History of Ethiopian Religious Unity – by Mensur Nuru (ENTC)
May 21, 2013
Secretary of State John F. Kerry,
US Department of State
2201 C Street NW
Washington, DC 20520
VIA FACSIMILE
Dear Secretary Kerry,
We are pleased to know you will be one of the distinguished guests at the 50th anniversary of the African Union. This is a celebration not for Africans alone, but for the world. Sadly, the progress made over the last half-century falls substantially short of what could have been possible.
The formation of the African Union (AU) followed the liberation of many African countries from the minority rule exercised during the colonization of Africa. At the AU’s inception, the hope for Africa was that it become a continent where freedom of expression, freedom of belief, freedom of assembly, equality, impartial justice, and the rule of law would undergird all aspects of African life—just the same as what America’s founding fathers had envisioned for the United States. However, if the founders of the AU were alive today, would they be celebrating?
Today, most African leaders on the continent have not been elected through free and fair elections and their countries do not allow basic freedoms, independent judiciaries, open political space and multi-ethnic governments. Instead, corruption is rampant, the human and civil rights of the people are violated and ethnic and religious based conflicts have caused untold suffering in places like Darfur, South Sudan, the Congo, and Rwanda. The daily struggle for survival, the dislocation of the people, cronyism, ethnic favoritism and strong-armed leaders trump the maximization of human potential on the continent for all but a few. Yet, Africans have not given up their hope for the continent and continue to strive towards progress despite these obstacles.
The organization I lead, the Solidarity Movement for a New Ethiopia (SMNE), is an example of the desire of Ethiopians for such progress. The SMNE is a non-political, non-violent grassroots social justice movement of diverse Ethiopians whose mission is to advance the freedom, justice, human rights, equality, and reconciliation of all the people of Ethiopia, regardless of ethnicity, religion, political view or other differences.
The SMNE formed in response to the widespread human rights violations, injustice and repression perpetrated against the Ethiopian people by the TPLF/EPRDF an ethnic-based minority regime in power now for over 20 years. Instead, we seek a New Ethiopia where humanity comes before ethnicity or any other identity differences that can diminish the value of another human being. This is one of the SMNE’s core principles. Although you are celebrating the anniversary of the African Union at its headquarters in Addis Ababa, Ethiopia; ironically, Ethiopia is one of the most repressive and undemocratic countries on the African continent. Ethiopia is an example of the failure of the implementation of the goals of the AU and its partners.
For example, in the last national election of 2010, the unpopular ruling party claimed a 99.6% victory after using an assortment of repressive methods to block political opponents, including imprisonment and misuse of foreign humanitarian aid to bribe voters and punish those who resisted. A few blocks away from the front door of the beautiful new building housing the African Union are journalists, political leaders, religious leaders and human rights activists who were convicted of terrorism and other crimes for simply exercising rights of freedom of speech, freedom of assembly and freedom of religion and thought as enshrined in Article 30 of the Ethiopian Constitution. As this day is celebrated, there are those who have been taken away from their families and imprisoned just because they are asking for their God-given rights. Others have been shot and killed, tortured or driven from the country for doing this.
Mr. Secretary,
You should be aware that a protest is planned for May 25, 2013. Leaders of the Semayawi (Blue) Party, the Ethiopian opposition is calling for their supporters to come out on the anniversary of the AU to peacefully protest. Some will be wearing black as a symbol of their mourning for the lack of freedom, the criminalization of political expression, government interference in religious organizations, government control of Ethiopian institutions and its control of all aspects of life in the country—the media, the courts, the economy, the military, telecommunications, national resources, banking, the educational system and opportunities.
These protestors seek to show African observers of the AU’s celebration that they, Ethiopians of diverse ethnicity, region, gender and religion, are under tyranny. They hope it will inspire the Obama administration and others present to not overlook what is going on in reality on the ground. The protestors seek the release of all political prisoners, the restoration of freedom of expression, an independent judiciary, opening up of political space, halting the displacement of the people from their land and the rescinding of the Charities and Society Proclamation and the Anti-Terrorism laws, which both are used to silence civil society.
We are unsure about what the autocratic regime in Ethiopia will do in response. Some, especially the leaders of the protest, may be beaten, arrested and locked up in jail. The potential also exists for violence, particularly at the hands of the current government. This was the case in 2005 when Ethiopian government security forces shot and killed 197 peaceful protestors and detained tens of thousands of others. The opposition leaders were then imprisoned for 18 months.
We in the SMNE support the people and their demands for freedom, justice and meaningful reforms. We hope that the U.S., as one of the key donors to the TPLF/EPRDF regime, will not overlook this cry from the people, but instead will speak out on behalf of freedom and justice and against the use of any violence or other punitive repercussions against the people for simply exercising their God-given rights.
Mr. Secretary,
We understand the importance the US places on maintaining a relationship with Ethiopia, but it should be on the side of the people, not in support of a dictatorship. Following the Arab Spring, the people remained but the dictators were no longer in power. We call on Obama administration to side with the Ethiopian people who simply want the same freedoms Americans enjoy.
Lack of African progress cannot only be blamed on the dictatorships, but also on those who shore up their power. Some of the most democratic countries in our world should not settle for shortsighted goals—advancing their own interests. Instead, they should seek long-term goals and relationships, which must include the people. Relationships between countries, like between the US and Ethiopia, will always be most sustainable when national interests coincide with the human interests of the people.
Mr. Secretary,
This is not the first time we have approached you. We, the SMNE, sent a letter to you when you were the Chairman of the Foreign Relations Committee. We also sent letters to: President Obama, Robert Gates, as Secretary of Defense, and to Hillary Clinton when she was Secretary of State. If we want a freer, more vibrant, more peaceful and stable world, it cannot be done without including Africa. Our human value should rise above national boundaries for no one is free until all are free—one of our foundational principles. When this principle is followed, it will bring greater harmony between people, communities and nations.
Mr. Secretary,
We should not feed the African people rhetoric of words while feeding the dictators with aid money. This kind of thing is unhealthy and will backfire. Will President Obama now choose to side with the democratic movement of the Ethiopian people or will he continue with the status quo, supporting a dictator who has stolen the votes of the people?
If President Obama wants to work on the side of the Ethiopian people towards peace, stability and prosperity in Ethiopia and in the Horn of Africa, now is the time to show such readiness. We are extending our hand to work with you Mr. Secretary, but leave the decision up to you.
We call on the Obama administration to speak out about the injustice in Ethiopia. As for us, we will carry on our struggle until we free ourselves. We are not asking anyone else to do it—the US, the EU, or others—but, we do ask the Obama administration to not be a roadblock to our freedom. It is time for Africa to progress and thrive! That would be cause for real celebration!
Sincerely yours,
Obang Metho,
Executive Director
Solidarity Movement for a New Ethiopia (SMNE)
910- 17th St. NW, Suite 419.
Washington, DC 20006 USA
Email:[email protected].
Website:www.solidaritymovement.org
___________________________________
This letter has been CC to:
President Barack Obama
Vice President, Joseph Biden
Acting U.S. Assistant Secretary of African Affairs Mr. Donald Yamamoto
U.S. Ambassador to Ethiopia Mr. Donald Boothe
U.S. Sen. Robert Menendez, Chairman of the Senate Foreign Relations Committee
U.S. Sen. Bob Corker, Ranking Member of Committee on Foreign Relations Committee
U.S. Sen. Christopher Coons, Chairman of the Senate Subcommittee on African Affairs
U.S. Sen. Jeff Flake, Ranking Member of the Senate Subcommittee on African Affairs
House of Representatives, Mr. Christopher Smith, Chairman of the Subcommittee on Africa
UK Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs,
German Minister of Foreign Affairs
Norwegian Ministry of Foreign Affairs
European Union Chairman of the Committee on Foreign Affairs
This letter has also been CC to major news media outlets such as BBC, the Guardian, New York Times, Washington Post etc,
ይህንን ቃለምልልስ ያደረግነው ለበርካታ ዓመታት ለኢህአዴግ ሲሰራ ከነበረና በአሁኑ ወቅት ለከፍተኛ ትምህርት ውጪ አገር ከሚገኝ ኢትዮጵያዊ ጋር ነው፡፡ ለደኅንነት ሲባል ስሙን ከመጥቀስ ተቆጥበናል፡፡
ጎልጉል ፦ የጠ/ሚኒስትር መለስ መታመም ድንገተኛ ነው የሚሉ አሉ፤ አሟሟታቸውም ድንገት ነው የሚሉ አሉ፤ በሌላ በኩል ደግሞ አጋጣሚው መልካም እንደሆነ የሚጠቁሙ አሉ አንተ ከየትኛው ወገን ነህ?
መልስ፦ ቅድሚያ አቶ መለስ ድንገት አልታመሙም። በሽታቸው የቆየ እንደሆነ ይታወቃል። ምስጢርም አይደለም። ለዚሁ እኮ ነው ቤተ መንግስት ውስጥ በአዋጅ የተፈቀደላቸውን ቤት አሰርተው በቅርብ ርቀት እየተቆጣጠሩ ለመኖር ቅድመ ዝግጅት ሲያደርጉ የነበረው። በዚህ ቢስተካከል ለማለት ነው። መለስ ለኢህአዴግ አጋር ድርጅቶች ሁሉ የጋራ ነጠብ ናቸው። በድልድይም ይመሰላሉ። በኢህአዴግ አባል ድርጅቶች፣ በተለይም ዋናዎቹ አራት ፓርቲዎች በውስጣቸው የያዙት 21 ዓመትና ከዚያም በላይ የታመቀ ቁርሾ አለ። የመለስ ማለፍ በየድርጅቱ ታፍኖ የኖረውን ቁርሾ ማፈንዳቱ አይቀርም። ከዚህ አንጻር ሳየው የመለስ ሞት አጋጣሚው መልካም የሚሆንበት አግባብ ከምን እንደሆነ ልረዳው አልችልም።
ጎልጉል፦ አዲስ ስርዓት ለመገንባት የሚያስችል አጋጣሚ ይሆናል ነው የሚሉት፤
መልስ፦ ምን አይነት አዲስ ስርዓት? አሁን እኮ ሁሉም ነገር “ባለበት፣ በነበረበት፣ በቀድሞው መልክ ይቀጥላል” እየተባለ ነው። እነሱም ባይናገሩ ህወሃት ወደ እርቅና ድርድር የመመለስ ፍላጎት ይኖረዋል ብዬ ለሰኮንድ አላስብም። ህወሃቶች አንገት ለአንገት ተናንቀው ትግል የሚያደርጉት ተቃዋሚ ከሌለ ብቻ ነው። ለህወሃት መኖር ፈተና የሚሆን ተቃዋሚ ካለ ህወሃቶችም ሆኑ በትግራይ ውስጥ መሰረት ያላቸው ተቃዋሚዎች ልዩነት አያሳዩም። ይህ ሳይታበል የተፈታ እውነት ነው። በ1997 ምርጫ ወቅት የታሰሩት የቅንጅት አመራሮች ሲፈቱ ደስተኛ አልነበሩም። እንዴት እንደተፈቱና ሂደቱ በህወሃት ውስጥ የፈጠረው ውዝግብ የሚረሳ አይመስለኝም። ሌላው ቀርቶ በወቅቱ የምርጫውን ውጤት ቅንጅት ማሸነፉ ሲታወቅ ህወሃት ያገለላቸው እንኳን ሳይቀሩ አንድ ላይ በመሆን አስፈላጊውን ሁሉ ለማድረግ ተማምለው ነበር። ታጥቀውም ነበር። ከዚህም በላይ…
ጎልጉል፦ ግምት አይመስልም? ምን ማስረጃ አለ? ኢትዮጵያዊ የሆኑና ተቃዋሚ ፓርቲዎችን ተቀላቅለው የሚሰሩ ….
