውስጣቸው እንዲያስተላልፉ፤ ዘወትር በባለስልጣናት ገዢዎች ላይ ብቻ ሳይሆን፤ በምሁራኑም በራሳቸው ላይ ተጠራጣሪ እንዲሆኑ ማበረታታት፤ ጥላቻን፤ቡድናዊ ስሜትን፤መንጋ አስተሳሰብን መዋጋት ማስተማር፤እራሳቸውንና አስተሳሳባቸውን የሚመዝኑበት መሳሪያ አስታጥቋቸው፤ተጻራሪ አስተሳሰቦች በማስረጃ ተደግፈው አሳማኝ ከሆኑ፤ሃሳባቸውን እንዲቀይሩ አስተምሯቸው፤የቆዩ ችግሮችን በአዲስ አስተሳሰብና መፍትሔ እንዲያርሙት አመላክቷቸው፡፡ስህተት ሲሰሩ ስህተታቸውን አምነውና ተቀብለው ለመታረምና በስህተታቸውም ይቅርታ እንዲጠይቁ ዝግጁ አድርጓቸው፡፡ ለዕውነት እንዲቆሙ፤ለሰብአዊ መብት መከበር ጥብቅና እንዲቆሙ በማስተማር መሆን ያለባቸውን ትክክለኛ ሆኔታ ለመሆን እንዲችሉ መንገዱን ምሯቸው፡፡

በጁን 2010 ባቀረብኩት ጦማሬ ላይ የኢትዮጵያን ምሁራን ከተጨቆኑት ጋር እንዲወግኑ አሳስቤም ተማጥኘም ነበር፡፡ያን ከጻፍኩ በኋላ፤የኢትዮጵያ ምሁራን ዝምታ አደናቋሪ ነበር፡፡ ይህን መልዕክት ልብን በሚያደፋፍሩ ቃላቶች ብዘጋው ደስ ባለኝ ነበር፡፡ ግን የዚያን ጦማር የመዝግያ አስተሳሰቤን አሁንም የቅሬታ ስሜቴንና የጨለመ ተስፋዬን  እንደያዘ ሰለሆነ ደግመዋለሁ፡፡

አመልካች ጣቴ ወደሌሎች በጠቆመ ቁጥር፤ ቀሪዎቹ ሶስት ጣቶቼ ወደኔ እንደሚያመላክቱ ቢጨንቀኝም አውቀዋለሁ፡፡ ሁሉም ኢትዮጵያዊያን ምሁራን ወዴት እንደደረሱ አውቃለሁ:: በዓለም ማእዘናት ገሚሶች ያልተዘጉት ዓይኖቻቸው ሳይጨፈኑ፤በዝምታ ውስጥ ታግተዋል፡፡ የትም ይሁኑ የትም፤ ደጋገሜ በድፍረት ላስጠነቅቃቸው የምሻው፤ በመጨረሻው ወቅት የ‹አይቴ አጣብቂኝ› ጥያቄ ጋር መጋፈጥ አይቀሬ ነው፡፡ ወይ ለኢትዮጵያ መወገንን ምረጥ፤ አለያም ከጨቋኞችና ከአምባገነን አውሬ መሪዎች፤ አስገድደው ከሚደፍሩ፤ ስልጣናቸውን አለአግባብ ከሚጠቀሙ፤ እና ሃገሪቱን ከሚያረክሱት ጋር አልጋ ተካፈል ፡፡

*የተቶረገመው ጽሁፍ (translated from):

http://open.salon.com/blog/almariam/2013/01/20/ethiopia_the_irresponsibility_of_the_privileged

(ይህን ጦማር ለሌሎችም ያካፍሉ::) ካሁን በፊት የቀረቡ የጸሃፊው ጦማሮችን  ለማግኘት እዚህ ይጫኑ::

http://www.ecadforum.com/Amharic/archives/category/al-mariam-amharic

http://ethioforum.org/?cat=24