መልስ፦ ላቋርጥህ፤ ኢትዮጵያዊ ቀለም የተቀቡ የህወሃት የቀድሞ ባለስልጣኖች በህወሃት ህልውና ላይ የሚፈረድበት የመጨረሻ ቀን ቢመጣ የመጀመሪያዎቹ ተቃዋሚዎች እነሱ እንደሚሆኑ እምነቴ ነው። መቃወም ብቻ አይደለም ህወሃትን ወዲያው ተቀላቅለው የህወሃትን ባንዲራ እንደሚለብሱ አልጠራጠርም። እነዚህ ሰዎች የወደፊቱ አደጋ የታያቸው ናቸው። ህወሃት ሳይቀበር፣ ኃይሉም ሳይመናመን እርቅ እንዲወርድ ግን ይፈልጋሉ። ልክ እንደ አቶ መለስ እነሱም ለክፉ ቀን ድልድይ ለመሆን ራሳቸውን ያዘጋጁ ናቸው፤
ጎልጉል፦ አይታመኑም እያልክ ነው?
መልስ፦ ከህወሃት ባህሪ አንጻር ሁሉንም ነገር በጥንቃቄ ማየት አይከፋም። የተቃዋሚ ፓርቲዎች የጓዳቸውን ቁልፍ እያባዙ ማንንም ሳይመርጡ ይሰጣሉ። ለማን ሰጥተው ለማን እንደሚከለክሉ አልተረዱም። ህወሃት ውስጥ ሆነው ሙሉ መረጃ የማያገኙ አጫፋሪዎች አሉ። እዚህ ደግሞ ተቃራኒ ነው። ህወሃት ለወለዳቸው አገልጋዮቹ መረጃ ይደብቃል። ተቃዋሚዎች ግን ምስጢር መደበቁ ቀርቶ በራቸውን እንኳ ገርበብ አያደርጉም።
ጎልጉል፦ በመጠራጠር ብቻ ማግለል ትግሉን ሲጎዳ የኖረ አብይ የትግል ስህተት እንደሆነ የሚናገሩ አሉ፤
መልስ፦ እንግዲህ ይህ የኔ አስተያየት ነው። ይህንን አስተያየት ስሰጥ ተቃውሞ ሊነሳ እንደሚችል አውቃለሁ። ቅር የሚሰኙ ክፍሎችም ይኖራሉ። የ97 ምርጫ ብዙ ትምህርት የሰጠን ይመስለኛል። በፖለቲካ ቁርጠኝነት ማነስና አርቆ ማሰብ ባለመቻሉ አጋጣሚው፣ ያ አሳዛኝ የህዝብ ተነሳሽነት፣ አገሪቱን ሙሉ ያነቃነቀው የለውጥ ማዕበል መጨረሻው አንገት የሚያስደፋ ሆኗል። ከዛ ግን አሁን ድረስ መማር አልቻሉም። በወቅቱ ፍርሀት ነግሶባቸው የነበሩት ክፍሎች ያለ ልዩነት ተደራጅተው መመሪያ ይጠብቁ ነበር። ሌላው ወገን ደግሞ ሰላማዊ ሰልፍ ለመጥራትና ያዘዘው ሰላማዊ ተቃውሞ እንዳይደረግ እየፈራ አቋም ይቀይር ነበር። ፖለቲካኛ መሆንና አገር ወዳድ መሆን አንዳንዴ ይለያያሉ። አንድ ግምገማ ላይ እነዚህኑ ሰዎች ጥሩ አባቶች እንጂ ፖለቲከኞች አይደሉም ብለው ተርተውባቸዋል። እውነት ነው። መንግስት የሚፈራው ልደቱን ነበር። ልደቱ የገባው ፖለቲከኛ ነው። የዛሬን አያድርገው ማለቴ ነው።
ጎልጉል፦ ምን ለማድረግ ነበር የተደራጁት?
መልስ፦ ሌላ ጥያቄ የለህም?
ጎልጉል፦ ወደ ድልድዩ ምሳሌ እንመለስ፤
መልስ፦ አቶ መለስ ብቃት አላቸው በሚል በሁሉም የኢህአዴግ ፓርቲዎች ይታመናል። ስለዚህ ለሁሉም ፓርቲዎች እሳቸው የጋራ ነጥብ ናቸው። ድልድይ ናቸው። እሳቸው አመራር ላይ ከሌሉ ይህ ድልድይ ተሰበረ ማለት ነው። ድልድዩ ከተሰበረ ግንኙነት የለም ማለት ነው፡፡ኢህአዴግ የጋራ ነጠብ ከሌለው ምን ሊሆን እንደሚችል ለማወቅ ብዙ ምርምር አያስፈልግም።
ጎልጉል፦ እስከዛሬ እኮ አብረው እየሰሩ ነው፤ ድርጅት አለ፤ መዋቅር አለ፤ ችግር የለም እያሉ ነው፤
መልስ፦ ህወሃት ከኦህዴድ ወይም ከብአዴን ወይም ከደህዴን ጋር ፊት ለፊት ተወያይቶ ወይም ባንድ ጉዳይ ላይ በጋራ ተሟግቶ አያውቅም። መለስ ናቸው መሃል ላይ ሆነው የሚያገናኙዋቸው። ግንኙነቱም የተገነባው ለመለስ ስብዕና አምኖ በመገዛትና ትዕዛዝ በመቀበል እንጂ በሌላ መልኩ አይደለም። ይህ መለስ ላይ የተቸከለ ግንኙነት በእኩል ተሰሚነትና ፖለቲካዊ ሚና ላይ ያተኮረ ስላልነበር ጤነኛ አይደለም። በዚህ መነሻ አባል ድርጅቶቹ የሎሌነት ተግባር ሲያከናውኑ ኖረዋል። ይህንን እውነት ሁሉም ወገኖች ያውቁታል። አቶ መለስም በደንብ ጠንቅቀው ያውቁታል። የድራማው ተዋናይ እሳቸው ስለሆኑ በልዩነት ውስጥ የጋራ ነጥብ ሆነው ሁሉም “መለስ ከሌለ ህወሃት/ኢህአዴግ ባዶ ነው” እያሉ 21 ዓመታት ዘልቀዋል። ህወሃቶች በአጋር ፓርቲዎች እንደማይወደዱ ስለሚያውቁ ሁሌም ዝግጁ ናቸው። ሌላው ትልቁ ነጥብ ደግሞ በእነዚህ ድርጅቶች ውስጥ ያሉት ሎሌዎች ሰው መሆናቸውና ትልቁ ፍርድ ቤት የሚባለው ህሊናቸው ላለፉት ሃያ አንድ ዓመታት በግል “ተታለሃል፣ እስከመቼ መጫወቻ ትሆናለህ” እያለ ሲሞግታቸው ነው የኖረው። ለዚህ ነው የመለስ ከስልጣን መለየት የሚያመጣው ጣጣ ቀላል የማይሆነው። አማራው ላይ የተፈጸመው፣ ኦሮሞዎች ላይ የተካሄደውና የህወሃት ሰዎች “ለመግዛት የተፈጠርን ነን” በሚል የሚያሳዩዋቸው ንቀት ቀን የሚጠብቅ ነው። በዚህ ላይ ደግሞ …
ጎልጉል፦ በአሁኑ ሰዓት እኮ “ሰው ቢሄድ ስርአትና ተቋም ባለበት ይቀጥላል” የሚል አቋም እየተንጸባረቀ ነው ያለው፤
መልስ፦ አቶ ስብሃት (the kingmaker) ለአሜሪካ ሬዲዮ ይህንን ሲናገሩ ሰምቻለሁ። ጥያቄው ኢትዮጵያ ውስጥ ተቋም አለ ወይ የሚለው ነው። ተቋም የለም። ሁሉም ነገር አቶ መለስን ማዕከል ያደረገ ነው። መለስ መሞታቸው ይፋ ከሆነበት ቀን ጀምሮ የምንሰማው ምስክርነት ስለ መለስ ብቻ ነው። ባለስልጣኖችና አንጋፋ የፖለቲካው ፊታውራሪዎች ፋይዳ እንዳልነበራቸው ባደባባይ በተደጋጋሚ ባንደበታቸው እየተናገሩ ነው። ወደፊትም ይናገራሉ። አያያዛቸው የሚያቆም አይመስልም። ስለዚህ የኔ አስተያየት አያስፈልግም። የኢህአዴግ የፕሮፖጋንዳ ሰለባ የሆነው ህዝብና የበታች ካድሬ ለቅሶ ደራሽና ደረት ደቂ የሆኑት ወደው ሳይሆን በመለስ ስብእና ላይ የተመሰረተው ቅስቀሳና ትምህርት ሰለባ መሆናቸውን የሚያሳይ ነው። ለኔ ይህ ትልቅ አደጋ ነው። በብዙ መልኩ አደጋ አለ የሚባለውም ለዚህ ነው። ተቋም ቢኖር ኖሮ ምንም ስጋት የለም። ሁሉም ነገር ስርዓቱን ጠብቆ ይሄዳል። የአቶ መለስ መሞትም ስጋት ባልሆነም ነበር። ሌላው ትልቁ ስጋት አገሪቱ ውስጥ የተቋቋሙ፣ ህዝብ ላይ ንግድ ቤት የከፈቱ የስርዓቱ ውጤቶች ናቸው።…
ጎልጉል፦ እንዴት?
መልስ፦ ባለኝ መረጃ መሰረት የኔ ስጋት እነዚህ ያለቀረጥ የሚነግዱ፣ ገንዘብ የሚያቀባብሉ፣ የገንዘብ ዝውውር ላይ የተሰማሩ፣ ድርጅት ያላቸው፣ በቅጽበት ተመንጥቀው ባለሚሊዮኖች የሆኑ፣ የባንክ ብቸኛ ተጠቃሚዎች፣ ሸቃጮችና አወራራጆች ከትንሽ እስከትልቅ ስራውን የሚሰሩት ከባለስልጣናት ጋር ነው። ከመከላከያ አመራሮች ጋር ነው። ከደህንነትና ከዋናው የስልጣን እርከን ጋር በመመሳጠር ነው። እነዚህ ሁሉ የራሳቸው ትናንሽና ተንቀሳቃሽ መንግስታት አላቸው። አቶ መለስ በህይወት እያሉ ይህንን ጠንቅቀው ያውቁታል። ግን ልንካው ቢሉ ህይወታቸው አደጋ ውስጥ ይወድቃል። “ገምተናል” ሲሉ አስቀድመው የተናገሩት ይህንኑ ነው። እና ተቋም የለም። አቶ ስብሃትና አብረዋቸው ያሉ በትምክህት የሚያስቡት ከአሁን በኋላ ያለችውን ኢትዮጵያን ለመግዛት የተፈጠሩ፤ አቅሙና ችሎታው ያላቸው እነሱ ብቻ እንደሆኑ ነው። ግን አውነታው እነሱም ድርጅታቸውም ፍልስፍናቸውም መበስበሱ ነው። የመበስበሳቸው ምልክቶች ሞልተው ፈሰዋል። ሁሉም በዝርፊያ ባህር ውስጥ እየዋኙ ነው። የሚገርመው እንደዚህ በስብሰው አገርና ህዝብ ለመምራት በየቀኑ መገዘታቸው ነው፤
ጎልጉል፦ ባለሃብቶች የወደፊቷ ኢትዮጵያ እድል ፈንታ ላይ አሉታዊ ሚና አላቸው እያልክ ነው?
መልስ፦ ምን ጥርጥር አለው። ስርዓት ሲበሰብስ ልዩ ምልክቱ ትናንሽ መንግስታት ማቆጥቆጣቸው ነው። በኢህአዴግ መበስበስ አቶ መለስን ጨምሮ በርካቶች ይስማማሉ። ኢህአዴግ መዓዛውን አልቀየረም የሚሉት በአገሪቱ ድፍን ቆዳ ላይ የራሳቸውን መንግስት የተከሉ ተጠቃሚዎች ብቻ ናቸው። እነሱ ክሬሙን እየላሱ ስለሆነ የመበስበስ አደጋ አይታያቸውም። ስለመበስበስ ለማሰብም ጊዜ የላቸውም። የበሰበሰው ነገር ሲናድ የሚበላው ግን አስቀድሞ እነሱን ነው። ምክንያቱም አቶ መለስ የቆፈሩት ጉድጓድ በጣም ትልቅ ነው። እስካሁን የገባበት የለም። አፉን ከፍቶ የሚጠብቀው። ጉድጓዱ የሚውጠውን አሰፍስፎ እየጠበቀ ነው። በስብሶ ማበስበስ የመለስ ፍልስፍና ውጤቱ አፉን የከፈተውን ትልቅ ጉድጓድ መሙላት ነው። በነገራችን ላይ እነዚህ ሃብታሞች ናቸው ስርዓቱን በስለላና የተቃዋሚ ወዳጆችን በማባበል መረጃ በማሰባሰብ የሚያገለግሉት። የኪነት ሰዎችን በኮንሰርትና በበዓላት እያሳበቡ ኢህአዴግ ጉያ ውስጥ በመክተት ህዝብ የሚወዳቸውን ሰዎችና ባለሙያዎች የሚያዋርዱት። ታዋቂ ሰዎችና የሚወደዱ ባለሙያዎች የበሰበሰውን ሰፈር ሲቀላቀሉ ህዝብ ተስፋ ይቆርጣል። ሌላም ብዙ ስራ አላቸው።
ጎልጉል፦ ስለዚህ የተለየ ምንም አጋጣሚ የለም እያልክ ነው?
መልስ፦ እውነቱን መነጋገር የሚበጅ ይመስለኛል። በመጀመሪያ ደረጃ ህወሃት አናሳ ቁጥር ያላቸውን ይዞ፣ ከዚያም ወርዶ በጎጥና በቀበሌ ደረጃ የሚርመጠመጥ ድርጅት ነው። ሰፊ ቁጥር ያላቸውን ሁሉ በሃይል እየገዛ ያለው በነጻ አውጪ ስም ተሰይሞ መሆኑ ደግሞ ይገርማል። መንግስትም ሆኖ ነጻ አውጪ ነው። ነጻ አውጪ የት አገር ነው መንግስት የሚሆነው። ራሱ መንግስት ከሆነ ከማን ነው ነጻ የሚወጣው? የሚጨቆኑና ነጻ የሚሆኑ ዜጎች እንዳሉ በማስመሰል ህገመንግስታዊ ዋስትና ይዞ የሚጠባበቀው ለምንድነው? ከአንቀጽ 39 ጋር ቅበሩኝ የሚለው ለምንድነው? የፖለቲካው መክረርና የፖለቲካው ጨዋታ ዞሮ ዞሮ እዚህ ነጥብ ላይ ነው። በፍርሃትና በዚህ መልኩ መቀጠል ስለማይቻል “እነሱ ከሌሉ አገር ይፈርሳል” እያልን እንድንገዛ የተቀመጠልን ቀልድ ነው። ከትግራይ በላይ በርካታ አማራጭ ያላት ኤርትራ እንኳ የገባችበትን ጣጣ እያዩ … ለሁሉም መድሃኒቱ የተለየና ለአገራችንና ለሁሉም ወገኖች የሚበጅ የሰላምና የጨዋ ፖለቲከኞች ስምምነት ወሳኝ ነው። እንደ አማራጭ የሚቀርበው ታላቅ ጉዳይም እርቅና እርቅ ነው። ግን ህወሃት እርቅ ይቀበላል? አይመስለኝም። ከድርድር በኋላ ምን እንደሚከተል እኮ ያውቃሉ። እርቅ ሲፈጠር ተቋማት ይፈርሱና እንደገና ይዋቀራሉ። የግል ፋይል ይበረበራል። ነጻ ፍርድ ቤቶች ይቋቋማሉ። ጳጳሱ፣ ካድሬው፣ የፖለቲካው አስፈጻሚዎች፣ ኢህአዴግ ያፈራቸው ባለሃብቶች፣ ተጠቃሚዎች… አድርጉ የተባልነውን ስናደርግ ኖረን እንዴት እርቅ ትላላችሁ በሚል ተቃውሞ ያሰማሉ። አቶ መለስ እንዳሉትና እኔም እንደማምንበት ድርጅቱ ስለበሰበሰ የበሰበሰ ሞት አይፈራም አይነት አማራጭ የሚመርጡ ይመስለኛል። በሁሉም አቅጣጫ በወንጀልና ከሰው ህይወት ጋር በተያያዘ ያልተነካካ የለም። እንደዚህ ገምተው እንዴት እርቅ ይቀበላሉ? እስከሚችሉት ይሄዳሉ፤ ሆኖም ግን ዴዝሞንድ ቱቱ “ያለይቅርታ የወደፊት የሚባል ነገር የለም” እንዳሉት እኔም ምንም እንኳን ሁኔታው ከባድ ቢመስልም ለአዲሲቷ ኢትዮጵያ ምስረታ ዕርቅ መሞከር ያለበት አማራጭ ነው ብዬ ለማመን እፈልጋሁ፡፡
ጎልጉል፦ ቅድም “ጉድጓዱ የራቀ ነው” ስትል አቶ መለስን እያደነቅህ ነው? አይተኩም እያልክ ነው? ወይስ…
መልስ፦ በመጀመሪያ አቶ መለስን አድንቄ አላውቅም። በብዙ ጉዳዮች የምቃወማቸውና እንደ መሪ የማልቀበላቸው ሰው ናቸው። ተዘርዝሮ የማያልቅ ታሪካዊና ሰብአዊ በደል በሚመሩት ህዝብ ላይ የፈጸሙ ሰው ናቸው። ኢትዮጵያን አሳንሰው ወደብ አልባ በማድረግ ታሪካዊ ንብረቷን በግፍ አስነጥቀዋል። ከዚህ አንጻር በህይወት ቆይተው በህግ ቢዳኙና ፍርድ ቢሰጣቸው እያልኩ የምመኝ ሰው ነኝ። ስለእርሳቸው ሳስብ ውስጤ ይቆጣል። ግን የኢህአዴግንና የአመራሮቹን ሙሉ እውቅናና “ይችላል” የሚል ማዕረግ እንዳላቸው መዘንጋት አይቻልም። ለመልካም ቢጠቀሙበት የምመኘው እውቀት እንዳላቸውም እቀበላለሁ። ግን መሪ ለመሆን የማያበቃቸው በርካታ ምክንያቶች አሉ። ርዕሱ ሰፊ ነው። ዋናው ጉዳይ ያለው ይህ የአቶ መለስ እውቅና ከየት መጣ? የሚለው ነው?
ጎልጉል፦ አላደንቃቸውም ግን አይተኩም እያልክ ነው?
መልስ፦ አይደለም። አቶ መለስ ኢህአዴግ ውስጥ ሙሉ ተቀባይነት አላቸው። ይህን ተቀባይነት የፈጠሩት ራዕይ ያላቸውና አገር ወዳድ መሪ ሆነው አይደለም። ገድሎ በማዳን ነው። ገሎ በማዳን ፍልስፍናና ስልት ተክነዋል…
ጎልጉል፦ ገሎ ማዳን ምንድነው ?
መልስ፦ መለስ ስልታቸው ከገደሉ በኋላ “ላድንህ” በማለት የሚጫወቱት ጨዋታ ነው። ታምራት ላይኔ በወንጀልና በሙስና የታጠበ ሰው ነበር። ይህ ሲሆን አስቀድመው ማስቆም እየቻሉ ዝም ያሉት አውቀው ነው። መጨረሻ ላይ ግን ፓርላማ ፊት ደጋፊዎቹንና ወዳጆቹን እስኪያሳፍር ድረስ ራሱን አዋርዶ ወደቀ። ላድንህ የሚለው የመለስ ስልት ቅድመ ሁኔታው “ራስህን አዋርድና አድንሃለው” የሚል ነው ፤ አቶ ታምራት በስኳር አስመስሎ ራሱን አዋረደ። ራሱን ባደባባይ ገደለ። ከዛ ተወረወረ። የበደለውን ህዝብ ይቅርታ እንዲል ሲጠየቅ እንኳ አልቀበልም የሚለው ላድንህ ሲባል በገባው ቃል መሰረት ነው። ይህ ያለፈ ታሪክ ነው። ግን ነጻ ሆኖ እንኳ መናገር እንዳይችል የሚጫወትበትን ድንበር ሳይቀር አበጅተውለታል። ጭንቅላቱን ቦርቡረውታል። ልክ እንደ ታምራት ሁሉ በ“ላድንህ” ጨዋታ ሁሉም ባለስልጣን በበሰበሰው ስርዓት ውስጥ አብረው እንዲጨማለቁ ተደርገዋል። በነገራችን ላይ ኢህአዴግ በሰበሰ ስንል ሰዎቹን እንጂ ሌላ ግዑዝ ነገር ባለመሆኑ በመበስበስ ባህር ውስጥ እየዋኙ አሉ። ከዚህ ባህር መውጣት አይችሉም። ልክ እንደ እውነተኛው አሳ እነዚህ ሰዎች ከበሰበሱበት ባህር ውስጥ ከወጡ ስለሚሞቱ ባህሩን ከማስፋት ውጪ ሌላ አማራጭ የላቸውም። የበስብሶ ማበስበሱ ዋና አላማ በበሰበሱበት መጠን አሽከር በመሆን የታዘዙትን ሁሉ ያለማቅማማት እንዲያከናውኑ ማድረግ ነው። ግደሉ ሲባሉ ይገላሉ። ቤተሰብህን አሳልፈህ ስጥ ሲባሉ ይስማማሉ። ከሰውነት ባህሪያቸው አርቀዋቸው እቃ አድርገዋቸዋል። ትንሽ ካፈነገጡና ሰላምታቸውን እንኳ ከቀየሩ ፋይላቸው ይከፈትና ራሳቸውን አዋርደው ይጣላሉ ወይም ይሰወራሉ። ራሳቸውን በድርጅት ግምገማ አባላትና ከፍተኛ አመራሮች ፊት “እኔ ጸረ ህዝብ ነኝ” ብለው ይረግማሉ። የሚገርመው…
ጎልጉል፦ መለስ ራሳቸው የዘረጉት ስልት ተጎጂ ያደርጋቸዋል የሚሉ ወገኖችም አሉ፤
መልስ፦ መለስ ከትግራይም ወርደው አድዋ፣ ከአድዋም ወርደው በሰፈርና በስጋ ዝምድና ወደማመን ደረጃ ላይ ደርሰዋል። በሙስና እያበሰበሱ ለመምታት የዘረጉት መዋቅር የእያንዳንዱን ባለስልጣን መረጃ ያቀብላቸዋል። ግን ርምጃ አይወስዱም። እንዲያውም አስፈጻሚዎች ርምጃ ለመውስድ ሲዘጋጁ “እረፉ” የሚል መልስ ነው የሚሰጡት። እንግዲህ በሙስና መረብ ውስጥ የተሳሰሩ ቀላል የማይባል ሃብት እንዲሰበስቡ ተመቻችቷል። በቅጽበት ከባዶ ተነስተው ባለ ሚሊዮኖች የሆኑት የገነቡት ቡድንና የፈጠሩት መረብ እንዲሁ በቀላሉ መለስ ሊጫወቱበት የሚችሉት ሃይል አልሆነም። ደግሞም…
ጎልጉል ፦ ላቋርጥህና በግልጽ መለስ ችግር ውስጥ ነበሩ?
መልስ፦ ራሱን ባመመው ቁጥር ፓናዶል መዋጥ የለመደ ሰው ያለ ፓናዶል ጤና አይሰማውም። ፓናዶል ከሌለ ራሱን ያመዋል። ፓናዶል በአገሪቱ ከጠፋ ችግሩ ይባባሳል። አቶ መለስ ለህዝብ ሳይሆን እሳቸው በፈጠሩት የበሰበሰ ባህር ውስጥ ላሉት ሁሉ እንደ ፓናዶል ይመሰላሉ። መለስ አንድ ነገር ከሆኑ ወይም መለስ አናት ላይ በቀድሞው ሃይላቸው መቀመጥ ካልቻሉ የሚታመሙ ብዙ ናቸው። ይህ አደጋ መተራመስ ይፈጥራል። እርስ በርስ እንተዋወቃለን። አሁን እንግዲህ ሁሉም ነገር አብቅቷል። መለስ አልፈዋል። ተቀብረዋል። አሁን የምናወራው ስለቀጣዩ ነው። መለስ አደጋ ውስጥ የመቆየታቸው ጉዳይ አብቅቶለታል።
ጎልጉል፦ ስለዚህ?
መልስ፦ ግልጽ እኮ ነው። መለስ ሁለት ወይም ከዚያ በላይ መልክ ያላቸውን ሰዎች በልዩነት ውስጥ ይዘው ኖረዋል። ተጠቃሚ የሆኑት ክፍሎች ሃብታቸው እየገፋቸው ሳያስቡት የራሳቸውን መንግስትና አቅም ገንብተዋል። ህግና ደንብ አይመለከተንም የሚሉ ሆነዋል። ሚኒስትርና ከፍተኛ የደህንነት ሰዎችንና የጸጥታ አመራሮችን ሳይቀር እንዳሻቸው የማዘዝና የማሰማራት ደረጃ ደርሰዋል። እነዚህን ክፍሎች አክብሮና እየተንከባከቡ ከመኖር ውጪ አማራጭ የለም። መለስ ሲመሩት የነበረው ኢህአዴግ አባላቱ ሁሉ የሚያወሩት ይህንኑ ነው። ደቡብ ችግር አለ። ሙስና አለ። ፕሬዚዳንቱና ሌሎች ባለስልጣናት እስከ ቀበሌ በወረደ መዋቅር ንግድ ውስጥ ገብተዋል። ይህ ያደባባይ ሚስጥር ነው። የደቡብን ፕሬዚዳንት ለመንካት ሲታሰብ “ሲዳማ ያምጻል” ይባልና ይሸፋፈናል። ህዝብ የሚዘርፈውን መሪ አይወድም። ዝርፊያው በሰንሰለት ስለሆነ … አንዱ ጋር ከተነካ ተጓቶ፣ ተተልትሎ፣ ተስፋፍቶ መለስ ጉያ ውስጥ ይገባል። ስለዚህ ማን ማንን ይነካል። የበታች ካድሬው ይህን ያውቃል። በየግምገማው ያነሳ ነበር። ሰፊ ጉዳይ ቢሆንም መለስ ሁሌም በጉድጓዱ ጠርዝ ላይ ናቸው። ጋምቤላ፣ አማራ፣ ኦሮምያ፣ ቤኒሻንጉል… ሌብነት አለ። ትግራይ ሙስና ሰፈር አለ። ሀረሪ የውሃ ቱቦ ዘርግተናል ብለው ቦይ አስቆፍረው ቧንቧ ሳይቀብሩ አፈር መልሰው ፓርላማ “ህዝቡን ንጹህ ውሃ ልናጠጣ ነው” እያሉ ሪፖርት ያቀርቡ ነበር። ከዚህ በላይ መበስበስ ምን አለ? ስርዓቱ ስለበሰበሰ እድሜውም የመሻገቱን ያህል ነው። ሙስናውና ንግዱ አንድ ላይ ተሳስመው መጓዛቸው የስርዓቱን ፖለቲካዊ ጉልበት አሽመድምዶታል። ይህ ሁሉ መለስ ያውቁታል። በሌላ በኩል ደግሞ መለስ የገፏቸው ዋና የህወሃት ሰዎች በተለያየ ደረጃ ደጋፊዎቻቸው አሉ። የከፋውና የመረረው ህዝብም አለ…
ጎልጉል፦ ህወሃቶች ችግር ካለ አይጣሉም ብለኸኝ ነበር፤
መልስ፦ አዎ! ዝርዝር ማቅረብ አያስፈልግም። በሌላ በኩል ግን መለስ አመራሩ ላይ ስለሌሉ ያ የጋራ ነጥብ የሚባለው ነገር አይኖርም። የጋራ ነጥብ ሊሆን የሚችል የሚታመንበት ሰውም አልተዘጋጀም። ትርምሱ የሚነሳው እዚህ ላይ ነው። ፖለቲካ የሚዛን ጨዋታ ነው። አቶ ስዬ ያላቸው ተሰሚነት ቀላል አይደለም። ሌሎች በውስጥም ሆነ በውጭ ያሉ ንቅናቄውን አጡዘው ለውጥ እንዲመጣ ማድረግ የሚችሉ አሉ። አርከበ ህወሃት ሊቀመንበር እንዲሆኑ የመረጣቸው ሰው ናቸው። እሳቸው ቢያፈነግጥ ሊንዱት ይችላል። አርከበ አዲስ አበባ “ለምን ፎቶህን ሰቀልክ” ተብለው ከህዝብ እንዲደበቁና የገነቡት ስም ሙሉ በሙሉ እንዲቆሽሽ ዘመቻ የተፈጸመባቸው ሰው ናቸው። ውጪ ያሉት የውህዳኖቹ ጥላ አለ። ይህ መላምት ከመሰለ ባጭሩ የምናገረው መለስ ሃላፊነቱን ስፍራ ላይ ስለሌሉ ስለሚሆነው ነው። ምንም ሆነ ምን ውስጥ ያሉትም ሆነ ውጭ ያሉት ህወሃቶች በመለስ መወገድ እንጂ በህወሃት መቀበር የተለያየ አቋም አላቸው ብሎ ማሰብ የዋህነት ይመስለኛል። ከህወሃት ጋር ጸብ የላቸውም። ጸባቸው የህወሃትን መነሻ አሰናክለው የትግራይ ህዝብ በሌሎች ዘንድ እንደ ጠላት እንዲታይ አድርገዋል ከተባሉት አቶ መለስ ጋር ነው። በየትኛውም መስፈርት ለውጥ የሚካሄድ ከሆነ በትግራይ ሰዎች ፈቃድና የበላይነት እንዲሆን የሚፈለግና እየተሰራበት ያለ ይመስለኛል። አሁንም መላምት ካልተባለ ማብራሪያ ማቅረብ ይቻላል።
ጎልጉል፦ መለስ ከሌሉ አቻ ፓርቲዎች የመሪነት ወንበር የመያዝ የቆየ ቂማቸውን ይፋ በማውጣት ይጠይቃሉ ብለኸኝ ነበር፤
መልስ፦ አዎ። ጥያቄው መነሳቱ አይቀርም። ካድሬውና የበታች አመራሩ ድሮም ጀምሮ ሃሳቡ አለው። ግምገማ እየተባለ በሰርጎ ገቦች እየተሰለሉ እየተወገዱ እንጂ እስከዛሬም አይቆይም ነበር። ያም ሆነ ይህ መለስ ስለሌሉ የወንበር ቡቅሻው የማይቀር ነው። በየድርጅቱ አመራሮች ዘንድ የሌባና ፖሊስ፣ የሃይል ሚዛንና ቅኝት፣ አሰላለፍን የማሳመር ሰልፍ እየታየ ነው። አሁን በዝርዝር የማልናገረው አንዳንድ የመናድ ምልክቶችም አሉ። ይህ ሁሉ እንዳለ ሆኖ ግን ህወሃቶች የሃይል ሚዛናቸው ባለበት እንዲቀጥል የሚቻላቸውን እያደረጉ ነው። የመከላከያና የደህንነት አቅማቸውም ይህንኑ ለማድረግ ስለሚያግዛቸው የወንበር ጥያቄው እንዲሁ በዋዛ የሚከናወን አይሆንም።
ጎልጉል፦ አቶ መለስ ልማታዊ ስለሚሏቸው ባለሃብቶች አንስተን ብንጨርስ?
መልስ፦ መጀመሪያ ስለ ባለስልጣኖች ላክል። አቶ ታምራት ለምን የሚያውቀውን ምስጢር አይናገርም? አቶ ስዬ ይምልለት ስለነበረው ስርዓትና ሲመራው ስለነበረው ኤፈርት ለምን አይተነፍስም? አቶ ገብሩ አስራት የህወሃትን ጸረ ህዝብነት ለምን ይፋ አያደርግም? በረሃ እያሉ በየዋህነት ከድርጅቱ የወጡ ወይም እነሱ እንደሚሉት “መለስን በመናቅ” ከተሸወዱት በስተቀር ስለ መለስ የሚናገሩ የሉም። ቢናገሩም ሁሉም የሚያውቀውን ተራና ጥልቅ ያልሆነ ነገር ነው። ባለስልጣናት ጥይት የማይበሳው መስኮት ያለው ቤት አስገንብተው በዶላር እያከራዩ ገንዘብ ሲሰበስቡ … ስለ ባለሃብቶች ጫናና አደገኛነት በግልጽ የሚታይ ስለሆነ በዝርዝር መናገሩ አይጠቅምም። አንድ ጄኔራል ባደባባይ ነጋዴ ሆኖ፣ ኢንቬስተር ሆኖ፣ … ሩቅ ሳንሄድ ደንበል ህንጻ የተገነባው ያለ አንዳች ማስያዣ ወይም ዋስትና በወቅቱ የልማት ባንክ ቦርድ ሰብሳቢ በነበሩት አቶ ግርማ ብሩ ትዕዛዝ በተወሰደ ከ300 ሚሊዮን ብር በላይ ብድር ነው። ጉዳዩ በጥቆማ የኢኮኖሚ ደህንነቶች ጋር ደረሰና በቁጥጥር ስር እንዲውሉ ተወሰነ። ፖሊሶች በቁጥጥር ስር ሊያደርጓቸው ሲመጡ አሁን የማልገልጸው ቦታ ሰውየው ተደበቀው ራሳቸውን ቀይረው በፖሊሶች ፊት አመለጡና ያጋጠማቸውን ለወዳጃቸው አስታወቁ። በማግስቱ ህንጻቸውን ቆመው ማስገንባት ቀጠሉ። ቆይተው ብድራቸውን መክፈል አልቻሉም ተብሎ ህንጻው በጨረታ ሊሸጥ ቀናቶች ሲቀሩ የኢትዮጵያ መንገዶች ባለስልጣን በአንድ ቀን ውስጥ የ900 ሚሊዮንና የ600 ሚሊዮን የመንገድ ስራ ውል አጸደቀላቸው። በጋዜጦች ላይ ደንበል በጨረታ ሊሸጥ ነው እየተባለ፤ በጎን ጨረታ አሸነፉ ይባላል። ሌላው ከፍተኛ የግብር እዳ ያለባቸው አውራ ባለሃብት የግብር እዳቸውን የሚገልጽ ሰነድ እያሰረቁ፣ የሚጠሉትን ባለስልጣን እያስነሱ፣ የሚፈልጉትን እያሾሙ፣ የፈለጉትን እያሳሰሩ፣ ጥቅም ያለበትን የህዝብ ሃብትና ድርጅት ወደ ግላቸው እንዲዞር እያስደረጉ፣ የውጭ ባለሃብት ፊትለፊት እያቆሙ ያገራቸውን ባንክ የሚያዘርፉ፣ … ብዙ ማለት ይቻላል። ዞሮ ዞሮ ሁሉም ባለሃብቶች ማለት ይቻላል መለስ እንደሚሉት ሳይሆን በብስባሽ ላይ እንደሚበቅል ተክል ናቸው። ለራሳቸው እንጂ ለአገር የሚጠቅሙ አይደሉም። ያላቸው አማራጭ በመለስ ስም እየማሉ አስመስሎ የመንፈስና የይታይ ይታይ ግብር እያስገቡ ከመኖር የዘለለ አማራጭ የላቸውም። ችግር ከመጣ ያ አፉን የከፈተው ጉድጓድ እነሱን አይጠየፍም።
ጎልጉል፦ ህዝብ ለመለስ አክብሮቱን በለቅሶና በተሰበረ ሃዘን ሲገልጽ ሰንብቷል። ባለሃብቶች፣ የኪነት ባለሙያዎችና የኪነት ሰዎች… ሃዘናቸውን ገልጸዋል። የአፍሪካ መሪዎች፣ አሜሪካና የአውሮፓ ህብረት መለስን አወድሰዋል። ምን አስተያየት አለህ?
መልስ፦ መለስ በርካታ ስራዎች ሰርተዋል። ኢትዮጵያን የግለሰቦች መብት ሳይሸራረፍ የተከበረባት ዲሞክራሲያዊና የሰብአዊ መብት የማይጣስባት አገር አድርገው ሊመሩዋት ይችሉ ነበር። ነጻ ፕሬስ የሌለበት፣ መሰብሰብና መሰለፍ የማይቻልበት፣ የተቃዋሚ ፓርቲዎች በነጻነት የማይንቀሳቀሱበት፣ ጋዜጠኞችና የፖለቲካ መሪዎችና ደጋፊዎች የሚታሰሩበት፣ አማራጭ የሚባል ነገር የከለከሉ ሰው ነበሩ። አትሰብሰብ፣ አትናገር፣ አትቃወም፣ በዘር ካልሆነ አትደራጅ፣ የተባለና የታፈነ ህዝብ እንዴት ሃዘን ይቀመጣል? ታሪካዊና የአፋር ክልል አካል የሆነው ወደቡ የተነጠቀበት ህዝብ እንዴት እምባው ይፈሳል? በአንድ ብሄር አባላት የስለላና የወታደራዊ አፈና መዋቅር እየተረገጠ ያለ ህዝብ፣ ማዳበሪያና የርሃብ ማስታገሻ ስንዴ ለፖለቲካ መጠቀሚያ ተደርጎ በጠኔ ለሚሞቱና አንዱ መለስን ደግፎ ጠግቦ ሲያድር፣ እሳቸውን የማይደግፍ በረሃብ እየሞተ እንዴት ያለ ሃዘን ነው? የአንድ ብሄር የበላይነት ነግሶ ዜጎች በተወለዱበት ቀዬያቸው ተሸማቀው የሚኖሩት በማን መሪነትና ማን በነደፈው የአፈና መዋቅር ነው? የአሜሪካና የአውሮፓን መንግስታት በታማኝነት ማገልገል ቀዳሚ መርሃቸውና ከሽፍትነት ወደ ቤተመንግስት የተዛወሩበት ስልትም በመሆኑ ቢያወድሷቸው አይገርምም።
አንድ ጥያቄ ላንሳና ልጨርስ ነፈጠኛ፣ ጨቋኝ፣ አድሃሪ፣ አስነዋሪ ተግባር የፈጸመ እየተባለ ላለፉት 21 ዓመታት የተሰደበው የአማራ ህዝብ፣ ለም መሬቱን ተነጠቆ ከትውልዱ የተፈናቀለ ህዝብ፣ ከየክልሉ ነፍጥ አንግቶ ለማስገበር የመጣ ወራሪ እየተባለ የሚፈናቀለው የአማራ ህዝብ አቶ መለስ ምኑ ስለሆኑ ደረት ይመታል? ስለምን ለመለስ ያለቅሳል? “አማራው ይደራጅ” በሚል ትግል ውስጥ ገብተው ህይወታቸው ያለፈው ፕሮፌሰር አስራት እንዲታሰሩ ለፈረደ መሪ የመንዝ ህዝብ አንድ ዘለላ እንባ እንዴት ይወጣዋል? ወልቃይትንና መተማን (ሁመራን) የተዘረፈው የአማራ ሕዝብ ሙሾ የሚያወርደው ለማን ነው? መሬት ኦነግ እየተባለ የተጨፈጨፈና አሁን ድረስ አስር ላይ የሚገኙ ዜጎች እንዴት ለአቶ መለስ ደረታቸውን ይመታሉ? ወደቡን በግፍ ሲወሰድበት ድምጹን እንኳን እንዳያሰማ የታፈነ ሕዝብ እንዴት እምባ ይወጣዋል? በጋምቤላ በአቶ መለስ ቀጥተኛ ትዕዛዝ የተገደሉትና መሬታቸው የተነጠቀው አኙዋኮች እስካሁን ድረስም ልጆቻቸው እየተገደሉባቸው ያሉ እናቶች እንዴት ነው የሚያለቅሱት? ከተለያዩ ዩኒቨርሲቲዎችና ኮሌጆች የታሰሩ፣ የተገረፉ፣ የተገደሉ… በአገራቸው ጉዳይ “አያገባችሁም” ተብለው የተባረሩ ምሁራኖች ምን ተፈጠረ ብለው ነው ለቅሶ የሚቀመጡት? ስለተባረሩ ነው? “ከእናንተ የእኛ ካድሬዎች ይሻላሉ” ተብለው ስለተሰደቡና ስለተንቋሸሹ ነው የሚያለቅሱት? በ1997 ምርጫ ወቅት አልሞ ተኳሾች አሁንም ከአቶ መለስ በተሰጠ ቀጥተኛ ትዕዛዝ ግንባርና ደረት እየመረጡ ልጆቻቸውንና ቤተሰቦቻቸውን የደፉባቸው ሰዎች እንዴት ለቅሶ ይቀመጣሉ? አቶ መለስ የጦር ኃይሎች ጠቅላይ አዛዥ እንደመሆናቸው በእርሳቸው ትዕዛዝ የተላከው ጦር ሠራዊት በኦጋዴን ከጨፈጨፉት ወገኖቻችን በተጨማሪ አዛውንት እናቶችንና እርጉዝ ሴቶችን እንዲሁም ጨቅላ ወንዶችንም ሳይቀር አስገድደው በመድፈር አሰቃቂ ወንጀል የተፈጸመበት ህዝብ እንዴት ነው ለአቶ መለስ “ዋይ” ብሎ የሚያለቅሰው? ይህንን ጥያቄ መመለስ አግባብ ነው። ሃዘኑ በድርጅታዊ ስራ፣ ደስታው በድርጅታዊ ስራ፣ ስልጣኑ በሞኖፖል፣ የሚነግደው በውሱንና ምርጥ ዘር፣ የሚበደረው ለራሳቸው ሰው፣ የሚገነቡና የሚዝናኑ እነሱ… ሃዘኑ ግን የሁላችን!!
The Ethiopian National Transitional Council (ENTC) will host town hall meeting in Stockholm, Sweden on May 26 2013, to discuss the process of forming an all-inclusive transitional government in Ethiopia. The meeting is part of the series of meetings throughout the world over the next months to discuss the need for removing the dictatorship in Ethiopia and replacing it with an all-inclusive transitional government. The original date was changed due to an overlap with an event organized by our Muslim brothers and sisters which fell on the same day. ENTC Sweden chapter wishes to give our Muslim brothers and sisters in Stockholm to participate in both events without scheduling conflicts.
Details here (pdf)
Bahr Dar and the wonderful art of silence. By Yilma Bekele
Last Sunday May 12 a Federal police officer opened fire and murdered twelve or eighteen people depending on who is doing the counting in the City of Bahr Dar by the shores of Lake Tana. It was a random killing and the only reason he stooped shooting was because he run out of bullets. What makes this crime unique is that it was committed by some one that is trained to protect and serve. At least in most places that is what we think of the armed officers that move around with loaded guns amongst us. I said in most places, our Ethiopia is not such a place.
The Federal Police serve the TPLF party that is in charge of our country. Meles Zenawi set up the Federal Police to be accountable to him and his party and used this force to quell down any kind of native unrest against his group. The Federal Police is the most fearsome weapon of the TPLF party. Like everything else concocted by the late criminal the Federal Police is a uniquely Ethiopian force supposedly created to resemble other Federal institutions in the developed West. The name is the same but the purpose and mission is different.
In Ethiopia the TPLF party’s Federal Police is an instrument of terror. Their motto is shoot first, ask questions later. You will not find a single Ethiopian that would not be engulfed with fear when the Federal Police is mentioned. The force was purposely designed to instill fear. From what I know of the Federal system here in the US the FBI does not involve itself in local matters. The local Police that are answerable to the Mayor or elected official is the first line of response. The State Police is under the elected Governor who is accountable to the citizen. There is a clear line of jurisdiction built into the system.
Meles Zenawi’s Ethiopia is different. The Federal Police force under him is the ultimate arbitrator of justice or injustice in this case. The Different Kililis or Bantustans have no power or authority on this rogue force. No sane Kilil head will challenge the power of the Federal Police. I can safely say that regarding all Killis except the Sovereign State of Tigrai. Abay Woldu would not allow a Kenbata, Oromo, Amhara or Somali Federal Police to roam around in his State with immunity.
When the late dictator copied the Kilil system from Mussolini with upgrades from the South African Bantustan system he made a few improvements of his own. Bahr Dar is the capital city of the Amhara Kilil. What in the world is a Federal Police doing in the streets of Bahr Dar with a loaded is gun is one of the peculiarities of the Ethiopian scene. That practice is one copied from Apartheid system. Why the local Police are not enough to keep the citizens of Bahr Dar safe is not clear at all.
Thus on the evening May 12 a certain Federal Police officer opened fire and killed all he can find in his aim of fire. No one confronted the individual and once he run out of bullets in his high capacity gun he left the area. Things got more interesting after that. First there was a lot of argument regarding the numbers killed. Apparently counting dead bodies lying on the street is not an easy task. Before the blood was dry on the highway Awramba a new and obscure Website here in the US that seems to be on the know felt it was important to label the ethnic origin of the killer as if that will make the heinous act more palatable or clear.
This childish attempt to misinform was followed by the TPLF party in a more bizarre press release that defiantly can only happen in a country where there is no independent press to raise questions and demand answers or by a government that does not have an iota of respect for its citizens.
According to the Ethiopian government the above is the picture of individual that committed the crime. His dead body was fished out of a river. They did not bother to name the river. A body left in the water for a day or two will show all the symptoms of death by drowning. Our killer shows none of the effects of being in the water dead. His shoes are polished, his uniform is crisp and the blood on his face is not of someone left in water for any length of time. Do you think the rope tied around his feet is how he was dragged out? It is just curious he did not get dirty and with all that blood on his face no fish bothered to nibble. It is a miracle.
The story did not end there. While the Federal Police was displaying his dead body the Kilil administrator was issuing press release regarding the ongoing search to look for the criminal. It is just two versions of the same lie. The newly minted Prime Minter whose force murdered fourteen people did not even bother to go to the scene and console the victims’ families. He choose to send a high sounding message promising further investigation. What is the death of fourteen citizens when you can stay in the palace and play host to some Arab delegation? To add insult to injury several high ranking officers of the Federal Police in full uniform showed up at the funeral location the next day. I can see the whole drama from here with the officers arriving in their four wheel Range Rovers accompanied by zillions of security while descending on the poor folks sitting in a tent trying to console each other.
A week later the Federal Police put out a press release that they have detained ten members of their force for ‘neglecting and failing to act’. Do you mean to tell us there were armed police around while he was shooting randomly and they just watched, or did they know he was intending to do just that and they kept quiet which one is it my dear Workeneh?
No matter how you look at it the whole story is bizarre. Starting with the action of the insane individual to the conflicting press reports by the officials and the reporting by ETV that doesn’t even ask why the criminal’s clothes don’t show any signs of being in the water – it is vintage Woyane drama.
The report by the Diaspora press was something to behold too. We were told the citizens of Bahr Dar were fuming. They were showing signs of anger and were seating ready to let of steam. No adjective was spared to describe the mental and physical anguish of Bahr Darians. Thus I waited to see how this criminal act of an invading force was going to manifest itself by the citizen reacting back. Pictures of Palestinian citizens under the watchful eyes of the Israeli Army burying their dead clad in their beloved flag and defiant in their tone passed thru my head. I remembered the scene from Cairo where the citizens carried the dead bodies of their martyrs shot by the Mubarak’s police during the Arab spring as it flashed vividly in front of my eyes.
Nothing like that happened. Someone once said we Ethiopians have even lost our capacity to be angry. The best explanation that comes to mind is what was said by our Holy Father Abune Melkesedek explaining the silence of his people a while back as ‘Bechelema Gelmecha’. That is what took place in the city of Bahr Dar ‘Bechelema Gelmecha’. It must be very satisfying to the individuals but no one saw it. What is the point is a good question to ask. How is the evil doer going to understand the hurt inflicted on those families and the entire city? Is a simple defiant procession to protest and let the regime know the citizens feeling much to expect? Isn’t there one brave soul in the whole of Bahr Dar that is not afraid to respond in kind?
Well to settle the matter once and for all the Woyane government brought in ‘Special Forces’ unit to Bahr Dar to even control the thought of defiance let alone the act. I still do not understand the presence of all this armed groups in such an idyllic location. Bahr Dar is far from any border and currently there is no one threating the peace and harmony of the city. I just don’t understand why our cities are military camps during a peaceful time. I also don’t understand why we have so many people serving the military while so many of our schools are starving for teachers and books, our hospitals and clinics are poorly stocked and our children and grandparents are fed once a day if lucky. I guess it is all about priorities. The regimes first order is to protect itself from the people and it is perfectly understandable budget allocation favors security over anything else. As for the citizens of Bahr Dar I say to you no one can save you from yourself you just have to figure a way out of the current dilemma of occupation by an outside force of course in collaboration with you present day bandas. It has been done before and I have no reason to think you will not rise up to the challenge. We can echo your scream from afar but there is just no one like you to do the job. Good Luck!
By Goolgule.com
May 20, 2013
መለስ ህይወታቸው እንዳለፈ ከተሰጡት አስተያየቶችና ትንቢቶች መካከል ቀዳሚው የመለስ ሞት ለህወሃት ጊዜውን ጠብቆ የሚፈነዳ ፈንጂ መሆኑ ነበር። በዚሁ በጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ በስልጣን ላይ ያሉ የኢህአዴግ ዲፕሎማት “መለስ የቆፈሩት ጉድጓድ” በሚል ርዕስ በሰጡት ቃለ ምልልስ ይህ እንደሚከሰት ቁልጭ አድርገው ተናግረው ነበር።
መለስ አፍነው የያዟቸው የፖለቲካ ችግሮች ጊዜያቸውን እየጠበቁ የሚፈነዱና በመጨረሻም ፓርቲውን እንደሚፈረካክሰው የተገለጸው በየደረጃ የሚፈነዱት ችግሮች እየበረከቱ በመሄዳቸው ነበር። መለስ አፍነው የያዟቸው ችግሮች የእርስ በርስ መበላላት ደረጃ እንደሚያደርሱ በርካታ ወገኖችና መገናኛዎች ጎልጉልን ጨምሮ አመላክተዋል። አሁን አሁን ትንቢቱ የፍጻሜው ጅማሬ ላይ እንደሚገኝ የሚናገሩም አሉ።
የፖለቲካ አቋም ልዩነት ሳይኖር የአስተሳሰብ ልዩነት ማራመድ በህወሃት ዘንድ አይቻልም። ከተሞከረም ክህደት ነው፤ መፈንቅለ መንግስት የማካሄድ ያህል ነው። የርዕዮተ ዓለም ለውጥ የማቀጣጠል ያህል ያስፈርጃል። ሽብርተኛ ያስብላል። ከቶውንም ተቀባይነት ስለሌለው ድንበር ተበጅቶለታል። ድንበሩም “ቀይ መስመር” በመባል ይታወቃል። የ”ቀይ መስመር” ሃሳብ አመንጪና ደራሲ አቶ መለስ ናቸው። “በጠቅላይ ሚኒስትርነት ማዕረግ የቀድሞው ፕሬዚዳንት ዶ/ር ነጋሶ ጊዳዳ” በሚል የምጸት ስም የሚጠሩት አቶ ሃይለማርያም ደሳለኝም ይህንን የቀይ መስመር ጽንሰ ሃሳብ ለንግግር ያህል ይጠቀሙበታል።
ቀይ መስመር የሚሰመርበት በውል ተለይቶ የተቀመጠ ውስን ጊዜ የለውም። መስመሩ ሁሌም አለ። ሁሉም ቆመውበታል። ከልምድ እንደሚታየው በህወሃት ህመም ኢህአዴግ ሲያተኩሰው በድንገት መስመሩ በደማቁ እንዲቀባ ይደረጋል። መስመሩ የሚቀባበት ደማቅ ቀለም የሚቀዳው አቶ መለስ አፈር ሳይልሱ “በስብሰናል” ሲሉ ከሰየሙት የኢህአዴግ የ”ማበስበሻ” ባህር ውስጥ ነው።
በኢህአዴግ የ”ማበስበሻ” ባህር ውስጥ ያልተነከረ የለም። በዚህ ባህር ውስጥ ሆነው የሚንቦጫረቁት ተቆጥረው አይሰፈሩም። አዲስ አበባ በአራቱም ማዕዘን፣ በክልልና በክልል ዋና ዋና ከተሞች፣ እንዲሁም በተለያዩ አገራት የሚሰነፍጠው የባህሩ “ግልማት” የዜጎችን የመኖር ህልውና ከተፈታተነ ቆይቷል።
በባህሩ ውስጥ በመርከብ ሆነው በጀልባ የሚቀዝፉትን የሚመለከቱ አሉ። ጀልባ የሚቀዝፉት ጌቶቻቸውንና “ልዕልቷን” እያዩ ሽታውን በለመዱት ባህር ውስጥ ይምነሸነሻሉ። በዛው ባህር ውስጥ በደረታቸው እየዋኙና እየተንቦጫረቁ ግብር የሚያስገቡ አሉ። “ዲጂታል” የሚባሉትና “ምስለኔዎቹ” ደሞ የማበስበሻውን “መረቅ የማቅለሚያ ማዕድን” ይዘው አራት ኪሎ የባህሩ አናትና ማማ ላይ ሆነው ሁሉንም ይመራሉ። የባህሩን የመጫወቻ ህግ የሚበላቸውና ከበሰበሰው ባህር ወደ እቶን የሚወረወሩት “የቀይ መስመር ሰለባዎች ” ይለያሉ። ለይተው ሲጨርሱ ለባህሩ ካፒቴን የፌዴራል የስነ ምግባርና ጸረ ሙስና ኮሚሽን ያቀብሉታል። በዚሁ ሂደት ይቀጥላል። አዲስ ነገር የለም። ሊኖርም አይችልም። ይህ መነሻ ነው። ወደ ጉዳዩ እናምራ።
ሰሞኑን ኢህአዴግ “ሙስና ላይ ዘመትኩ። በህዝብ ጥቆማና ትብበር ሙስና የተንሰራፋበትን ተቋም አበራየሁት። የህዝብ ትብብር አይለየኝ …” በማለት የፍርድ ቤት አሰራርና ህጋዊ የፍርድ አካሄድ እያስኮመኮመ የሚያውጀው አዋጅ ያስገረማቸው ክፍሎች “እንዴት እንመን? እንዴት እንቀበል? ማን ያልተነካካ አለ?” እያሉ ነው። ከተለያዩ አቅጣጫ “ኢህአዴግ አመረረ ወይስ ቀለደ” በሚል ክርክርም እያስነሳ ነው።
የፌዴራል ስነ ምግባርና ጸረ ሙስና ኮሚሽን ኮሚሽነር አሊ ሱሌማን ፓርላማ ቀርበው “ጥናቱ የተጀመረው በአቶ መለስ ትዕዛዝ ከዓመት ከአስር ወር በፊት ነበር” በማለት ምስክርነታቸውን የሰጡበት ዘመቻ አቶ መለስ በህይወት እያሉ ያልተጠናቀቀው በድንገት በመታመማቸው፣ ከዛም በመሞታቸው፣ ከዛም በላይ የሽግግር ወቅት በመሆኑ እንደሆነ አስረድተዋል። መለስ ሲሞቱ ሃይለማርያም ሙስና ላይ ዘመቱ በሚል ስባሪ ታሪክ እንዳያተርፉ፣ ከዚያም አልፎ ዘመቻው የፖለቲካ ልዩነቱ የፈጠረው “የአራግፍ፣ የመንጥር ዘመቻ” እንዳይመስል አቶ አሊ መለስን የዘመቻው “አባትና ባለታሪክ” አድርገው እንዲያቀርቡ መታዘዛቸው ዘመቻው የተለመደው የኢህአዴግ ቀልድ እንደሆነ አመላካች ስለመሆኑ በስፋት አስተያየት የሚሰነዘርበት ጉዳይ ነው።
ምንም ሆነ ምንም ኢህአዴግ ለጀመረው የሙስና ዘመቻ ሊመሰገን ይገባዋል የሚሉ ወገኖች ዘመቻው እንደ ሰደድ እሳት ተያይዞ የሚነድ ስለመሆኑ ሲናገሩ ይሰማል። የኢህአዴግ ደቀ መዝሙር በመሆን የሚታወቁ ድርጅታቸው “የመለስ ቦናፓርቲ” የተሃድሶ ዘመን ተመልሶ እንደመጣ፣ የዚህ ተሃድሶ ፊት አውራሪ ደግሞ እጩ ጠ/ሚኒስትሩ ዶ/ር ደብረጽዮን ገ/ሚካኤል እንደሆኑ በኩራት እየተናገሩ ነው።
በብሔራዊ መረጃና ደህንነት አገልግሎት የማናቸውም ባለሃብቶችና ባለስልጣናት እለታዊና አጠቃላይ የክትትል መረጃ ተመዝግቦ የተቀመጠ ነው። ዋናው ደህንነት የማበስበሻው ባህር ቁልፍ እጁ ላይ ነው። ሲፈለግ ከዋናው ባህር መዝገብ የሚፈልጋቸው ነቅሶ በስሩ ላላው የኢኮኖሚ ደህንነት ዘርፍ ያቀብላል። ለስራው ቅርብ የነበሩና በቅርቡ አገር ለቀው ናይሮቢ የሚገኙ እንዳሉት በዚሁ አሰራር መሰረት አሁን የታሰሩት ሰዎች ሪፖርት ተጠናቆ የቀረበው የዛሬ አምስት ወር ግድም ነው።
ደህንነቱ ማን ከማን ጋር እንደሚሰራ፣ የትኞቹ ባለስልጣናት ከየትኛው “ባለሃብት” ጋር አብረው እንደሚሰሩ፣ በየትኛው ወገኖቻቸውና ዘመዶቻቸው ስም እንደሚነግዱ፣ የኤክስፖርትና ኢምፖርት ስራ እንደሚሰሩ፣ ያለ ማስያዣ ብድር እንደሚፈቅዱና እንዲፈቀድ መመሪያ የሚሰጡ፣ ወዘተ ሙሉ መረጃ እንዳለው የሚጠቁሙት እኚሁ ሰው “ሙስና ከግል፣ ከድርጅትና ከተቋማት አልፎ በመንግስት ደረጃ የተዘረጋ ነውና ማን ማንን ይወነጅላል?” የሚል ጥያቄ ያነሳሉ። አያይዘውም “አገራችን ውስጥ ሙስና በግለሰብ ደረጃ ሳይሆን በመንግስት ደረጃ የተቋቋመ ነው” ብለዋል።
ሌሎችም እንደሚሉት ሙስናው ሊደበቅ በማይችል ደረጃ አገሪቱን እንደ ወባ ወረርሽኝ ሲያጥለቀልቃት፣ በየአቅጣጫው ሙስናና የመልካም አስተዳደር ችግር ህዝብን ሲያንገሸግሸው ለምን ዝምታ ተመረጠ? የሚለው አንኳር ጉዳይ ብዙ ከመላምትነት የዘለሉ ምክንያቶች እየቀረቡበት ነው። በተለያዩ ደረጃ የኢህአዴግን የመበስበስና የእድገት ደረጃ የማሟጠጥ ጉዳይ አንተርሰው አስተያየት የሚሰጡ ቅድሚያ አጀንዳ የሚያደርጓቸው አቶ መለስን ነው።
እርሳቸው ምን ያህል ተዋናይ እንደሆኑ አሃዝ ጠቅሶ መናገር ባይቻልም አቶ መለስ አገሪቱ በሙስና መንቀዟን እያወቁ ዝም ማለታቸው ከተባባሪነት እንደማያሸሻቸው ስምምነት አለ። በፓርላማ፤ ከነጋዴዎችና ከኢንቨስትመንት ማህበረሰብ ጋርና ከተለያዩ አካላት ጋር ሲነጋገሩ ሙስናን አስመልክቶ አስገራሚ ዲስኩር ሲያሰሙ ኖረው ያለፉት አቶ መለስ፣ ሙስናን ተሸክመው የኖሩት በፍርሃቻ እንደሆነ የአብዛኞች ማጠቃለያ ነው። አቶ መለስ ሙስናን እንደ ስልት በመጠቀም በዙሪያቸው ያሉትን “በማበስበስ” እንዳሻቸው ይነዱዋቸዋል።
በሙስና የተጨማለቁና በሙስናው ባህር ውስጥ የሚዋኙትን ባለስልጣናት፣ ካድሬዎች፣ ባለሃብቶች፣ የጊዜው ሰዎችና ዘመዶቻቸው ቢታወቁም አቶ መለስ በመፈክር አብረዋቸው ለመኖር የወሰኑትና በዚያው ይህችን ዓለም ባላሰቡበት መንገድ የተለዩት በጡረታና “ያለህን ብላ” በሚል አካባቢያቸውን ለማጽዳት የሞከሩት ሙስናው ውስን አድራሻና መንደር ስለሌለው ነው። ዛሬ ምን አዲስ ነገር ተገኘና መለስ የፈሩት ሙስና እንዴት ተደፈረ?
መለስ በህይወት እያሉ ሙስናውን ዝም አሉ የሚሉትን ክፍሎች አጥብቀው የሚቃወሙ ቡድኖች ደግሞ “አቶ መለስ የሙስናው አውራ ናቸው። በመንግስት ደረጃ ለተገነባው የሙስና መንደር ፊታውራሪና ይለፍ ሰጪ ናቸው” ሲሉ ይከራከራሉ። የሙስናውን አዝመራ የዘሩ፣ ኮትኩተው ያለመለሙት፣ መጨረሻ ላይም ባህር አዘጋጅተው የማበስበሻ አረንቋ የተከሉት አቶ መለስ በመሆናቸው ርምጃ ለመውሰድ እንደማይቻላቸው፣ ርምጃ ልውሰድ ቢሉም ሁሉም ስለተበከሉ “በአገሪቱ የጦር አዛዥ፣ የፖሊስ አለቃ፣ የደህንነት ሹም፣ የሚኒስትሮች ምክር ቤት፣ ፓርላማ፣ ቀበሌ፣ ክፍለ ከተማ፣ ከንቲባ፣ መሃንዲስ፣ ሆስፒታል … የሚቀር ስለማይኖር በቅድሚያ በአገሪቱ የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ ሊታወጅ ይገባል” ሲሉ የሙስናውን አደገኛነትና መንግስታዊ መዋቅር ያለው ስለመሆኑ ይከራከራሉ።
ለማስረጃ ከሚያነሱት መከራከሪያ መካከል “ዋናው የሙስና ሻርክ” በሚል ስያሜ የሚጠሩት ባለሃብትና በሳቸው መዋቅር ውስጥ ሆነው ከተራ ወንጀል እስከ አገር አቀፍና ድንበር ዘለል ዝርፊያ የሚፈጽሙ “ማፍያዎች”፣ በፌስታል ብር የሚያቀባብሉ ምስለኔዎች፣ የባለስልጣናትን ሚስቶችና ዘመዶች በንግድ ተቋሞቻቸው በመሰግሰግ የአገሪቱን ህግና ህገመንግስት እንዳሻቸው የሚጋልቡ ማጅራት መቺዎች፣ የአገሪቱን ባንኮችና የንግድ ስርዓት በማዛባት ሰርተው የሚበሉ ዜጎችን አሟምተው የጨረሱ፣ የራሳቸው ፖሊስና የደኅንነት ሃይል በመገንባት እንደ መንግስት ያቆጠቆጡ ወዘተ በህዝብ ይታወቃሉ። እኒህ ክፍሎች የአቶ መለስን ኮሪዶርና ማረፊያ ቤት ሲመላለሱበት መለስ ዝም ማለታቸው ከምን የመነጨ ሊሆን ይችላል? የሚል ጥያቄ ለሚያነሱ መልሱ አንድ ነው። እሳቸውም፣ ባለቤታቸውም፣ ዘመዶቻቸውም፣ ወገኖቻቸውም፣ የትልቁ “የማበስበሻው ባህር” አባል በመሆናቸው ነው። ከዚያም በላይ ደግሞ ልንካው ካሉ የመገንደስ አደጋ ስለሚከተል ነው። በሌላ አነጋገር ከስር እስከ አናት በተለያየ ደረጃ በህገወጥ የበለጸጉና የትንንሽ መንግስታት መሪዎች የሆኑ ስለበዙ አቶ መለስም ሆኑ እሳቸው የሚመሩት ህወሃት መራሹ አስተዳደር የመከልበስ አደጋ እንዳያጋጥመው በመፍራት እንደሆነ ከውስጥም ከውጪም በስፋት የሚታመንበት እውነታ ነው።
መለስ ሲያልፉ ሃላፊነቱን ጠቅልለው የተረከቡት መለስ በመተካካት ሰበብ ያዘጋጇቸው ሰዎች ናቸው። ከነዚህ አዲስ አመራሮች መካከል ዶ/ር ደብረጽዮን ዋናው መሃንዲስ ናቸው። መለስ የፈሩትን ጉድ እሳቸው እንዴት ደፈሩት ለሚለው የሰሞኑ ጥያቄ ምላሽ የሚሰጡ ለጉዳዩ ቅርበት ያላቸው ክፍሎች ዶ/ር ደብረጽዮንን ከፊት ለፊት ያስቀምጣሉ።
ከደህንነት መዋቅር ቁንጮ ላይ እንዳሉና መለስ ከሞቱ በኋላ ህወሃት ፊትለፊት ያወጣቸው ደብረጽዮን ከዋናው ስራቸው በተጨማሪ በምክትል ጠ/ሚኒስትር ማዕረግ የኢኮኖሚና የፋይናንስ ክላስተር የሚመሩ ናቸው። ጉዳዩን የሚከታተሉ እንደሚሉት እንደ እሳቸው ፍላጎት ቢሆን አሁን የተወሰደው ርምጃ ከአምስት ወር በፊት መከናወን የነበረበት ጉዳይ ነበር።
አሁን በቁጥጥር ስር የነበሩት ሰዎች ከአምስት ወር በፊት በቁጥጥር ስር እንደሚውሉ ይታወቅ እንደነበር የሚናገሩት የደህንነት ሰዎች “ከመለስ ህልፈት በኋላ በተፈጠረው የሃይል ክፍፍል አሸናፊ ሆነው የወጡት ክፍሎች ቅርንጫፍ መቆራረጥ ጀመሩ እንጂ ርምጃው የጸረ ሙስና ዘመቻ አይደለም” ባይ ናቸው። የእነ በረከት ስምዓንና የወ/ሮ አዜብን ቡድን በመጻረር በመለስ ሞት ማግስት ዘመቻ የጀመሩት ቡድኖች ከሙስናው ባህር ውስጥ ተጨልፈው ወደ እቶን ውስጥ እንዲጣሉ ሲወሰን ደረጃ ተዘጋጅቶ እንደሆነ አንዳንድ መረጃዎች ያመለክታሉ።
መለስ አፍነው የያዙት የህወሃት “የመበስበስ” ችግር ገሃድ ከሆነ በኋላ አቶ ስብሃት ነጋ ግንባር ሆነው የወጡ ቢሆንም ለምን ታለፉ? የሚል ጥያቄ ስለመነሳቱ አስተያየታቸውን የሚሰጡት እኒሁ የደህንነት ሰዎች እንደሚሉት “አሁን የተጀመረው ኦፕሬሽን አሸናፊዎቹ ሃይሎች ጉልበታቸውን የሚያሳዩበትና የተጻራሪውን ቅርንጫፍ በመቆራረጥ ዋናውን ግንዶች ማድረቅና ለማገዶ የማዘጋጀት የታሰበ ነው” ዘመቻው በቀጣይነት በጡረታ ስም የሚያስወግዳቸው አውራ ሃይሎች እንዳሉት የሚናገሩት ክፍሎች አቶ አርከበ እቁባይና አምባሳደር ብርሃነ ገ/ ክርስቶስ በዚህ የማጥራት ቀመር ውስጥ እንዳሉበት ይጠቁማሉ።
ወ/ሮ አዜብ መስፍንና አቶ በረከት ስምዖን ላይ ያነጣጠረ ዘመቻ ጀምረው የነበሩት አቶ ስብሃት ነጋ ምንም ዓይነት ርምጃ እንደማይወሰድባቸው ያመለከቱት ውስጥ አዋቂዎች “ስብሃት ግን ቅርንጫፎቻቸው በሙሉ ተመልምለው ብቻቸውን ይቀራሉ። በመጨረሻም እንዲደርቁ ይደረጋል” ሲሉ ስለ ስሌቱ የሚያውቁትን ይናገራሉ።
“አቶ ስብሃት ላይ ርምጃ ከተወሰደ የባህሩ ዋና ተዋናዮች በሙሉ ርቃናቸውን ይቀራሉ። ሁሉም መረጃዎች ከወጡ ህወሃት ራሱ ባሰመረው የሞት መስመር ላይ ግንባር ቀደም ተሰላፊ እንዲሆን ያደርገዋል” የሚሉት የመረጃው ሰዎች፣ ለጊዜው አሸናፊ የሆኑት ክፍሎች የተነፈሱ ቢመስላቸውም ውስጥ ውስጡን የጋመ ጉዳይ ስለመኖሩም አመልክተዋል።
የፌዴራል የስነ ምግባርና የጸረ ሙስና ኮሚሽን ከበቂ በላይ ጥቆማ እንደሚደርሰው፣ በሚደርሰው ጥቆማ መሰረት የማጣራት ስራ ባከናወነባቸው ተቋማት ላይ ርምጃ ለመውሰድ ሲጠይቅ ማዕቀብ እንደሚደረግበት ሰራተኞቹ ውስጥ ውስጡን የሚነጋገሩበት ጉዳይ ነው። ከደህንነት ጋር በቁርኝት የሚሰራው ይህ ተቋም ሳንጃ የሚሰጠው ህወሃት ሲታመም ነው። ኢህአዴግ ውስጥ ግለት ሲጨምር ሳንጃው ድንበር ተበጅቶ ይታዘዛል። ሰሞኑን የሆነውና ከዚህ ቀደም የተደረጉት ሁሉ የዚሁ አሰራር ነጻብራቆች ናቸው።
“ቴሌ በሙስና ገልምቷል” ከተባለና ዋናው ተፈላጊዎች እንዲሸሹ ከተደረገ ከአራት ዓመት በኋላ ኮሚሽኑ “ሳንጃህን ካፎቱ አውጣው ተባለ” መባሉን የሚያስታውሱ ክፍሎች፣ በህወሃት ክፍፍል ወቅት በአንድ ጀንበር የተሰራውን የማራገፍ ድራማ ያጣቅሳሉ። አሁን በቅርቡ ኦህዴድ ውስጥ የህወሃትን የበላይነት ለመሸርሸር በተነሱ ወጣት አመራሮች ላይ ሙስናን ተንተርሶ የተወሰደውን የማጥራት ዘመቻ ያክላሉ። አሁንም በተመሳሳይ ሰሞኑን የተወሰደውን ርምጃ ከዚሁ ከኖረው የህወሃት “የመበላላት” ታሪክ ጋር የሚያገናኙት ክፍሎች፣ በግልጽ አሁን አሸናፊ ሆኖ ከወጣው ቡድን ቁንጮና “ልዕልት” ጋር አብረው የሚሰሩ ግለሰብና፣ ባለስልጣን መታሰራቸው ቢድበሰበስም የክስ ሂደቱ እየጠና ሲሄድ ምን ሊፈጠር እንደሚችል አሁን ለመገመት የሚችግር እንደሚሆን ይናገራሉ።
ህወሃት በተለይም ተሹለክልከው መሪ የሆኑት አቶ መለስ ከበረሃ ጀምሮ ተቀናቃኞችን እንዴት ይበሉዋቸው እንደነበር ያጋለጡት የቀድሞው የህወሃት የገንዘብ ቤት ኃላፊ አቶ ገ/መድህን አርአያ የሃሳብ ልዩነት አስመልክቶ ውይይት ተደርጎ መስማማት ባለመቻሉ በጣም ሲመሽ “አሁን እንረፍ፣ እንተኛ” ከተባለ በኋላ በተኙበት በዛው እንዲቀሩ የተደረጉ ስለመኖራቸው ተናገረው እንደነበር በማስታወስ “የአሁኑ ህወሃት ውሳኔውን ተቋማዊ ለማስመሰል። ተቋሙም በህግ፣ በፍርድ ቤት ችሎት፣ በዳኞችና ራሱ መርማሪ፣ ራሱ ከሳሽ በሆነው የፌዴራል የጸረ ሙስና ኮሚሽን የሚመራ በማስመሰል መበላላቱን “ዲጂታል” አድርጎ እየሰራበት ይገኛል።
የድሃ ልጆች ቦዘኔ ተብለው ሲታሰሩ አገሪቱ ውስጥ የተዛባ ነገር አልነበረም። በፖለቲካ አመለካከታቸው ዜጎች እስር ቤት ሲጣሉ ህግ የተከበረ ነበር። ንጹሃኖች በፈጠራ ወንጀል ሲገረፉና በስቃይ ሲዘለዘሉ ፍትህ አልጎደለም ነበር። እናት በችግር ልጇን ለገበያ ዝሙት ስትልክ ሃፍረት አልነበረም። በዝርፊያ ገንዘብ አዲስ አበባ በህንጻ ስታብድ አግባብነት አይታይም ነበር። ህዝብ በኑሮ ግለት ሌማቱ ሲደርቅና ገንዳ ላይ ምግብ ፍለጋ ህጻናት ሲባትቱ ችግር ሆኖ አይቆጠርም ነበር። አለፍርድ ቤት ትዕዛዝ ሰዎች እንደ ከብት በየአቅጣጫው ሲታጎሩ የፍትህ ስርዓቱ አልተዛባም ነበር … ሰሞኑን እስር ቤት የተወረወሩት አቶ ገብረዋህድ ፍርድ ቤት ቀርበው ስለ ባለቤታቸውና ልጃቸው ሲናገሩ “አገሪቱ ምን እየሆነች ነው” አሉ። ከኮብራ ወርደው ወህኒ ቤት ሲገቡ የአገሪቱ የፍትህ ስርዓትና የህግ የበላይነት እንደ ደቀቀ ታያቸው። የባለቤታቸው ከስርዓት ውጪ መታሰር አንገበገባቸው። የልጃቸው መታሰር አቃጠላቸው። ሌሎች ምን ይበሉ? የፕሮፌሰር አስራት ቤተሰቦችና ወዳጆች ምን ይበሉ? የእስክንድር ነጋ ልጅና ባለቤት ምን ይናገሩ? የነበቀለ ገርባ፣ የነ ኦልባና ለሊሳ፣ የነ ሌሊሴ ወዳጆ በኦሮሞነታቸው ብቻ ለስቃይ የተዳረጉና የመከራው ተካፋይ የሆኑት ቤተሰቦቻቸው ይህን ያህል ዓመት ችግሩን እንዴት ተሸከሙት?
የአቶ መለስ ባለቤት ወ/ሮ አዜብ መስፍን የቅርብ ባልደረባና የስራ አጋር የሆኑት የአቶ ገ/ዋህድ ባለቤትና ልጃቸው መታሰር ጥፋት ከሌለባቸው የሚደገፍ ባይሆንም ለሌሎች ባለስልጣናትና የህወሃት አለቅላቂዎች ታላቅ ትምህርት የሚሰጥ እንደሆነ በተለያዩ የማህበራዊ ድረአውዶች መነጋገሪያ ሆኗል።